Eksperci przez długi czas myśleli, że ziarna i łuski kakao w prekolumbijskiej Ameryce były bazą do wytwarzania napoju dla elit. Powstawał on poprzez starcie ziaren i zmieszanie ich z płynami lub fermentację otaczającego ziarna miąższu.

Tymczasem odkrycie ogłoszone w tym tygodniu przez meksykański Narodowy Instytut Antropologii i Historii przedstawia szersze zastosowanie kakao i czekolady u Majów, i sugeruje, że niektóre tradycyjne potrawy, spożywane dziś w Meksyku, jak np. mole, czyli sos na bazie czekolady podawany do mięs, mogą mieć korzenie w starożytności.

Ślady substancji chemicznych uznanych za czekoladę znaleziono na fragmentach talerzy wykopanych w 2001 roku w Paso del Macho, na Jukatanie. Skorupy datowane na 500 r p.n.e. poddano badaniom z USA i wykazały one - jak piszą naukowcy - "zawartość mieszanki teobrominy i kofeiny, co mocno wskazuje na używanie kakao".

"To pierwszy raz, jak znaleziono (kakao) na talerzu do podawania potraw" - powiedział archeolog Tomas Gallareta. "Mało prawdopodobne, aby na nim było mielone, gdyż do tego raczej używali żaren" - dodał.

"Wniosek, że kakao było wykorzystywane do sosów, jest poprawny, choć mogę wyobrazić sobie inne możliwości" - ocenił amerykański antropolog John S. Henderson.

Starsze o około 1000 lat naczynia, na których odkryto ślady czekolady, znaleziono wcześniej podczas prac wykopaliskowych u brzegów Zatoki Meksykańskiej i stanie Chiapas, na południu.