Mali: Liczne porażki najemników rosyjskich

Najemnicy rosyjscy z grupy Wagnera pojawili się w Mali niemal natychmiast po tym, jak malijscy oficerowie przejęli władzę w dwóch zamachach stanu w 2020 i 2021 r. i wyrzucili z kraju siły francuskie i kontyngent przysłany przez Organizację Narodów Zjednoczonych, które przez dekadę walczyły z islamistycznymi rebeliantami.

W czerwcu grupa ogłosiła, że opuszcza Mali, ponieważ spełniła swoje zadanie. Jej miejsce miała zająć inna rosyjska formacja paramilitarna - Korpus Afrykański całkowicie kontrolowany przez Kreml i składający się w niemal 80 proc. z najemników służących wcześniej w grupie Wagnera.

Jednak buńczuczne deklaracje najemników, że "misja została wykonana" niewiele mają wspólnego z rzeczywistością. Raport amerykańskiej organizacji śledczej, oparty na rozmowach z urzędnikami afrykańskich ministerstw obrony, wywiadu, finansów i górnictwa, dowodzi, że Rosjanie nie były w stanie przejąć kontroli nad obszarami na północy i w centrum kraju, gdzie swobodnie operują uzbrojone grupy terrorystyczne i separatystyczne. Co więcej, to od czasu przybycia najemników rosyjskich do Mali nastąpił znaczny wzrost liczby śmiertelnych ataków na ludność cywilną, co z kolei poważnie nadszarpnęło relacje między malijskim wojskiem a społeczeństwem Mali.

Porażki, wywoływanie konfliktów w armii afrykańskiego kraju i zrażenie do siebie malijskich informatorów, sprawiły, że Rosjanie stali się bardziej brutalni, umożliwiając tym samym grupom terrorystycznym przejście do ofensywy i łatwiejszą rekrutację sfrustrowanych Malijczyków.

Rosjanie nadużyciami wobec malijskich sił zbrojnych wywołali szereg skarg ze strony afrykańskich żołnierzy. Dotyczyły one poniżania, braku współpracy, prowadzenia misji bez zezwolenia, co często skutkowało utratą pojazdów, broni i ludzi, ale też preferencyjnego traktowania najemników, zwłaszcza podczas ewakuacji medycznej.

Rosjanie również w samej juncie doprowadzili do rozłamu i wzajemnych podejrzeń. Dowodem na chaos panujący w szeregach junty było niedawne aresztowanie ponad 30 żołnierzy i oficerów, w tym kilku generałów, pod zarzutem próby destabilizacji rządu. Według agencji Reutera zatrzymania te nastąpiły po skargach żołnierzy na panoszenie się Rosjan w malijskiej armii.

Najwyraźniej niezadowolony z nich prezydent Goita zablokował ich prośby o rekompensatę za służbę w postaci koncesji na wydobycie złota. Według śledztwa przeprowadzonego przez The Sentry od kilku miesięcy Rosjanie nie otrzymują żadnego wynagrodzenia.

The Sentry to powstała w 2016 r. organizacja śledcza ujawniająca i opisująca międzynarodowe sieci czerpiące korzyści z konfliktów i represji. Jej współzałożycielami byli aktor George Clooney i zajmujący się prawami człowieka aktywista John Prendergast.

Tadeusz Brzozowski (PAP)

tebe/ sp/