Ujawnią działania wywiadu ZSRR?

PAP |

publikacja 25.08.2009 14:03

25.08. Warszawa (PAP) - Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik uważa, że dokumenty Rosyjskiej Służby Wywiadu Zagranicznego (SWR) dotyczące polityki wewnętrznej i zagranicznej Polski w latach 1935-45 mogą okazać się "bardzo interesujące, ze względu na fakt, że rzucą nowe światło na sposoby działania radzieckich służb specjalnych w tym czasie".

Andrzej Przewoźnik Józef Wolny /foto gość Andrzej Przewoźnik
Były sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, zginął w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem

Rosyjska Służba Wywiadu Zagranicznego ma zamiar przedstawić przed 70. rocznicą wybuchu II wojny światowej odtajnione dokumenty, które weszły do zbioru pod roboczym tytułem "Sekrety polskiej polityki zagranicznej. 1935-45" - poinformował we wtorek szef biura prasowego SWR Siergiej Iwanow.

Zbiór dokumentów z archiwum SWR Rosji zawiera analityczne przeglądy polityki wewnętrznej i zagranicznej Polski, zapisy rozmów wysłanników, doniesienia attaches wojskowych, wybór telegramów informacyjnych polskich misji dyplomatycznych i inne materiały - podała agencja ITAR-TASS.

Dokumenty mają zostać przedstawione 31 sierpnia. Redaktorem zbioru jest generał Lew Sockow.

"Nie mam złudzeń, że taka książka będzie próbą pokazania pewnego obrazu polskiej polityki, który akurat w tej chwili odpowiada interesom rosyjskiej polityki zagranicznej" - ocenił w rozmowie z PAP Przewoźnik.

"Jednak trzeba pamiętać, że tego rodzaju materiały, jak dokumenty wywiadu, to bardzo specyficzne źródło historyczne. Żeby ocenić ich wiarygodność, trzeba je umieścić w kontekście innych źródeł, wymagają one bardzo specyficznej i bezstronnej analizy" - zaznaczył.

Historyk spodziewa się, że ujawnione dokumenty okażą się interesujące, ale mniej ze względu na zawarty w nich obraz polityki zagranicznej II RP, a bardziej przez fakt, że rzucą one nowe światło na funkcjonowanie radzieckiego wywiadu w tamtych czasach.

"Bardzo trudno oceniać książkę przed jej ukazaniem się" - zastrzega Przewoźnik. "Jednak ze wstępnego opisu wynika, że są to m.in. doniesienia radzieckich dyplomatów, którzy często pełnili podwójną rolę; byli także oficerami wywiadu sowieckiego. Takie dokumenty mogą być bardzo ciekawe i intrygujące. Jednak wyciągniecie jakichkolwiek wniosków będzie wymagało bardzo precyzyjnej analizy" - uważa Przewoźnik.

"Jest to jednak pewna szansa pokazania, jak funkcjonował wywiad zagraniczny NKWD tamtych czasów. Na pewno wyjdzie na jaw wiele nowych elementów, które uzupełnia znany nam obraz tamtych czasów" - dodał historyk.

Zgodnie z zapowiedzią Iwanowa, w książce zostanie poruszonych szereg aktualnych kwestii, jak to "czy można było rozwiązać problem bezpieczeństwa zbiorowego przed wtargnięciem Wehrmachtu do Polski i dlaczego tak się nie stało lub co przeszkodziło przywódcom politycznym tamtych czasów podjąć niezbędne działania w celu sformowania koalicji antyhitlerowskiej". Iwanow dodał, że informacje te są szczególnie ważne "wobec prób rewizji historii II wojny światowej i jej wyników, narzucenia historykom XXI wieku tendencyjnych interpretacji tej historii".