Czy Polacy są dumni z tego, że są Polakami?

Ankietowanych zapytano czy odczuwają dumę ze swojej narodowości oraz w jakich sytuacjach się to zdarza, ale także, czy czasem wstydzą się, że są Polakami.

Jak zaznaczyli badacze, tegoroczne wyniki pokazują "wyraźny wzrost od 2010 r., gdy po raz pierwszy zadali pytanie w takiej formie". Porównując tegoroczne wyniki z danymi z poprzedniego pomiaru (z 2016 r.) duma z polskości uległa pewnemu osłabieniu - mniej osób odczuwa ją "bardzo często" (spadek o 12 punktów procentowych), a więcej - "dość często" (wzrost o 9 punktów).

Zdaniem twórców raportu odczuwanie dumy z polskości jest powiązane ze zróżnicowaniem światopoglądowym. Częściej zdarza się ono badanym o poglądach prawicowych (81 proc.) niż lewicowych i centrowych (po 66 proc.), a także respondentom uczestniczącym w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu (86 proc.).

Z uzyskanych deklaracji wynika, że 24 proc. badanych odczuwa dumę z pochodzenia narodowego w związku z sukcesami sportowymi. 18 proc. respondentów odczuwa dumę na co dzień, stale. Część Polaków jest dumnych na wspomnienie polskiej historii i bohaterstwa Polaków (10 proc.) Inne sytuacje, w których badani są dumni z pochodzenia, to wyjazdy zagraniczne (9 proc.) oraz obchody świąt narodowych i inne odwołania do symboli narodowych (8 proc.).

Według wyników ankiety, uczucie wstydu wynikającego z przynależności narodowej występuje rzadziej niż poczucie dumy. Co najmniej "dość często" wstyd związany z byciem Polakiem lub Polką odczuwa 8 proc. Jednej trzeciej (32 proc.) zdarza się to rzadko, a ponad połowa (60 proc.) właściwie nigdy nie wstydzi się swojego pochodzenia.

Wśród powodów odczuwania wstydu związanego z narodowością ankietowani najczęściej wymieniali: zachowanie Polaków za granicą (22 proc.), sytuację polityczną w kraju (20 proc.) i pozycja Polski na arenie międzynarodowej (11 proc.). Wskazywano także przypadki dyskryminacji i nietolerancji w naszym kraju (8 proc.) oraz niewłaściwe zachowanie Polaków - chamstwo, pijaństwo, brak szacunku do siebie nawzajem (7 proc.).

88 proc. Polaków uważa się za patriotów, przy czym 39 proc. deklaruje to zdecydowanie.

Badacze sprawdzili również "jak Polacy rozumieją patriotyzm, do którego tak chętnie się przyznają". Przedstawili badanym listę zachowań, mogących stanowić przejawy patriotyzmu, prosząc, by ocenili, czy, ich zdaniem, są one elementami tej postawy.

Większość respondentów stwierdziła, że elementem patriotyzmu jest okazywanie szacunku godłu, fladze i hymnowi narodowemu (98 proc.), pielęgnowanie polskich tradycji (96 proc.), znajomość historii kraju (95 proc.), dbałość o wpajanie dzieciom miłości i szacunku do ojczyzny (95 proc.). 93 proc. wskazało poszanowanie i przestrzeganie prawa oraz udział w wyborach (90 proc.).

Najrzadziej badani przyznawali, że częścią tej postawy jest kupowanie przede wszystkim polskich produktów (65 proc.) oraz dbałość o religijne wychowanie dzieci (66 proc.)

Prezentowane dane pochodzą z badania "Patriotyzm Polaków" przeprowadzonego metodą wywiadów bezpośrednich (face-to-face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 28 czerwca - 5 lipca 2018 r. na liczącej 952 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.