Wybierając zorganizowaną formę wypoczynku dla dziecka, rodzice powinni kierować się jego zainteresowaniami - radzą eksperci z MEiN. Informują też, jak sprawdzić, czy wybrany obóz lub kolonia są zorganizowane legalnie oraz jak przygotować dziecko na wyjazd i jak spakować bagaż.
Ministerstwo Edukacji i Nauki - podobnie jak w latach ubiegłych - przygotowało szczegółowy "Poradnik bezpiecznego wypoczynku. Aktualne informacje dla organizatorów, rodziców i uczestników wypoczynku". Jeden z rozdziałów publikacji przygotowany został specjalnie z myślą o rodzicach.
Zaznaczono w nim, że ważne jest, aby decyzja o wyjeździe dziecka na zorganizowany wypoczynek była podjęta wspólnie przez rodziców i dziecko. "Córka lub syn mogą mieć mnóstwo pytań, więc dobrze byłoby, gdyby rodzice dokładnie wyjaśnili różnice między kolonią i półkolonią, obozem wędrownym i biwakiem. Trzeba wspierać dziecko w dokonaniu świadomego wyboru. Może interesuje się historią, może przyrodą, a może tańcem lub jazdą konną" - podpowiadają autorzy poradnika.
"Wybierając kolonię czy obóz, trzeba wziąć także pod uwagę stan zdrowia dziecka, odległość miejsca wypoczynku od domu, proponowany program, ale przede wszystkim wiarygodność organizatora" - radzą. Organizatora można sprawdzić w publicznej internetowej bazie danych o wypoczynku https://wypoczynek.mein.gov.pl. Znajdują się w niej wszystkie legalnie organizowane w kraju i za granicą obozy, kolonie, półkolonie i inne formy zorganizowanego wypoczynku.
Dziecko, zwłaszcza wyjeżdżające na wakacje po raz pierwszy bez rodziców, wymaga przygotowania do przebywania poza domem. "Jeśli jest to pierwszy wyjazd, tym bardziej trzeba przekazać mu jak najwięcej informacji o życiu na kolonii czy obozie. Warto opowiedzieć: jaki jest plan dnia, kiedy i jak spożywane będą posiłki, kto organizuje zabawę, jakie będą zasady korzystania z kąpieliska (...). Ważne jest, by przygotować dziecko do samodzielnego mycia i ubierania się oraz porozmawiać o tym, w jakich warunkach będzie spało" - czytamy.
Dziecko musi wiedzieć, że: w czasie wypoczynku rodziców zastępuje wychowawca; nie można oddalać się od grupy oraz trzeba natychmiast informować wychowawcę o wszelkich niepokojących sytuacjach (napastowania przez dorosłych, innych uczestników wypoczynku itp.).
Rodzice muszą też nauczyć dziecko, że nie wolno przyjmować jedzenia, napojów ani słodyczy od nieznanych osób, że nie można jeść leśnych owoców, bo mogą okazać się trujące, a także że kontakt z bezpańskimi czy dzikimi zwierzętami może być niebezpieczny.
Jak czytamy, sposobem na dodanie pewności dziecku w nowej dla niego sytuacji będzie dokładne umówienie się na rozmowy telefoniczne, ewentualnie także odwiedziny.
W zależności od wieku dziecka zwróćmy szczególną uwagę na rozsądnie skompletowany i zapakowany bagaż - radzą autorzy. "Nie powinien on być przede wszystkim za ciężki, ponieważ nie zawsze znajdzie się osoba mogąca pomóc w przeniesieniu bagażu np. z autokaru do pokoju. Najlepiej, aby była to jedna torba, walizka lub plecak i niewielki plecak podręczny" - czytamy.
"Kwota pieniędzy danych dziecku jako kieszonkowe zależy od możliwości finansowych każdego rodzica. Zaufany organizator często wie, jaką kwotą powinno dysponować dziecko w czasie pobytu, aby kupić sobie pamiątki czy potrzebne drobiazgi(...) W przypadku młodszych dzieci rodzice powinni skonsultować możliwość oddania kieszonkowego oraz wartościowych przedmiotów (...) do depozytu wychowawcy" - zaznaczono.
Poradzono również, żeby uzgodnić z organizatorem ewentualne korzystanie przez dziecko z telefonu komórkowego czy tabletu.
Według autorów poradnika w spakowanym bagażu dziecka powinny się znaleźć: 1) ubrania - nieprzemakalna kurtka, nieprzemakalne obuwie, sandały, buty sportowe, pantofle, bielizna na każdy dzień, ubranie na ciepłą i zimną pogodę, nakrycie głowy, dwa stroje kąpielowe; 2) kosmetyki i środki higieny osobistej - pasta i szczoteczka do zębów, mydło, szampon, duży ręcznik plażowy i dwa ręczniki mniejsze, grzebień, chusteczki higieniczne, okulary od słońca i krem z filtrem UV; 3) długopis, notes z adresami, saszetka (na pieniądze), książka lub gra; 4) w przypadku wyjazdu na obóz - śpiwór, latarka.
W bagażu dziecka nie powinny za to znaleźć się: 1) lekarstwa (również te, które dziecko przyjmuje stale - należy je przekazać wychowawcy!) 2) ostre przedmioty jak scyzoryk (chyba że jest to obóz harcerski lub wędrowny i organizator na to pozwolił) 3) zapałki lub zapalniczka.
Dziecko powinno mieć ze sobą legitymację szkolną oraz kartkę z adresem wypoczynku i telefonami kontaktowymi do rodziców, a za granicą - paszport lub dowód.
"Im więcej starań włożą rodzice w przygotowanie samodzielnego wypoczynku swojego dziecka, tym większą będą mieli satysfakcję, słuchając po powrocie dziecka tylko fascynujących opowieści" - czytamy w poradniku.
Warto, aby rodzic lub pełnoletni uczestnik poinformował organizatora o wszelkich nietypowych warunkach i zachowaniach dziecka, które mogą ułatwić sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz wpłynąć pozytywnie na jego rozwój społeczny, emocjonalny, itp. "Organizator, wiedząc o tym, będzie również miał szansę zapewnić potrzebne wsparcie" - wyjaśniono.
W przypadku, gdy uczestnik przyjmuje leki, należy opisać sytuację zdrowotną uczestnika w karcie kwalifikacyjnej uczestnika wypoczynku, a lekarstwa opisać i przekazać wychowawcy lub kierownikowi wypoczynku. "Kwestie te bez wątpienia należy omówić z kierownikiem wypoczynku lub wychowawcą grupy" - zaznaczono w poradniku. "Niepełnoletni uczestnik wypoczynku nie może posiadać leków i ich samodzielnie przyjmować" - podkreślono.
W poradniku przypomniano też, że opłatę za udział uczestnika w wypoczynku ustala jego organizator. Państwo w budżetach wojewodów corocznie zabezpiecza środki na dofinansowanie wypoczynku dzieci i młodzieży. Fundusze te są przekazywane organizatorom w ramach otwartych konkursów ofert prowadzonych przez kuratoria oświaty.
Oferenci zobowiązują się do przyznania w rekrutacji pierwszeństwa uczestnikom, którzy spełniają warunki określone w ustawie o systemie oświaty. Pierwszeństwo w korzystaniu z wypoczynku finansowanego ze środków z budżetu państwa mają dzieci i młodzież: 1) objęte pieczą zastępczą; 2) pochodzące z rodzin żyjących w trudnych warunkach materialnych, w tym: z rodzin wychowujących troje lub więcej dzieci, samotnie wychowywane; 3) z zaburzeniami somatycznymi potwierdzonymi zaświadczeniem lekarskim i zamieszkujące w środowisku ekologicznie zagrożonym.
Przez rodziny żyjące w trudnych warunkach materialnych należy rozumieć rodziny, w których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego określonego w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Przy obliczaniu dochodu na osobę w rodzinie bierze się pod uwagę przeciętny miesięczny dochód z 3 miesięcy wybranych spośród ostatnich 6 miesięcy, poprzedzających przekazanie wypełnionej karty kwalifikacyjnej uczestnika wypoczynku.
Na stronach internetowych kuratoriów oświaty dostępne są informacje o tym, którzy organizatorzy otrzymali (w ramach ogłoszonych konkursów) dofinansowanie z budżetu wojewodów. Ci organizatorzy zobowiązani są prowadzić rekrutację z uwzględnieniem pierwszeństwa uczestników wymienionych w ustawie.
Poradnik jest dostępny na stronie MEiN: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/bezpieczny-wypoczynek-poradnik-men-dla-rodzicow-i-opiekunow-2.
W kościołach ustawiane są choinki, ale nie ma szopek czy żłóbka.
W niektórych przypadkach pracownik może odmówić pracy w święta.
Poinformował o tym dyrektor Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej, Matteo Bruni.