Zebrali się oni w Watykanie, by ocenić pierwsze owoce zgromadzenia specjalnego Synodu, które w 1997 zajmowało się Kościołem w tej części świata. Podsumowała je papieska adhortacja apostolska zatytułowana "Ecclesia in America". W Ameryce żyje połowa katolików całego świata, dokładnie 535 milionów osób. W przemówieniu do swych gości Ojciec Święty przypomniał najważniejsze wyzwania, stojące przed Kościołem na tym kontynencie: zgubną działalność sekt, następstwa globalizacji pojmowanej jako dominacja ekonomii, problem urbanizacji i związanego z nim wykorzenienia kulturowego, migracje, ideologie wrogie rodzinie i małżeństwu, przepaść między bogatymi a biednymi, narkotyki, przemoc związaną z partyzantką i terroryzmem. Z drugiej strony, zauważył Papież, istnieją podstawy do optymizmu i bogactwa, na które mogą liczyć wierni na tym kontynencie. Wiara i tożsamość chrześcijańska są nadal źródłem zasad moralnych i kultury, a silnie zakorzeniona pobożność ludowa może okazać się skutecznym narzędziem w podejmowaniu wymienionych wcześniej wyzwań, związanych z sekularyzacją. Ojciec Święty przypomniał również różne inicjatywy duszpasterskie biskupów, mające za zadanie wzrastanie poczucia wspólnoty katolików mieszkających na tym rozległym kontynencie, stosownie do wskazówek zawartych w adhortacji "Ecclesia in America". Wymienił w tym kontekście Amerykańskie Kongresy Misyjne, Spotkania Biskupów Kościoła w Ameryce i kult Matki Bożej z Guadalupe - Matki i Ewangelizatorki Ameryki, której święto liturgiczne obchodzone jest na całym kontynencie. Jan Paweł II przypomniał na koniec, że katolicy stanowią większość tylko w Ameryce Południowej, gdzie indziej natomiast wskazany jest dialog ekumeniczny z przedstawicielami innych wyznań. Wspomniane Zgromadzenie Specjalne Synodu Biskupów dla Ameryki obradowało w dniach 16 listopada - 12 grudnia 1997 w Rzymie pod hasłem "Spotkanie z Jezusem Chrystusem drogą do nawrócenia, wspólnoty i solidarności w Ameryce". Było to czwarte tego rodzaju zgromadzenie po spotkaniach synodalnych dla Europy (pierwsze, 1991), Afryki (1994) i Libanu (1995), po nim natomiast nastąpiły jeszcze zgromadzenia dla Azji (1998) i Oceanii (1998) i drugie dla Europy (1999). Wszystkie one miały za zadanie przybliżenie problemów Kościoła na danym kontynencie lub w danym kraju całemu światu i wspólne ich podjęcie w kontekście zbliżającego się Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Owocem każdego ze zgromadzeń synodalnych jest tzw. adhortacja apostolska, czyli dokument papieski, analizujący poszczególne spotkania i zawierający wskazówki na przyszłość. W wypadku zgromadzenia dla Ameryki dokument taki nosi tytuł "Ecclesia in America", a podpisał go Jan Paweł II w sanktuarium Matki Bożej w Guadalupe 22 stycznia 1999.