Ośrodek Studiów nad Historią Żydów

"Naszą ideą nie było stworzenie jednostki, która będzie monopolizować badania nad historią i kulturą Żydów krakowskich. Intencją naszą jest raczej zgromadzenie wokół ośrodka wszystkich tych, którym tematyka dziejów i kultury krakowskich Żydów jest bliska, nie tylko w okresie ostatniego wieku, ale od średniowiecza" - powiedział podczas inauguracji ośrodka kierownik Katedry Judaistyki UJ prof. Edward Dąbrowa.

"Obecność Żydów w Krakowie pozostawiła tak liczne ślady w krajobrazie tego miasta, w jego dziejach, że wystarczy materiałów i tematów dla bardzo szerokiego grona wszystkich tych, którzy w tym zbożnym dziele zechcą uczestniczyć" - zapewnił.

Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich jest samodzielną jednostką w strukturze Wydziału Historycznego UJ. Według historyków, utworzenie takiego ośrodka w Krakowie nie jest przypadkowe, gdyż "dziedzictwo krakowskich Żydów, tworzone na przestrzeni kilku wieków, jest ogromne i unikalne, a Kraków jest najwłaściwszym miejscem do prowadzenia badań mających na celu jego opracowanie i popularyzację".

Dotychczas istniejące jednostki Wydziału Historycznego UJ, zwłaszcza Katedra Judaistyki, wniosły znaczący wkład w badania historii i kultury krakowskich Żydów. Jednak - jak podkreślają sami naukowcy - obok zagadnień dobrze poznanych, istnieje wciąż duża liczba problemów dotąd nie zbadanych.

Jak podkreślił Dąbrowa, do dziś nie ma nowoczesnej syntezy dziejów Żydów Krakowa. "Wszystkie monografie jedynie częściowo składają się na obraz tej społeczności, a przecież taka synteza jest jak najbardziej pożądana" - podkreślił naukowiec.

Ośrodek będzie m.in. prowadzić projekty badawcze dotyczące historii Żydów krakowskich oraz instytucji żydowskich w Krakowie, wydawać publikacje o tej tematyce, organizować konferencje naukowe, prowadzić różnorodne formy zajęć akademickich oraz popularnonaukowych, a także gromadzić materiały na temat Żydów Krakowa.

We współpracy z organizacjami żydowskimi zamierza też prowadzić badania genealogiczne nad Żydami pochodzącymi z Krakowa oraz działać na rzecz utworzenia muzeum prezentującego historię i kulturę Żydów krakowskich.

Od przyszłego roku ośrodek będzie funkcjonował w uniwersyteckim budynku Collegium Kazimierzowskiego, przy ul. Józefa 19 na krakowskim Kazimierzu.