Przed Jom Kippur

KAI

publikacja 05.10.2003 08:23

Okres poprzedzający obchody najważniejszego święta żydowskiego - Jom Kipur nazywany jest "dziesięcioma dniami pokuty". Rozpoczyna się on zaraz po żydowskim Nowym Roku - Rosz Ha-szana a jego najbardziej znaczącym obyczajem jest "kapparot", symbolizujący ekspiację i wyzbycie się grzechów, zrzucenie ich z siebie, aby na Jom Kipur być czystym i wolnym od nich.

Religijni Żydzi - haredim - dokonują obrzędu kapparot w szczególny sposób. W wyznaczone miejsca przychodzą całe rodziny, kupują białego koguta lub kurę, którą po zabiciu - przy towarzyszącej temu modlitwie - ceremoniarz zatacza kręgi nad głowami kolejnych osób. W ten symboliczny sposób dokonuje się oczyszczenia jej z grzechów. Obrzęd ten może też odprawić ojciec nad swoimi synami. Jednego zabitego koguta można użyć do ceremonii kapparot dla wszystkich członków rodziny, z wyjątkiem niewiasty brzemiennej, dla której trzeba użyć innego ptaka. Obrzęd kapparot jest jakby echem zwyczaju sięgającego czasu Świątyni jerozolimskiej, gdy arcykapłan grzechy zrzucał na kozła, wypędzanego następnie na pustynię, do ducha zła Azazela. Dzielnica Żydów ortodoksyjnych Mea Szearim w Jerozolimie pełna była w ostatnich dniach gwaru i "świętego" zamieszania z powodu udziału setek rodzin i tysięcy Żydów w kapparot. Na każdym niemal rogu małych uliczek wystawione były kontenery z ptactwem i w kolejkach ustawiali się żydowscy ortodoksi z całymi rodzinami, najczęściej wieloma dziećmi, aby dopełnić ekspiacji i pokuty w ramach tego obrzędu. Podobnie było w Bnei Braku - mieście Żydów ortodoksyjnych, położonym koło Tel Awiwu, a także w innych dzielnicach zamieszkanych przez wiernych tradycji Żydów. Istotą obrzędu kapparot jest zadośćuczynienie za popełnione grzechy. Dlatego opłata za drób użyty do tej ceremonii przeznaczona jest dla ubogich. Można złożyć tylko ofiarę pieniężną, nie uczestnicząc w ofiarniczym rycie z kogutem i kurą. Żydów ortodoksyjnych, wybierających tylko zadośćuczynienie pieniężne, jest z każdym rokiem coraz więcej - obecnie 49 proc. wobec 44 proc. składających w ofierze drób. Pozostali robią jedno i drugie. Według szacunkowych danych ze źródeł w Jerozolimie, obrzęd kapparot z użyciem zabitego koguta (kury) praktykuje trzy czwarte Żydów aszkenazyjskich ultraortodoksyjnych - hassidim. Natomiast Żydzi aszkenazyjscy ortodoksyjni haredim tylko w 17 proc. praktykują tę formę kapparot. Z kolei 67 proc. Żydów haredim sefardyjskich pozostaje wiernych składaniu w ofierze drobiu.