Festiwal Kultury Żydowskiej

Jak poinformował PAP wicedyrektor przedsięwzięcia Robert Gądek, w tym roku organizatorzy chcą przedstawić przede wszystkim współczesną - zarówno tradycyjną, jak i undergroundową - kulturę Izraela, Polski i innych zakątków świata zamieszkanych przez Diasporę.

"Nie byliśmy i nie będziemy festiwalem klezmerskim. Jesteśmy festiwalem różnorodnych światów - świata kultury aszkenazyjskiej, sefardyjskiej, orientalnej, izraelskiej wreszcie. Naszą duchową stolicą jest Jeruszalaim, zaś centrum wszystkich tych światów - ziemia Izraela" - wytłumaczył dyrektor festiwalu Janusz Makuch. "Nasz stosunek do tradycji jest pełen szacunku, ale nie jesteśmy zamknięci wyłącznie w tradycji. Oddajemy hołd przeszłości nieustannie myśląc o przyszłości" - podkreślił.

Gądek przypomniał, że 25 lat temu FKŻ był jedyną tego typu imprezą nie tylko w Krakowie, ale i na świecie. Teraz podobnych wydarzeń jest wiele, a FKŻ chce być dalej wyjątkowy - stąd zmiana wizerunku i programu wydarzenia.

"Festiwal zmienia się nieustannie, od 25 lat. Tym razem zmiana ta jest jednak szczególnie widoczna. Mamy inne czasy, innych odbiorców. Zmieniają się gusta, zmienia się sama kultura. Nasza publiczność ma wysokie oczekiwania; doskonale orientuje się w najnowszych trendach i kierunkach rozwoju sztuki - w tym żydowskiej" - mówił PAP wicedyrektor.

"Dbamy o tych, którzy wspólnie z nami, przez lata, budowali festiwal, ale chcemy też dotrzeć do nowej publiczności - do młodzieży. Goście tej edycji szczególnie mocno doświadczą, jak żywa, bogata i umykająca jednoznacznym definicjom jest współczesna kultura żydowska na świecie" - powiedział Gądek.

W tym roku ok. 200 festiwalowych wydarzeń zostało podzielonych na sześć bloków tematycznych: Classic, Off, Art, Idee, Kids oraz program imprez towarzyszących, czyli &Co.

Pierwsza grupa atrakcji skierowana jest do tych odbiorców, którzy oczekują tradycyjnych form. Program Classic będzie wypełniony ceremoniami religijnymi, muzyką kantoralną, chasydzką, sefardyjską, zwiedzaniem synagog i warsztatami tradycyjnej sztuki żydowskiej. W grafiku znajdzie się też koncert współczesnej muzyki klezmerskiej zaaranżowanej na big band - projekt ten, specjalnie na FKŻ, przygotował znany nowojorski trębacz Frank London wraz z zespołem Big Band działającym przy krakowskiej Akademii Muzycznej.

Off to blok dla publiczności, która - jak opisują organizatorzy - nie boi się wyzwań. "Koncerty tej części wymykają się łatwym klasyfikacjom, bo często łączą różne gatunki muzyczne; nie stronią też od klimatów klubowych - stąd w programie imprezy z udziałem DJ-ów" - powiedział wicedyrektor. Historię muzyki izraelskiej zainteresowani poznają m.in. dzięki słuchowiskom odtwarzanym za pomocą płyt winylowych w kawiarni Cheder Cafe. Uczestnicy Off dowiedzą się również więcej o współczesnej kinematografii, w której obecne są elementy kultury żydowskiej.

Część Art przybliży nową sztukę żydowską, m.in. graffiti artystki Magdaleny Gross, multimedialne happeningi, instalacje audio, wystawę drewnianych figurek Żydów i fotografie dzieci z ortodoksyjnych dzielnic Izraela. Na Kazimierzu będzie można obserwować jak pracuje izraelski twórca street artu Pil Peled, a jego hiperrealistyczne dzieła znajdą się na ekspozycji w Centrum Kultury Żydowskiej.

Wykłady, warsztaty, dyskusje - to elementy bloku Idee. Jego adresatami są ci, którzy lubią dyskutować, uczyć się, chcą zrozumieć historię, wartości i problemy świata żydowskiego. Znawcy judaizmu opowiedzą m.in. o kształtowaniu się współczesnego antysemityzmu, o dawnych żydowskich rodach w Polsce, a także o sposobie przedstawiania Polaków w amerykańskich mediach.

Specjalny program dla dzieci - FKŻ Kids - umożliwi najmłodszym poznanie świata żydowskiego. Dzieci będą uczestniczyć m.in. w warsztatach plastycznych, muzycznych, w zabawach i happeningach, zaznajomią się z twórczością polskich pisarzy żydowskiego pochodzenia.

W latach ubiegłych festiwal był reklamowany na jednym plakacie. W tym roku będzie miał ich pięć. Na głównym widnieje nowy logotyp imprezy. Przedstawia on m.in. lwa - symbol Jerozolimy. Pozostałe cztery plakaty odwołują się do poszczególnych części festiwalu, są czarno-białe, a ich centralne miejsce zajmują ludzie, którzy grają, śpiewają, celebrują sztukę.

Organizatorem festiwalu jest Stowarzyszenie Festiwalu Kultury Żydowskiej. Przedsięwzięcie współfinansuje m.in. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.