Hasło kongresu brzmiało: "Eucharystia światłem i życiem nowego tysiąclecia". Po raz pierwszy od ponad 20 lat w zakończeniu Kongresu nie uczestniczył Jan Paweł II, a jego wysłannikiem był kard. Jozef Tomko, przewodniczący Papieskiego Komitetu Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych. 60 tys. wiernych na inauguracji Oficjalne otwarcie Kongresu nastąpiło podczas uroczystej liturgii, której na stadionie Jalisco przewodniczył kard. Jozef Tomko w obecności 60 tys. wiernych. W homilii wysłannik papieski nawiązał do hasła kongresu i przypomniał, że "w dzisiejszym świecie nie brakuje różnych świateł, które występują jednak w sąsiedztwie głębokich cieni". Do świateł tych zaliczył powszechne pragnienie pokoju, obronę praw człowieka i wrażliwość na sprawiedliwość społeczną. - Pozytywne jest także coraz powszechniejsze uznanie dla papieża jako autorytetu moralnego - dodał. Jednocześnie zauważył, że cieniem na współczesnym świecie kładą się wojny - te znane i te zapomniane, jawne i skrzętnie skrywane, a także wszelkiego rodzaju przemoc. Kaznodzieja przypomniał także ideologiczne ataki na małżeństwo, rodzinę i życie ludzkie. Cieniem jest również rozmycie zmysłu moralnego przez współczesnego człowieka oraz jego niezdolność do kochania w sposób wierny i stały. - Wobec tych wyzwań chrześcijanie odnajdują w Eucharystii to, czego dzisiejszy świat najbardziej potrzebuje: światło dla życia, pewność wśród wątpliwości oraz męstwo w świadczeniu wiary - stwierdził papieski wysłannik. Papież a 48. MKE Chociaż nieobecny fizycznie Jan Paweł II odczuwał głęboką więź duchową z uczestnikami Kongresu. Zapewnił o tym m.in. w rozważaniach przed modlitwą Anioł Pański 10 października w Watykanie. Dodał, że to "ważne wydarzenie kościelne otwiera także Rok Eucharystii", który rozpoczął się w niedzielę 17 bm. podczas mszy św. pod jego przewodnictwem w bazylice św. Piotra. - Na ten szczególny rok wystosowałem do całego Kościoła list apostolski, rozpoczynający się tymi słowami: "Mane nobiscum, Domine - Zostań z nami, Panie" - przypomniał papież.

Pielgrzymka do Zapopan 12 października odbyła się pielgrzymka do sanktuarium maryjnego w Zapopan na przedmieściach Guadalajary, która zgromadziła blisko 4 mln osób z Meksyku i z zagranicy, co całkowicie zaskoczyło organizatorów, którzy nie spodziewali się takich tłumów. Na niespełna 5-kilometrowej trasie szli przedstawiciele Kościoła - biskupi, księża, osoby konsekrowane i świeccy - ze wszystkich kontynentów. Matka Boża z Zapopan patronuje archidiecezji guadalajarskiej od 1734 r., a od 1942 - samemu miastu. Pobożność i tradycja ludowa obdarzają Ją różnymi tytułami: Ewangelizatorka, Przynosząca Pokój, Chroniąca (przed burzami, piorunami, powodziami i zarazami). Miejscowi mieszkańcy nazywają swą patronkę najczęściej "La Generala". Spotkania z chorymi i więźniami, modlitwa różańcowa Po południu i wieczorem tegoż dnia goście 48. MKE - kardynałowie i biskupi z różnych krajów odwiedzali chorych i więźniów i odprawiali dla nich msze św. Do jednego z miejscowych szpitali udali się m.in. kardynałowie: miejscowy Juan Sandoval Iniguez, Carlos Amigo Vallejo z Sewilli w Hiszpanii i Juozas Audrys Baèkis z Wilna. W dwóch ośrodkach karnych w Puente Grande na terenie stanu Jalisco spotkało się z więźniami 8 biskupów. Mający polskie korzenie biskup Kopenhagi Czesław Kozon zachęcił personel tego zakładu penitencjarnego, aby ujrzał w więźniach oblicze Chrystusa. Następnie w licznych kościołach w całej archidiecezji odprawiano nabożeństwa różańcowe w intencji Kongresu i całego świata. Eucharystia łączy Kościół i narody Na szczególny charakter eucharystii jako czynnika łączącego Kościół zwrócił uwagę w swym przemówieniu kongresowym przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan kard. Walter Kasper. Zaznaczył on, że jednoczący charakter tego sakramentu w ciągu wieków gubił się, w miarę wzrostu indywidualizmu i subiektywizmu naszych czasów zarówno w rozumieniu, jak i praktyce eucharystii. Wielką rolę w powrocie do źródeł i pierwotnej tradycji tego sakramentu odegrał tu sobór Watykański II - podkreślił mówca. Wyjaśnił przy tym, że ów czynnik jednoczący wynika z trzech elementów: Pisma Świętego, pism Ojców Kościoła i wielkich teologów. O tym, że eucharystia łączy również całe narody i kontynenty, mówili z kolei kardynałowie i biskupi z różnych krajów. Na przykład kard. Peter K. A. Turkson z Cape Coast w Ghanie podkreślił, że z jednej strony wielu mieszkańcom Czarnego Lądu trudno jest przyjąć naukę Kościoła o nierozerwalnym i monogamicznym małżeństwie, z drugiej zaś tradycyjne kultury miejscowe zawierają często elementy ułatwiające nawrócenia i szerzenie miłości chrześcijańskiej za pośrednictwem eucharystii.

Meksyk a eucharystia Wybór Guadalajary na miejsce tego Kongresu nie był bynajmniej przypadkowy ani tym bardziej nieodpowiedni. Wielu zagranicznych uczestników tego wydarzenia zwracało uwagę na "kulturę eucharystyczną" mieszkańców tego latynoskiego kraju, drugiego pod względem liczebności w świecie katolickim. Wspomniany wcześniej kard. Kasper przyznał w jednej z rozmów, że po raz pierwszy jest w Meksyku i jest pod wielkim wrażeniem żywej wiary jego mieszkańców i ich pobożności. Podobnie według amerykańskiego kardynała Bernarda Lawa (obecnie archiprerzbitera bazyliki matki Boskiej Większej w Rzymie), kultura meksykańska jest "kulturą eucharystyczną", co nadaje jej szczególny wymiar. Przewodniczący Konferencji Episkopatu Meksykańskiego bp José Guadaupe Martin Rábago zauważył, że jego rodacy "są spontanicznie »eucharystyczni« i szczerze przeżywają swe zbliżenie do tego sakramentu w takich formach jak adoracja nocna, Godzina Święta, uroczystość Bożego Ciała i wiele innych przejawów pobożności ludowej". Jednocześnie hierarcha podkreślił konieczność pogłębienia tej religijności "tak bogatej i godnej szacunku". Najdalej w swym uznaniu dla miejscowego Kościoła poszedł patriarcha Wenecji kard. Angelo Scola, mówiąc, że jest to obecnie najważniejszy Kościół lokalny na świecie i jest jednocześnie przyszłością Kościoła powszechnego. Krzyk narodów uciśnionych Kongres to oczywiście obecność gości z całego świata. Jednym z nich i jedynym z Iraku był syryjski katolicki arcybiskup Mosulu 66-letni Basile George Casmoussa. W wypowiedzi dla jednego z pism powiedział on m.in.: "Chciałbym, aby dzięki temu Kongresowi wszyscy, a szczególnie politycy, usłyszeli krzyk narodów uciśnionych, że nie są one drewnem do palenia w piecach". Jego zdaniem, MKE powinien pomóc katolikom z Iraku "odczuć cierpienia innych i wołać w obronie prawa wszystkich narodów do życia w pokoju". Nawiązując do słów "Eucharystia wspólnoty", które były hasłem jednego z dnia Kongresu (oprócz hasła głównego), hierarcha oświadczył: "Nasza wspólnota z Chrystusem nie może być pełna, jeśli nie pozostajemy w komunii z innymi, a przede wszystkim z tymi, którzy cierpią najbardziej i którzy przeżywają trudności". Podkreślił na zakończenie, że głos Kościoła katolickiego przypomina głos św. Jana Chrzciciela, wołającego na pustyni. Mimo wszystko "jeszcze mogę mówić" - oświadczył arcybiskup syryjsko-katolicki. Dzieci i modlitwa Do uczenia dzieci modlitwy wezwał rodziców arcybiskup Tegucigalpy w Hondurasie kard. Oscar Andrés Rodriguez Maradiaga. Przewodniczył on Jutrzni, rozpoczynającej kolejny dzień MKE, przebiegający pod hasłem "Eucharystia - centrum życia Kościoła".

- Możemy i powinniśmy doskonalić nasze życie modlitewne, a eucharystia temu właśnie służy - powiedział kardynał i podkreślił, że "eucharystia została ustanowiona w czasie wielkiej arcykapłańskiej modlitwy Pana Jezusa i ma nas prowadzić do wszystkich, począwszy od tego Kongresu, do nowego zaangażowania". Zdaniem kardynała "to nie parafia czy szkoła, nawet kościelna, ale dom i rodzina są miejscami, gdzie należy nauczyć się modlić, a następnie kontynuować tę pedagogię modlitwy, która prowadzi do pełnego zrozumienia modlitwy eucharystycznej". Fundacja na rzecz ubogich Jeszcze przed zakończeniem 48. MKE jego gospodarz kard. Juan Sandoval Iniguez poinformował, że trwałym śladem tego spotkania będzie fundacja na rzecz ubogich, nosząca imię jego poprzednika kard. José Garibiego Rivery (1889-1972). Był on szeroko znany na tym terenie ze swej troski o zgodę, pokój i zrozumienie w społeczeństwie w swoim czasie, gdy krajem, a zwłaszcza stanem Jalisco wstrząsały niepokoje polityczne i społeczne. Celem nowego dzieła ma być wspierania solidarności chrześcijańskiej za pośrednictwem zachęcania do projektów socjalnych wśród najuboższych warstw, które "będą rodziły całościowy rozwój osobowy". Pielgrzymi z 87 krajów W 48. Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym (MKE) wzięło udział, poza mieszkańcami Meksyku, ponad 15 tys. gości i pielgrzymów z 87 krajów. Było wśród nich 35 kardynałów, 250 biskupów i przeszło tysiąc księży. Głównymi językami były hiszpański i angielski, następnie portugalski i koreański. Z Polski w spotkaniu uczestniczyli dwaj biskupi: radomski Zygmunt Zimowski i pomocniczy lubelski Ryszard Karpiński. Według organizatorów, udział zwykłych ludzi w Kongresie pobił wszelkie rekordy. Najwięcej uczestników - prawie 4 mln osób - zgromadziła 5-kilometrowa pielgrzymka spod katedry w Guadalajarze do bazyliki sanktuarium maryjnego w Zapopan. Półtora miliona osób wzięło udział w procesji eucharystycznej ulicami miasta 14 października. Na specjalnej przyczepie samochodowej jechała wielka monstrancja, której towarzyszyli kardynałowie J. Tomko i J. Sandoval Iniguez. Uwagę obserwatorów zwracała powaga, a jednocześnie wielka radość, z jaką miejscowi mieszkańcy i goście przyjmowali procesję. Słychać było okrzyki: "Se ve, se siente, Jesús está presente" (Widać i słychać - Jezus jest obecny). Przez cały czas rozbrzmiewały dzwony licznych kościołów tego ponad 3-milionowego miasta. Sześć tysięcy rodzin z miasta przyjęło bezpłatnie mniej więcej taką samą liczbę zagranicznych gości MKE. Za najlepiej zorganizowane uchodzą: 200-osobowa delegacja z Filipin i licząca 106 uczestników grupa z Korei Południowej. Następny, 49. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny odbędzie się jesienią 2008 r. w Quebecu w Kanadzie.