Choć festiwal "Gaude Mater" nie rozpocznie się od wykonania "Ody do radości" z IX Symfonii Ludwika van Beethovena, oficjalnego hymnu Unii Europejskiej, to jak zapewnia organizatorka Małgorzata Nowak, tegoroczne święto muzyki w Częstochowie będzie miało charakter europejski. "W dniu, w którym rozpocznie się festiwal Polska stanie się członkiem UE. Wśród wielu koncertów znajdą się również takie, które prezentować będą muzykę krajów wstępujących do Wspólnoty". W zrealizowaniu tego pomysłu pomogły ambasady poszczególnych państw: litewska, czeska, łotewska i estońska. "Gaude Mater", zamiast koncertu, zainauguruje specjalnie przygotowane na tą okazję widowisko słowno-muzyczne, które pokazywać będzie historię Polski w muzyce. Organizatorzy chcą w ten sposób zaakcentować pozycję polskiej kultury na tle kultury innych krajów. 1 maja wykonana zostanie muzyka od polskiego chorału gregoriańskiego, mówiącego o patronach Polski - św. Stanisławie ze Szczepanowa, św. Wojciechu, św. Jadwidze - poprzez utwory renesansowe Mikołaja Gomółki, Wacława z Szamotuł, barokowe kompozycje Grzegorza Gorczyckiego, jasnogórskiego kompozytora Marcina Żebrowskiego, aż po Moniuszkę, Szymanowskiego, czy wreszcie współczesnych twórców Henryka Mikołaja Góreckiego i Wojciecha Kilara. Widowisko zatytułowane "Ars longa, vita brevis" (Życie przemija, sztuka trwa), reżyseruje dyrektor Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie Katarzyna Deszcz. W projekcie wezmą udział Zespół Śpiewaków Miasta Katowice "Camerata Silesia", Chór Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej oraz Zespól Muzyki Dawnej "Kapela Jasnogórska". Teksty literackie Mikołaja Reja, Galla Anonima i Czesława Miłosza recytować będą częstochowscy aktorzy: Marian Florek i Marek Ślosarski oraz gościnnie Joanna Szczepkowska. Liturgiczna inauguracja "Gaude Mater" będzie miała miejsce 2 maja w bazylice jasnogórskiej. Od lat na uroczystą Mszę św. przygotowuje się oprawę w postaci współczesnego cyklu mszalnego. W tym roku jego autorem jest Marek Jasiński, członek rady artystyczno-programowej festiwalu. Kompozytor po raz pierwszy przygotował cykl mszalny. Na festiwalu nastąpi jego prawykonanie. Usłyszeć będzie można "Mszę Alma Redemptoris Mater" w wykonaniu Chóru Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego pod dyrekcją ks. prof. Kazimierza Szymonika. 2 maja będą miały miejsce dwa prawykonania. Oprócz "Mszy Alma Redemptoris Mater" melomani, a szczególnie dzieci, będą mogli wysłuchać Krzesimira Dębskiego "Missa puerorum". Będzie to polskie prawykonanie, bowiem wcześniej została ona zaprezentowana publiczności w krajach skandynawskich. Krzesimir Dębski, znany przede wszystkim z muzyki filmowej, w swoim dorobku ma także wiele dzieł sakralnych. W Częstochowie czeka na prawykonanie "Kantata o św. Zygmuncie". Małgorzata Nowak, dyrektor Ośrodka Promocji Kultury "Gaude Mater" poinformowała, że do szkół podstawowych w Częstochowie trafiły teksty prostych pieśni, które będą wykonywane podczas liturgii. "To nasza nowa inicjatywa. Chcemy do uczestnictwa w festiwalu zachęcić także najmłodszych" - podkreśla. "Missa puerorum" wykona Chłopięcy Chór Katedralny "Pueri Cantores Tarnovienses" oraz Tarnowska Orkiestra Kameralna. Europejski charakter XIV Międzynarodowemu Festiwalowi Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" w Częstochowie nadadzą przede wszystkim zespoły zza naszej wschodniej granicy. Już 1 maja w kościele ewangelicko-augsburskim zaprezentuje się litewski zespół "Jauna muzika" z Wilna. Jest to jeden z najlepszych miejskich chórów kameralny w Europie, który gościł będzie w Polsce nie po raz pierwszy. Podczas koncertu usłyszeć będzie można zarówno kompozycje charakterystyczne dla tamtego regionu jak i współczesne utwory. Na koncert transmitować będzie 2 Program Polskiego Radia. 3 maja na festiwalu zabrzmi chorał gregoriański z archiwów katedry w Rydze. Wykonawcą będzie niewielki, około 15-osobowy zespół, założony w 1995 r. - łotewska "Schola Cantorum Riga", która specjalizuje się wyłącznie w prezentacji chorału gregoriańskiego. Dyrygent zespołu, Guntars Pranis, będzie również gościem specjalnym, towarzyszącego festiwalowi, seminarium naukowego "Sacrum w muzyce". Znany na całym świecie estoński zespół "Hortus Musicus" wykona 5 maja przede wszystkim tradycyjną muzykę dawną swego kraju. Niewątpliwą atrakcją koncertu będą kompozycje współczesnego Estończyka Ivo Perta. "Na świecie jest tak znany jak u nas Krzysztof Penderecki" - śmieje się organizatorka festiwalu. Założony w 1972 r. zespół "Hortus Musicus" liczy zaledwie 4 śpiewaków i 8 instrumentalistów, przede wszystkim studentów Tallińskiego Konserwatorium Muzycznego.

Choć Ukraina nie wstępuje wraz z Polską do Unii Europejskiej podczas festiwalu "nie mogło zabraknąć muzyki cerkiewnej" - mówi Małgorzata Nowak. 4 maja zaprezentuje ją Chór Kameralny "Legenda" z Ukrainy. Zespół jest laureatem jednego z międzynarodowych festiwali muzyki cerkiewnej w Hajnówce. W kościele św. Jakuba w Częstochowie usłyszeć będzie można dawną muzykę cerkiewną sięgającą chorału bizantyjskiego oraz kompozycje współczesne. Polski akcent koncertu to prawykonanie utworu Romualda Twardowskiego, napisanego w konwencji muzyki prawosławia. Festiwal ma za zadanie ukazywać szeroko pojętą muzykę sakralną, dlatego do udziału zaproszono w tym roku zespół z Izraela. Publiczności zaprezentuje się "The Jerusalem Great Synagogue Choir", który wykona zarówno muzykę tradycyjną, towarzyszącą liturgii jak i współczesne kompozycje. Zespół Kantorów Wielkiej Synagogi w Jerozolimie, który gości w najsłynniejszych salach koncertowych świata prowadzi Elli Jaffe - kompozytor, członek Królewskiej Akademii Muzycznej w Londynie, honorowy dyrygent Praskiej Orkiestry Symfonicznej, uczeń Leonarda Bernsteina i Igora Markievitcha. Na "Gaude Mater" zagości także muzyka gospel i to w najlepszym wykonaniu. Przebywający na europejskim tournee "The Johnny Thompson Singers" ze Stanów Zjednoczonych to jeden z najstarszych, założony w 1965 r., zespołów czarnoskórych muzyków śpiewających gospel. "The Johnny Thompson Singers" oprócz Polski odwiedzają również Włochy, Niemcy, Finlandię i Szwajcarię. Za jeden z najważniejszych koncertów tegorocznego festiwalu Małgorzata Nowak uznała koncert polskich prawykonań sakralnych, podczas którego nastąpi również wręczenie nagród w Konkursie Młodych Kompozytorów "Musica Sacra". Transmisja tej uroczystości będzie miała miejsce w 2 Programie Polskiego Radia. W kościele seminaryjnym zaprezentują się zarówno młodzi twórcy, nagrodzeni dopiero niedawno, jak i uznani już kompozytorzy. Utwory, które zostaną wykonane nie miały jeszcze swojej prezentacji. Podczas festiwalu odbędą się również dwa rocznicowe koncerty. Z okazji 150. rocznicy śmierci Józefa Elsnera, kompozytora i nauczyciela Fryderyka Chopina oraz koncert finałowy w 100. rocznicę śmierci Antoniego Dvoraka. 4 maja w bazylice jasnogórskiej zespól "Kapela Jasnogórska", w powiększonym składzie zaprezentuje utwory Elsnera zachowane w archiwach jasnogórskich w powiększonym składzie natomiast 6 maja, również w bazylice zabrzmi "Requiem" Dvoraka. Ten dwugodzinny koncert nie jest zbyt często wykonywany, a w Częstochowie zabrzmi po raz pierwszy. Wykonawcami będą Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej, a całością zadyryguje Stanislav Macura z Czech. Przez kilka ostatnich lat podczas "Gaude Mater" organizowano wiele imprez towarzyszących. "Od tego roku wydarzenia te stają się integralną częścią festiwalu" - poinformowała Małgorzata Nowak, organizatorka. Scena Plastyczna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego zaprezentuje spektakl "Odchodzi", którego premiera miała miejsce w październiku 2003 r. Leszek Mądzik przygotował go na podstawie tekstów Tadeusza Różewicza. Scena Plastyczna KUL została założona w 1969 r. Przygotowuje przede wszystkim spektakle, które nie działają kolorem a jedyne czernią i bielą. Natomiast spektakl uliczny zaprezentuje Teatr "A" z Gliwic. Będzie to "Apokalipsa". Podczas "Gaude Mater" właśnie prezentacje plenerowe cieszą się ogromną popularnością i zawsze gromadzą rzesze widzów na placu Biegańskiego w Częstochowie. Premiera "Apokalipsy" odbyła się 5 maja 2001 r. To zrealizowany z rozmachem, największy spektakl impresaryjnego Teatru "A". Stanowi inscenizację drugiej części biblijnej "Księgi Objawienia św. Jana". Nie zabraknie także prezentacji plastycznych. Już 1 maja w galerii ośrodka "Gaude Mater" otwarty zostanie wernisaż wystawy prac Jerzego Filipa Sztuki. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" organizowany od 1991 roku pod patronatem Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Sekretariatu Episkopatu Polski jest jedną z największych imprez muzycznych i jedyną o tak szerokiej formule w Polsce. Zalicza się również do czołówki festiwali w Europie. Jego największą wartością jest konsekwentnie realizowana przez organizatorów idea zbliżenia do siebie kultur i religii poprzez prezentacje muzyki różnych wyznań, poczynając od koncertów muzyki chóralnej aż do dużych form kantatowo - oratoryjnych. Podczas trzynastu kolejnych edycji melomani mogli posłuchać muzyki katolickiej, prawosławnej, protestanckiej, żydowskiej, buddyjskiej, andyjskiej i mahometańskiej. Festiwal stawia również na promocję młodych kompozytorów. Od dziewięciu lat w ramach "Gaude Mater" organizowany jest Konkurs Młodych Kompozytorów "Musica Sacra". Podczas trzynastu edycji festiwalu w częstochowskich kościołach i salach koncertowych zaprezentowali się wykonawcy z kilkudziesięciu krajów świata, między innymi z Argentyny, Austrii, Białorusi, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Danii, Egiptu, Estonii, Indii, Francji, Kanady, Niemiec, Rumunii, Szwajcarii, Szwecji, USA, Ukrainy, Węgier, Włoch i wielu innych państw.