Nieznana powieść matki Sienkiewicza

Nieznaną powieść Stefanii Sienkiewiczowej, matki naszego noblisty, odnalazła kustosz Michalina Byra z Pracowni Informacji Naukowej Biblioteki Narodowej.

Dzieło zatytułowane "Jedynaczka" opublikowane zostało w 10 odcinkach na łamach tygodnika „Bazar” w 1865 r. i nie było dotychczas odnotowane przez bibliografów. Nie miało wydania książkowego.

O prozatorskiej twórczości swojej matki nie wiedział najprawdopodobniej nawet sam Henryk Sienkiewicz, który w prasowym wywiadzie wspominał tylko jej dokonania poetyckie: „pisywała wiersze, jakkolwiek były to tylko poezye do albumów, bez pretensyi do jakiejś głębszej wartości artystycznej”.

Na ślad powieści napisanej przez matkę noblisty Michalina Byra natrafiła podczas kwerendy związanej z Rokiem Henryka Sienkiewicza.

Najpierw odnalazła notatkę w „Kurjerze Warszawskim” z 7(19) sierpnia 1865 r.: w rubryce "Wiadomości Literackie" podano: „Bazar” Ner 7, wyszedł z druku i zawiera: Jedynaczka, powieść przez S. Sienkiewicz (dalszy ciąg).

Badaczka postanowiła sprawdzić w „Bazarze”, w jaki sposób podpisywane były odcinki powieści. Ostateczne potwierdzenie znalazło się w numerze 5. z 2 sierpnia 1865 r.

Odcinek podpisano „Jedynaczka", powieść oryginalna przez S. z C. Sienkiewicz”, a w spisie treści … „przez S. z C. Sienkiewiczową”. To już jednoznacznie wskazywało na Stefanię z Cieciszowskich Sienkiewiczową.

„Bazar” to popularny tygodnik dla kobiet poświęcony modzie i kulturze europejskiej. Część modowa była przedrukiem z wydania zagranicznego, natomiast dział kulturalny składał się zarówno z tłumaczeń jak i z oryginalnych materiałów krajowych.

Z okazji przypadającej 100. rocznicy śmierci pisarza, Senat RP ustanowił rok 2016 Rokiem Henryka Sienkiewicza. "Poprzez swoją twórczość, publicystykę i działalność społeczną budził świadomość narodową, uczył dumy z polskości, umiłowania ojczyzny i zdolności do poświęceń" - napisali senatorowie.