O konieczności powiązania wolności z prawdą

Benedykt XVI odwołując się do doświadczeń historii najnowszej podkreślił, że wolność jest autentyczna i pomaga w budowaniu prawdziwie humanistycznej cywilizacji jedynie wówczas, gdy jest zgodna z prawdą. Natomiast jeśli oddzielona jest od prawdy staje się ona „tragicznie przyczyną zniszczenia wewnętrznej harmonii osoby ludzkiej, źródłem nadużyć najpotężniejszych i gwałtowników oraz przyczyną cierpienia i żałoby”.

Papież przypomniał, że „wolność, w rzeczywistości, jak wszystkie właściwości jakimi obdarzony jest człowiek, wzrasta i udoskonala się, jak powiedział Jan Duns Szkot, gdy człowiek otwiera się na Boga, doceniając zdolność do usłyszenia Jego głosu”. „Błogosławiony Jan Duns Szkot uczy nas, że w naszym życiu najistotniejsza jest wiara, że Bóg jest blisko nas i kocha nas w Jezusie Chrystusie, a więc kultywowania głębokiej miłości do Niego i Jego Kościoła” – powiedział Benedykt XVI.

Ojciec Święty przypomniał również, że wiele razy w historii Kościoła wierni napotykali na wrogość, a nawet doświadczali prześladowań ze względu na swą wierność i przywiązanie do Chrystusa, Kościoła i papieża. Benedykt XVI podkreślił, że Duns Szkot po studiach w Oksfordzie i Paryżu wolał opuścić stolicę Francji, obierając raczej „dobrowolne wygnanie niż podpisanie dokumentu wrogiego względem Następcy Piotra, jak to król nakazywał wszystkim zakonnikom. Papież zachęcił do spoglądania z podziwem na chrześcijan, którzy uczą nas, abyśmy strzegli jako cenne dobro wiarę w Chrystusa oraz komunię z Następcą Piotra i Kościołem powszechnym.

Papież podkreślił, iż w myśli Dunsa Szkota, „największym i najpiękniejszym dziełem historii zbawienia jest Wcielenie, oraz podkreślenie, że nie jest ono jest uzależnione od jakiegokolwiek przypadku”. „Przedmiotem refleksji Dunsa Szkota była także rola Maryi, na tyle franciszkanie z entuzjazmem przyjęli i upowszechniali tę doktrynę, a inni teologowie zaangażowali się w jej obronę i udoskonalenie. Pod tym wzglądem wartościowi teologowie, jak Duns Szkot ubogacili swym specyficznym wkładem intelektualnym to, w co lud chrześcijański wierzył o Najświętszej Maryi Pannie już spontanicznie i wyrażał w aktach pobożności, w sztuce i ogólnie rzecz biorąc w życiu chrześcijańskim” – mówił Ojciec Święty. Papież wyraził pragnienie, aby teologowie zawsze wsłuchiwali się w to źródła i zachowywali pokorę oraz prostotę maluczkich.

Papież pozdrowił pielgrzymów w kilku językach. Zwracając się do Polaków powiedział: „Drodzy pielgrzymi polscy. Wam obecnym tu dzisiaj i waszym rodakom bardzo dziękuję za to, że w ciągu roku tak licznie przybywacie do Rzymu, do grobu świętych apostołów i sługi Bożego Jana Pawła II. Umocnieni wiarą świętych pamiętajcie o chrześcijańskich korzeniach waszego życia. Serdecznie was pozdrawiam, błogosławię i proszę o modlitwę w dniach mojego pobytu w Castel Gandolfo”

Wcześniej streszczenie katechezy po polsku odczytał ks. prałat Sławomir Nasiorowski z watykańskiego Sekretariatu Stanu: „W dzisiejszej katechezie Ojciec Święty przypomniał nam sylwetkę bł. Jana Dunsa Szkota, teologa, filozofa, wybitnego myśliciela z XIII-wiecznej szkoły franciszkańskiej. Urodził się w Szkocji w 1266 r. Po święceniach kapłańskich i specjalistycznych studiach w zakresie teologii i filozofii wkrótce okazał się wybitnym autorytetem tych dyscyplin. Nauczał na uniwersytetach w Oksfordzie, Cambridge i Paryżu. Podejmując wykłady w uniwersytecie w Kolonii nieoczekiwanie zmarł w 1308 r., w wieku 43 lat. Z uwagi na rangę i precyzję poruszanych przez niego kwestii oraz logiczną ich strukturę został nazwany „przenikliwym, subtelnym doktorem”. Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym w 1993 r. Badania naukowe Dunsa Szkota obejmowały szeroką tematykę. Na szczególną uwagę zasługują wypracowane przez niego definicje i tezy dotyczące tajemnicy wcielenia Syna Bożego i Jego zbawczej męki, chrystocentrycznej wizji teologii, roli Matki Bożej w dziele zbawienia i jej Niepokalanego Poczęcia, wizji wolności i jej relacji do intelektu oraz wolnej woli. Niech nauczanie tego wybitnego teologa będzie zachętą także dla nas, by z powagą traktować prawdy wiary i ustawicznie je pogłębiać”.