Serbia: Metropolita Jan tymczasowo kieruje Kościołem

Zgodnie ze statutem Kościoła, w takim wypadku obowiązki patriarsze przejmuje najstarszy z biskupów. Bp Jan liczy 70 lat. 92-letni obecnie Paweł stoi na czele SKP od 1 grudnia 1990. W tym czasie zarówno w Kościele, jak i w całym kraju doszło do wielu ważnych wydarzeń, m.in. rozpadu Jugosławii i do krwawej, wieloletniej wojny na Bałkanach. Nowy tymczasowy zwierzchnik serbskiego prawosławia oświadczył, że stan zdrowia patriarchy nie jest, jak na razie, krytyczny i po okresie leczenia i rehabilitacji powróci on do swych obowiązków głowy Kościoła. Wypowiedź ta nawiązuje do informacji, podanych przez niektóre serbskie środki przekazu, jakoby na najbliższym posiedzeniu Świętego Synodu SKP, wyznaczonym na 14 maja, miała być rozpatrywana sprawa ustąpienia Pawła i wyboru jego następcy. Patriarcha Paweł (w świecie Gojko Stojczević) urodził się 11 września 1914 w mieście Kućanci w Sławonii (na pograniczu serbsko-chorwackim). Kształcił się w Tuzli, Belgradzie i Sarajewie. Po ukończeniu wydziału teologicznego w Belgradzie został w 1940 r. mnichem, przyjmując imię zakonne Paweł. W 1948 otrzymał święcenia diakonatu, po czym do r. 1955 odbywał posługę w klasztorze w Raczy. W 1954 przyjął święcenia kapłańskie, a w latach 1955-57 kontynuował studia teologiczne w Atenach. W maju 1957 Święty Synod SKP mianował go biskupem Raszki i Prizrenu, czyli całego Kosowa. Sakrę przyjął 29 maja tegoż roku, a więc za kilka tygodni będzie obchodził półwiecze biskupstwa. 1 grudnia 1990 wybrano go na arcybiskupa Peciu oraz metropolitę Belgradu i Karłowców, z czym łączy się godność patriarchy i głowy Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Jego wybór był dużym zaskoczeniem dla mediów i opinii publicznej w ówczesnej Jugosławii. Nastąpił on za życia poprzedniego patriarchy - Germana, który w owym czasie miał już 91 lat i od dłuższego czasu nie mógł kierować Kościołem. Ponieważ wśród biskupów SKP nie było zgodności co do osoby nowego zwierzchnika, ostatecznie zdecydowano się - na zasadzie kompromisu - na człowieka "przejściowego", jakim, zdaniem hierarchów, miał być 76-letni wówczas biskup z Kosowa. Tymczasem "przejściowy" patriarcha okazał się postacią wielkiego formatu, który umiał stawić czoła wielu poważnym wyzwaniom, z jakimi już wówczas zetknął się Kościół serbski, a zwłaszcza z tymi, które miały jeszcze nadejść. Hierarcha znany jest ze skromnego, wręcz ascetycznego stylu bycia - jeszcze do niedawna najczęściej przemieszczał się po mieście, czy to w Belgradzie, czy gdzie indziej, pieszo bądź korzystając z publicznych środków transportu. Mimo najwyższych godności kościelnych pozostał skromnym zakonnikiem i nawet wśród ludzi stojących z dala od spraw wiary czy wręcz wrogo do niej nastawionych cieszy się wielkim autorytetem moralnym. Warto jeszcze dodać, że obecnie na czele większości narodowych Kościołów prawosławnych stoją patriarchowie w sędziwym wieku: najstarszym jest bułgarski Maksym - rówieśnik Pawła, następnie o niespełna rok od nich młodszy rumuński Teoktyst (1915), z kolei patriarcha antiocheński Ignacy IV (1920), moskiewski Aleksy II (1929) i gruziński Eliasz II (1933). W 1929 urodził się też zwierzchnik Kościoła albańskiego metropolita Anastazy.