Uczyć o Holokauście razem z prawami człowieka

"Szkoły powinny wziąć na siebie odpowiedzialność za promowanie nauczania o Holokauście i prawach człowieka oraz znalezienie sposobu na powiązanie ze sobą tych dwóch dziedzin" - brzmi jedno z zaleceń dokumentu.

"W obecnych programach nauczania brakuje odzwierciedlenia związku między ważnymi historycznymi wydarzeniami, takimi jak Holokaust, a prawami człowieka. Jeżeli uda się to osiągnąć, młodzi ludzie w UE będą mogli w pełni zrozumieć swoją przeszłość, co pozwoli im na budowę wspólnej przyszłości" - powiedział dyrektor agencji Morten Kjaerum. Ubolewał, że wbrew temu, co deklarują władze oświatowe, uczniowie niewiele dowiadują się w szkole o prawach człowieka i niemal nigdy nie mówi się o nich podczas lekcji o Holokauście. Z kolei miejsca pamięci o Holokauście, jak muzea czy byłe obozy zagłady, nie są wykorzystywane, by mówić o obecnej sytuacji praw człowieka na świecie.

Agencja gorąco popiera organizowanie zajęć szkolnych w miejscach pamięci, o ile są one dobrze przygotowane. Dlatego jeszcze w tym roku ma opublikować podręcznik dla nauczycieli, jak edukować o Holokauście i prawach człowieka, oraz osobny podręcznik dla pracowników miejsc pamięci. W ten sposób agencja chce zachęcić kraje do większego włączenia nauczania o prawach podstawowych do programu szkolnego, by uzmysłowić uczniom znaczenie praw człowieka, zarówno w historii, jak i dla przyszłości UE. Zaleca, by muzea i miejsca pamięci przeszkoliły swoich pracowników w celu szerszego włączenia nauczania o prawach człowieka do ich zadań. Agencja wnioskuje też, by Komisja Europejska odgrywała aktywną rolę w promowaniu współpracy na szczeblu europejskim pomiędzy ekspertami w dziedzinie nauczania o Holokauście i prawach człowieka.

Raport prezentuje wyniki pierwszego na skalę ogólnoeuropejską badania na temat roli miejsc historycznych i muzeów w nauczaniu o Holokauście i prawach człowieka, a jego wnioski opierają się na rozmowach z uczniami, nauczycielami i przedstawicielami placówek historycznych. Podkreślali oni m.in. brak zajęć z praw człowieka w szkołach, a także ogromne wrażenie, jakie wywarła na nich wizyta w miejscu pamięci Holokaustu czy spotkanie z ludźmi, którzy go przeżyli.

"Nigdy nie mieliśmy lekcji na temat praw człowieka. Prawa człowieka nie są tematem na lekcje; chyba że w teorii, ale nie w praktyce" - mówią uczniowie z Berlina. "By zapobiec jakimkolwiek tego typu wydarzeniom w przyszłości, trzeba umożliwić naukę o błędach popełnionych w przeszłości" - dodali uczniowie z Kopenhagi. "Miejsce pamięci naprawdę pozwala poczuć atmosferę, która jest zasadnicza dla procesu uczenia. Gdy coś poczujesz, to już ci nie wyparuje" - ocenili nauczycieli z Amsterdamu.

Agencja Paw Podstawowych zaprezentuje swój raport w środę przed południem na międzynarodowej konferencji ministrów edukacji "Auschwitz - Pamięć, Odpowiedzialność, Edukacja" w oświęcimskim Centrum Dialogu i Modlitwy.