Pachomiusz urodził się około 287 r. w Sne, na terenie Górnego Egiptu. Jego rodzice byli poganami. Kiedy miał 20 lat został wzięty do wojska i musiał służyć w legionach rzymskich w pobliżu Teb. Młodych rekrutów traktowano bardzo surowo, ale za to miejscowa ludność chrześcijańska otaczała żołnierzy ogromną życzliwością, przynosząc pożywienie i codzienne ubrania. 

Pachomiusz był niezwykle zdziwiony, gdy dowiedział się, że dobrodzieje nie chcą przyjąć żadnej zapłaty, bowiem czynią to w imię miłości do Boga. Młody rekrut powoli zaczął zatem zapoznawać się z nauką Chrystusa. Po zwolnieniu ze służby wojskowej przyjął chrzest i postanowił oddać się na wyłączną służbę Bożą. 

Mówi o. Stanisław Tasiemski, dominikanin. 

Pachomiusz zmarł 9 maja 347 r. Zostawił 9 założonych przez siebie eremów męskich i jeden żeński, w których łącznie było kilka tysięcy mnichów. 

Dla zachowania trwałości swemu dziełu Pachomiusz zostawił pisaną regułę, którą w roku 402 św. Hieronim przełożył na język łaciński. Można więc nazwać Pachomiusza pierwszym z ascetów, który nie tylko zakładał osady mnichów, ale pierwszy napisał dla nich regułę. 

Jego ciała nie udało się odnaleźć, gdyż w swojej pokorze zobowiązał następcę, by jego ciało zostało w ukryciu. W Kościele wschodnim jest ogromnie czczony. W Etiopii po dzień dzisiejszy pokazują drewniany krzyż, który według podania ma pochodzić od Pachomiusza.