Dla jasności – szara strefa to nie to samo co czarny rynek. Różnica jest dosyć istotna. Szara strefa to nielegalny obrót towarami i usługami, które są legalne. Czarny rynek obejmuje usługi i towary zakazane przez prawo. Innymi słowy, czarny rynek to produkcja narkotyków czy podrobionych papierosów, butów i torebek, a szara strefa (zwana gospodarką nierejestrowaną) to zatrudnianie kafelkarza albo niani bez rachunku (a więc bez opłacenia składek do budżetu). 


Kto zyska, kto straci?


Z danych Banku Światowego wynika, że Polska zajmuje 50. miejsce (wśród ponad 160 krajów świata) pod względem udziału szarej strefy w gospodarce. Cieszyć się czy smucić? Odpowiedź wcale nie jest jednoznaczna. Spójrzmy jeszcze na statystyki europejskie. Wśród krajów unijnych szara strefa „zajmuje” nie więcej niż 15 proc. gospodarek. W Polsce ten wskaźnik jest prawie dwukrotnie wyższy. Choć z definicji nie sposób określić dokładnych rozmiarów gospodarki nierejestrowanej, z szacunków wynika, że południe Europy, czyli takie kraje jak Grecja, Włochy i Hiszpania, ma bardzo duży udział szarej strefy w gospodarce. Kraje północy, czyli głównie kraje skandynawskie, ale także Niemcy, mają ten odsetek niski. 
Szarą strefę, a właściwie tych, którzy w szarej strefie funkcjonują, krytykują pracodawcy i politycy. Ci pierwsi twierdzą, że firmy unikające płacenia niektórych składek mają mniejsze koszty, co przekłada się na ich większą konkurencyjność. Trudno takiemu argumentowi odmówić racji.