Gminy żydowskie żądają cmentarza

Plac w centrum Ełku, przez lata znany jako plac Saperów, był w 1999 r. miejscem mszy i spotkania z papieżem. Od tego czasu zmienił nazwę na Jana Pawła II. Odnowiono go i postawiono pomnik papieża. Miasto planowało tam jeszcze wybudować muszlę koncertową, fontannę i podest do występów artystycznych. Inwestycje zostały jednak wstrzymane, bo o tereny parku upomniał się Związek Wyznaniowy Gmin Żydowskich RP. Bowiem do 1939 r. w jego części znajdował się żydowski cmentarz. W połowie sierpnia do miasta przyjedzie w tej sprawie przedstawiciel komisji rabinicznej. - Chodzi o dokładne ustalenie lokalizacji cmentarza - wyjaśnia Tomasz Szymański, kierownik referatu gospodarki gruntami w ełckim ratuszu. To drugi wniosek o restytucję żydowskich nieruchomości w Ełku. W tym roku gminy żydowskie odzyskały już działkę, na której do wojny stała synagoga. Pieczę nad nią przejęła Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego. Żeby odzyskać ponad tysiąc metrów kwadratowych miejskiego zieleńca, samorząd musiał wykupić udziały w tej fundacji za 89 tys. zł (brutto). Podobnych spraw jest w Polsce ponad 5,5 tys. Wnioski do komisji wspólnej organizacji żydowskich i rządu przyjmowane były do 10 maja 2002. Składać je mogły w MSWiA gminy żydowskie z Bielska-Białej, Gdańska, Katowic, Krakowa, Legnicy, Łodzi, Szczecina, Warszawy i Wrocławia oraz Związek Gmin Wyznaniowych RP. Nie mogły tego robić osoby prywatne. - Pracujemy tak, by wywoływać jak najmniej konfliktów. Rozpatrujemy po osiem spraw tygodniowo i najczęściej dochodzimy do ugody lub porozumienia. Najtrudniej jest w wypadku wniosków dotyczących cmentarzy, bo te muszą być zwracane w naturze - przyznaje w rozmowie z Rz Andrzej Rudlicki, współprzewodniczący Komisji Regulacyjnej ds. Gmin Wyznaniowych Żydowskich z ramienia MSWiA. Paweł Wildstein, współprzewodniczący z ramienia gmin żydowskich, ocenia, że komisja pracuje "tak jak powinna". - Zależy nam na rozwiązaniach ugodowych - dodaje. Na 5504 wszczęte postępowania do 30 lipca komisja wydała 1248 postanowień, z czego 330 zakończyło się ugodą, a 221 orzeczeniem całkowicie lub częściowo uwzględniającym wniosek o zwrot.