Rosja: Świat podróży i pielgrzymowania do miejsc świętych

Otwierając ekspozycję wiceprzewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu (OWCS) bp Marek powiedział, że "na świecie jest wiele muzeów poświęconych podróżom, ale nie ma takiego, które by się zajmowało pielgrzymowaniem prawosławnym". Wyraził nadzieję, że obecna wystawa okresowa stanie się "zalążkiem" pełnowartościowego muzeum pielgrzymowania. Za "jedyne w swoim rodzaju wydarzenie w kulturalnym życiu Rosji" uznał otwarcie wystawy wiceprzewodniczący Cesarskiego Prawosławnego Towarzystwa Palestyńskiego (IPPO) prof. Nikołaj Lisowoj. Jego zdaniem, tradycja "muzeifikacji" pielgrzymowania zaczęła się wytwarzać w Rosji jeszcze przed rewolucją 1917 r. Autorzy i twórcy otwartej wystawy - małżonkowie Komissarowowie opowiedzieli zebranym o próbach organizowania pierwszych pielgrzymek na początku lat dziewięćdziesiątych. Według Lidii Komissarowej wyprawy do Wałaamu [jeden z najstarszych i najbardziej znanych rosyjskich klasztorów prawosławnych - KAI] zrobiły na ich uczestnikach - stojących daleko od Kościoła lekarzach i nauczycielach tak duże wrażenie, że wielu z nich nie tylko związało się później z Kościołem, ale nawet zostali księżmi bądź regentami [kierownikami chórów kościelnych]. Jej mąż Wiktor nazwał pielgrzymowanie "najkrótszą drogą do Kościoła". Opowiedział zgromadzonym, że początkowo wystawa mieściła się w podziemiach jednej z moskiewskich cerkwi, gdzie eksponaty pokrywały się pleśnią. Podziękował kierownictwu Ośrodka Pielgrzymkowego za wydzielenie odpowiednich pomieszczeń. Ekspozycja znajduje się w holu byłego kina "Litwa" i obejmuje takie działy, jak m.in.: historia prawosławnego pielgrzymowania, pielgrzymki do sanktuariów rosyjskich, pielgrzymki młodzieżowe na początku XX wieku, na górę Atos, patriarchy Aleksego II, literatury na ten temat. Na wystawie pokazano książki, obrazy, ryciny, zdjęcia, w tym także z pierwszych lat istnienia fotografii, przedmioty użytkowe, rzeczy osobiste i listy pątników.