Rozmowy między stuleciami" ukaże się wiosną przyszłego roku. Poinformował o tym na Targach książki we Frankfurcie dyrektor biura prasowego Stolicy Apostolskiej, Joaquin Navarro-Valls. Będą to refleksje filozoficzne i wspomnienia Ojca Świętego - powiedział Navarro-Valls. Rzecznik Watykanu podkreślił, że nowa książka Jana Pawła II stanowi poszukiwanie przez niego struktur i korzeni dziejów minionego stulecia, w czasie którego przeżył dwie dyktatury totalitarne. - Mimo to dzieło nie jest pesymistyczne - zapewnił. Książka ukaże się w języku włoskim nakładem wydawnictwa Rizzoli. Bazą liczącej ok. 200 stron książki są dyskusje Papieża z "dwoma polskimi naukowcami prowadzone w 1993 r." - poinformowała niemiecka agencja katolicka KNA powołując się na wypowiedź Navarro- Vallsa. Rozmowy nagrane na taśmę magnetofonową Papież przepracował i zaktualizował podczas ostatniego urlopu letniego. Wśród nich jest ks. Józef Tischner. Jan Paweł II opublikował już cztery "prywatne" książki, spośród których "Przekroczyć próg nadziei" osiągnęła nakład ponad 20 mln egzemplarzy i została przetłumaczona na 32 języki. W 2003 r. ukazał się tom poezji "Tryptyk Rzymski", a wcześniej - "Dar i tajemnica" . W tym roku natomiast ukazała się książka "Wstańcie, chodźmy!". W swojej najnowszej książce Jan Paweł II ostrzega przed zagrożeniami, jakie stanowią dla świata ateizm, myślenie konsumpcyjne i materializm - powiedział rzecznik Watykanu. Mogą one zniszczyć sumienie i prowadzić do nowych zagrożeń dla społeczeństwa. Jan Paweł II - powiedział Navarro-Valls - pragnie w swojej książce przekonać ludzi, że swoją wolność powinni rozumieć także jako zadanie i zobowiązanie. Jednocześnie zaapelował do chrześcijan, żydów i muzułmanów o gotowość do dialogu i o budowanie wspólnego świata opartego na wolności i miłości. W dwóch zaprezentowanych rozdziałach Papież rozważa m.in. jak Bóg mógł dopuścić do okrutnego panowania narodowego socjalizmu i komunizmu. "Może być, że w niektórych sytuacjach zło może okazać się jako coś korzystnego, bo stwarza okazje do powstawania dobra" - napisał Papież cytując fragment z "Fausta" Goethego mówiący o tym, że diabeł "jest częścią tej siły, która zawsze dąży do złego, a tworzy dobro". Navarro-Valls zwrócił jednocześnie uwagę, że Jan Paweł II jest pierwszym papieżem w 2000-letnich dziejach Kościoła, który swoje książki udostępnia szerokiej rzeszy czytelników. Dochody z ich publikacji Ojciec Święty zawsze przeznacza na cele dobroczyne w regionach ogarniętych wojną i konfliktami. "Dane mi było doświadczyć osobiście rzeczywistości »ideologii zła«. To jest coś, czego nie da się zatrzeć w pamięci" - pisze Jan Paweł II w swojej najnowszej książce "Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci". Tom ukaże się we Włoszech wiosną przyszłego roku. Podczas trwających obecnie we Franfurcie nad Menem Międzynarodowych Targów Książki przedstawiciele Watykanu ujawnili kilka fragmentów nowego papieskiego dzieła. "Pamięć i tożsamość" to liczący ok. 200 stron zapis rozmów, jakie od 1993 r. prowadzili z Papieżem dwaj polscy intelektualiści: prof. filozofii Krzysztof Michalski z wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku i ks. prof. Józef Tischner. "Wolność jest dla miłości. Spełnienie wolności przez miłość może osiągnąć również stopień heroiczny. (...) W dziejach chrześcijaństwa nie brakowało tych, którzy na różne sposoby »dawali życie« za bliźnich, a dawali je, aby naśladować przykład Chrystusa. Dwudzieste stulecie było wielkim wiekiem męczenników chrześcijańskich, i to zarówno w Kościele katolickim, jak w innych Kościołach i wspólnotach kościelnych" - pisze Jan Paweł II.

W innym miejscu zaznacza: "Dane mi było doświadczyć osobiście rzeczywistości »ideologii zła«. To jest coś, czego nie da się zatrzeć w pamięci. Najpierw nazizm (...) Żyliśmy pogrodzeni w jakimś wielkim wybuchu zła. (...) Później, już po wojnie, myślałem sobie: Pan Bóg dal hitleryzmowi dwanaście lat egzystencji i po dwunastu latach system ten się zawalił. Widocznie taka była miara, jaką Opatrzność Boża wyznaczyła temu szaleństwu. Prawdę mówiąc, to nie było szaleństwo - to było jakieś »bestialstwo«, jak napisał ks. prof. Konstanty Michalski (por. »Między heroizmem a bestialstwem«). A więc Opatrzność Boża wymierzyła bestialstwu tylko dwanaście lat. Jeżeli komunizm przeżył dłużej - myślałem - i jeśli ma przed sobą jakąś perspektywę dalszego rozwoju, to musi być w tym jakiś sens". Ten wywiad-rzeka odnosi się do najważniejszych pytań dotyczących historii XX w. oraz jej rozumienia w kontekście współczesnych zagrożeń - powiedział na konferencji prasowej we Franfurcie rzecznik prasowy Watykanu Joaquin Navarro-Valls. - Nie jest to co prawda encyklopedia, ponieważ książka liczyć będzie około 200 stron, ale można ją czytać jak encyklopedię - podkreślił, dodając, że Papież pragnie przekazać w książce swoje własne, przeniknięte duchem modlitwy, spojrzenie na dzieje ludzkości. - Papież pisze po to, aby pomóc ludziom i nieść nadzieję, dlatego nie jest to książka pesymistyczna, chociaż porusza bardzo trudne i bolesne zagadnienia współczesności - wyjaśnił Navarro-Valls. Refleksje historyczne Jana Pawła II zawierają także wątki autobiograficzne, ponieważ książka w dużej mierze dotyczy historii niedawno minionego stulecia. Rzecznik dodał, że Jan Paweł II nie unika najtrudniejszych pytań filozoficznych, szczególnie tych o korzenie i przyczyny zła we współczesnym świecie, o granice ludzkiej wolności. Odpowiada na nie z pozycji filozofii historii, dając czytelnikowi klucze do zrozumienia rzeczywistego podłoża światowych konfliktów i problemów. O książce mówił w Radiu Watykańskim ks. Giuseppe Scotti, prezes rady nadzorczej Libreria Editrice Vaticana - wydawnictwa watykańskiego, które prawa autorskie najnowszej pracy papieża odstąpiło włoskiemu koncernowi medialnemu "Rizzoli". - Jan Paweł II nie bogaci się na swoich książkach - powiedział ks. Scotti. Zapytany przez rozgłośnię o to, co dzieje się z pieniędzmi z tego tytułu, kapłan wyjaśnił, że "Papież przeznacza je na dzieła charytatywne". Przykładami mogą być odbudowa kościołów, zarówno katolickich, jak i prawosławnych, w Bośni i Hercegowinie i w Chorwacji oraz budowa ośrodka dla dzieci i młodzieży w Rwandzie. Szef LEV zapowiedział, że na wiosnę, gdy ukaże się najnowsza książka Ojca Świętego, ogłoszony zostanie pełny spis inicjatyw sfinansowanych z wpływów za prawa autorskie. Ks. Scotti wyjaśnił także, dlaczego Watykan wybrał tym razem wydawnictwo "Rizzoli", a nie "Mondadori", które miało prawa na cały świat (oczywiście z wyjątkiem Polski) na dwie poprzednie książki: "Przekroczyć próg nadziei" (1994) i "Wstańcie, chodźmy!" (2004). - Zastosowaliśmy kryterium przemienności, by nie stwarzać wrażenia, że papież jest autorem jednego określonego domu wydawniczego - powiedział ks. Scotti. Książka ukaże się nakładem włoskiego wydawnictwa Rizzoli z Mediolanu. Nie wiadomo, która oficyna będzie polskim wydawcą "Pamięci i tożsamości".