Anioł Pański z Papieżem - tekst przemówienia

Drodzy bracia i siostry! Liturgia każe nam dziś obchodzić poświęcenie Bazyliki Laterańskiej, nazywanej „matką i głową kościołów Miasta i Świata”. W istocie bazylika ta była pierwszą, zbudowaną po edykcie cesarza Konstantyna, który w 313 roku przyznał chrześcijanom swobodę praktykowania swojej wiary. Ten sam cesarz podarował papieżowi Milcjadesowi dawną posiadłość rodziny Lateranów i kazał tam zbudować bazylikę, baptysterium i patriarchat, to jest rezydencję Biskupa Rzymu, gdzie papieże mieszkali aż do czasów awiniońskich. Poświęcenia Bazyliki dokonał papież Sylwester około roku 324, a świątynia dedykowana została Najświętszemu Zbawicielowi; dopiero po VI wieku dodano tytuły świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, stąd obecna nazwa. Święto to dotyczyło początkowo tylko Rzymu; później, poczynając od roku 1565, rozciągnęło się na wszystkie Kościoły rzymsko-katolickie. W ten sposób, oddając cześć świętej budowli, daje się wyraz miłości i czci do Kościoła rzymskiego, który, jak stwierdza św. Ignacy Antiocheński, „przewodzi w miłości” całej wspólnocie katolickiej (Do Rzymian, 1, 1). Słowo Boże w tę uroczystość przywołuje zasadniczą prawdę: świątynia z cegieł jest symbolem żywego Kościoła, wspólnoty chrześcijańskiej, którą już apostołowie Piotr i Paweł w swoich listach rozumieli jako „budowlę duchową”, wzniesioną przez Boga z „żywych kamieni”, którymi są chrześcijanie, na jedynym fundamencie, którym jest Jezus Chrystus, porównany z kolei do „kamienia węgielnego” (por. 1 Kor 3, 9-11.16-17; 1 P 2 ,4-8; Ef 2, 20-22). „Bracia, wy jesteście Bożą budowlą”, pisze św. Paweł, i dodaje: „świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście” (1 Kor 3, 9c.17). Piękno i harmonia kościołów, przeznaczonych, by wysławiać Boga, wzywa i nas, ludzkie istoty, ograniczone i grzeszne, do nawrócenia, by tworzyć „kosmos”, dobrze ukształtowaną budowlę, w ścisłej jedności z Chrystusem, który jest prawdziwym Świętym Świętych. Znajduje to punkt kulminacyjny w liturgii eucharystycznej, w której „ecclesìa”, czyli wspólnota ochrzczonych, jednoczy się, by słuchać Słowa Bożego oraz karmić się Ciałem i Krwią Chrystusa. Wokół tego dwojakiego ołtarza Kościół żywych kamieni buduje się w prawdzie i miłości i zostaje wewnętrznie ukształtowany przez Ducha Świętego, ażeby przemienił się w to, co otrzymuje, upodobniając się coraz bardziej do swego Pana Jezusa Chrystusa. On sam, jeśli żyje w szczerej i braterskiej jedności, staje się tym samym duchową ofiarą miłą Bogu. Drodzy przyjaciele, dzisiejsza uroczystość świętuje zawsze aktualną tajemnicę: że Bóg chce zbudować sobie w świecie duchową świątynię, wspólnotę, która będzie Go czcić w duchu i prawdzie (por. J 4, 23-24). Jednakże uroczystość ta przypomina nam również o znaczeniu budowli materialnych, w których wspólnoty gromadzą się, by wysławiać Boga. Każda wspólnota ma zatem obowiązek czuwać z troską nad swymi sakralnymi budynkami, które stanowią cenne dziedzictwo religijne i historyczne. Prośmy zatem o wstawiennictwo Najświętszej Maryi, ażeby pomogła stać się, jak Ona, „domem Boga”, żywą świątynią Jego miłości. Po modlitwie Anioł Pański. (po włosku) Przypada dziś 70. rocznica owego ponurego wydarzenia, jakie miało miejsce w nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku, kiedy rozszalała się w Niemczech nazistowska furia przeciwko Żydom. Zostały zaatakowane i zniszczone sklepy, biura, mieszkania i synagogi. Zostały również zabite liczne osoby, co dało początek systematycznym i gwałtownym prześladowaniom niemieckich Żydów, zakończonych Szoah. Także dzisiaj odczuwam ból w związku z tym, co wydarzyło się w tych tragicznych okolicznościach, o których pamięć powinna służyć temu, aby podobna groza nigdy się nie powtórzyła i abyśmy na wszystkich szczeblach zobowiązali się do zwalczania wszelkiej postaci antysemityzmu i dyskryminacji, wychowując przede wszystkich młode pokolenia do wzajemnego szacunku i serdeczności. Zachęcam oprócz tego do modlitwy za ówczesne ofiary i do przyłączenia się do mnie w wyrażeniu głębokiej solidarności ze światem żydowskim. Nie przestają dochodzić niepokojące doniesienia z regionu północnego Kivu, w Demokratycznej Republice Konga. Krwawe starcia zbrojne i systematyczne okrucieństwa przyniosły i nadal przynoszą liczne ofiary wśród niewinnej ludności cywilnej; zniszczenia, rabunki i wszelkiego rodzaju gwałty zmusiły dalsze dziesiątki tysięcy osób do porzucenia tej odrobiny, którą mieli, by przeżyć. Szacuje się, że uchodźców jest obecnie ponad półtora miliona. Każdego i wszystkich chcę zapewnić o mojej szczególnej bliskości, jednocześnie zachęcam i błogosławię tym, którzy zabiegają o złagodzenie ich cierpień, wśród których chciałbym wymienić szczególnie duszpasterzy tamtejszego Kościoła lokalnego. Do rodzin, pozbawionych swoich najbliższych, kieruję moje kondolencje i i zapewnienie o modlitwie za spokój ich dusz. Na koniec ponawiam mój żarliwy apel, ażeby wszyscy współpracowali w przywróceniu pokoju na tej od zbyt długiego czasu umęczonej ziemi, przy poszanowaniu praworządności, a nade wszystko godności każdej osoby. We Włoszech obchodzony jest dziś Dzień Dziękczynienia, którego temat w tym roku brzmi: „Byłem głodny i daliście mi jeść”. Przyłączam mój głos do głosu włoskich biskupów, którzy wychodząc od tych słów Jezusa zwracają uwagę na poważny i złożony problem głodu, który stał się jeszcze dramatyczniejszy z powodu wzrostu cen niektórych podstawowych artykułów spożywczych. Kościół, przypominając o podstawowej zasadzie etycznej powszechnego przeznaczenia dóbr, wciela ją w czym za przykładem Pana Jezusa poprzez rozliczne inicjatywy podziału. Modlę się za świat wiejski, szczególnie za drobnych rolników w krajach rozwijających się. Zachęcam i błogosławię wszystkim, którzy angażują się, ażeby nikomu nie brakowało zdrowego i odpowiedniego wyżywienia: kto niesie pomoc biednemu, spieszy z pomocą samemu Chrystusowi. Po polsku papież powiedział: Pozdrawiam serdecznie Polaków. Dzisiaj przypada rocznica poświęcenia Bazyliki Laterańskiej, pierwszego co do godności Kościoła, który jest katedrą Biskupa Rzymu. To święto przypomina nam, że my sami „jesteśmy świątynią Boga i że Duch Boży w nas mieszka" (por. 1 Kor 3,16). A skoro tak, niech nasze życie będzie tego świadectwem. Niech Duch Święty was umacnia i prowadzi.