Rano w papieskim apartamencie dokonano pod kierunkiem kardynała kamerlinga Eduardo Martineza Somalo ceremoniału stwierdzenia śmierci Jana Pawła II. Sporządzono akt zgonu zaopatrzony w zaświadczenie medyczne podpisane przez papieskiego lekarza Renato Buzzonettiego. W południe przeniesiono ciało Jana Pawła II do Sali Klementyńskiej, gdzie zostało wystawione dla uczczenia przez członków Kurii Rzymskiej, władz państwowych i korpusu dyplomatycznego. Oddanie ostatniego hołdu zmarłemu będzie możliwe także dla wszystkich w Bazylice Watykańskiej, dokąd na mocy decyzji kongregacji kardynałów ciało zostanie przeniesione w poniedziałek około godziny 17:00. Inne przewidziane prawem procedury to położenie przez kardynała kamerlinga pieczęci na papieskiej pracowni i pokoju. Powinien on też zadbać, aby personel mieszkający w apartamencie prywatnym mógł tam pozostać, aż do zakończenia ceremonii pogrzebowych. Mają się one odbyć w okresie między czwartym a szóstym dniem po śmierci Następcy Piotra. Kardynał kamerling, po wysłuchaniu opinii kardynałów stojących na czele trzech stopni ustala wszystkie sprawy związane z pogrzebem Papieża, o ile za życia nie wyraził on swojej woli w tym względzie. Przez dziewięć kolejnych dni w bazylice watykańskiej kardynałowie sprawować będą Msze święte w intencji zmarłego Papieża. W okresie wakansu na Stolicy Piotrowej troska o dobra i prawa Stolicy Apostolskiej powierzana jest kardynałowi kamerlingowi. Zgodnie z postanowieniami ogłoszonej w roku 1988 konstytucji Pastor Bonus, wraz ze śmiercią Ojca Świętego ustaje władza moderatorów i członków dykasterii. Jedynym wyjątkiem jest kardynał kamerling i penitencjarz większy (do jego kompetencji należą sprawy sumienia), których władza ustaje wraz z wyborem nowego Papieża. Swoje funkcje sprawuje dziekan kolegium kardynalskiego – Josef Ratzinger. W okresie wakansu bieżącym działaniem dykasterii kierują ich sekretarze. Pracami Sekretariatu Stanu kierują – substytut do spraw ogólnych arcybiskup Leonardo Sandri oraz sekretarz do spraw relacji z państwami arcybiskup Giovanni Lajolo. Nadal pełni swój urząd Przewodniczący Papieskiej Komisji do spraw Państwa Watykańskiego, kardynał Edmund Casimir Szoka.

Konklawe ma się zebrać piętnastego (a najpóźniej dwudziestego) dnia po śmierci Papieża. Uczestniczą w nim jedynie ci purpuraci, którzy w chwili śmierci papieża nie ukończyli 80 roku życia. Wybór Następcy Piotra poprzedzony jest Mszą świętą sprawowaną w bazylice watykańskiej „Pro eligendo Papa”. Po południu udają się procesjonalnie do kaplicy Sykstyńskiej, gdzie rozpoczyna się konklawe. Wszelkie czynności związane z wyborem następcy Jana Pawła II objęte są całkowitą tajemnicą. Kardynałowie elektorzy zobowiązani są do całkowitego powstrzymania się od korespondencji, rozmów telefonicznych i radiowych. Nie mogą otrzymywać prasy, słuchać transmisji radiowych czy oglądać telewizji. Wcześniej specjaliści mają sprawdzić czy w kaplicy Sykstyńskiej nie umieszczono jakichkolwiek urządzeń, które umożliwiałyby osobom postronnym śledzenie obrad konklawe. Wybór papieża może dokonać się już pierwszego popołudnia, kiedy przewidziano jedno głosowanie. Praktycznie jest to zadanie trudne, ponieważ kandydat winien otrzymać dwie trzecie głosów. Dlatego przewidziano po dwa głosowania rano i po południu przez trzy kolejne dni. Gdyby w tym czasie nie dokonano wyboru przewidziano dzień przerwy na modlitwę i swobodne rozmowy elektorów. Po siedmiu kolejnych głosowaniach, w których nie wyłonionoby kandydata przewidziano kolejny dzień przerwy. Gdyby po kolejnych siedmiu głosowaniach nie udało się dokonać wyboru kardynał kamerling zasięga opinii co do sposobu działania. Zastosowany zostanie taki sposób, jaki ustali większość absolutna. Nie może jednak odstąpić od wymogu, aby ważny wybór dokonał się albo przez większość absolutną, albo poprzez głosowanie tylko na dwa imiona, które w bezpośrednio poprzedzającym głosowaniu otrzymały najwięcej głosów. Obecnie jest 117 kardynałów – elektorów. Najstarszym z nich jest emerytowany patriarcha Wenecji – Marco Cé, który 8 lipca bieżącego roku ukończy 80 lat. Najmłodszy – prymas Węgier Péter Erdő w czerwcu będzie obchodził 53 urodziny. Większość z nich (58) pochodzi z Europy, w tym 20 z Włoch, zaś 35 z Ameryki zarówno północnej jak i południowej. Wśród kardynałów – elektorów trzech reprezentuje naszą ojczyznę: Józef Glemp, Franciszek Macharski i Zenon Grocholewski. Polakiem jest także metropolita lwowski obrządku łacińskiego – Marian Jaworski.