Sprawozdanie ze stanu finansów Archidiecezji Lubelskiej w 2004 r. przedstawione przez Metropolitę Lubelskiego w Pasterskim Kwadransie w Radiu Plus Lublin w dniu 8 stycznia 2004 r. Przedstawiając sprawozdanie finansowe za rok 2004, ograniczam je do czterech głównych dziedzin: Kurii, Seminarium, Archidiecezjalnej Caritas oraz Funduszu Zapomogowego „Unitas”; sygnalizuję także stan prac nad remontem Archikatedry, która stanowi szczególny symbol jedności Archidiecezji, zwłaszcza w roku jubileuszowym. Sprawozdanie to nie daje pełnego obrazu sytuacji finansowej Archidiecezji, gdyż pomija programowo działania charytatywne i inwestycje uzależnione od indywidualnych inicjatyw duszpasterzy. Przy sygnalizowanym zawężeniu dziedziny sprawozdania stwierdzam, iż w minionym roku zostały zrealizowane wszystkie przyjęte przed rokiem założenia planu na rok 2004 i że Archidiecezja kończy kolejny rok bez nowych zadłużeń, przy pozytywnym bilansie finansowym rzędu 56 tyś. zł. W roku 2004 wydatki w czterech sygnalizowanych dziedzinach: Kurii, Seminarium, Caritas i funduszu „Unitas” wyniosły łącznie 10.56 min zł. Z tego wydatki Kurii wyraża kwota 4.8 min, wydatki Caritas - 2.42 min, Seminarium - 2.43 min, na utrzymanie zaś Domu Księży Emerytów oraz na systematyczną wypłatę comiesięcznych zapomóg dla starszych i chorych kapłanów Archidiecezji wydano 0.91 min zł. W porównaniu do roku ubiegłego o 260 tyś. zł były wyższe wydatki na utrzymanie Seminarium Duchownego. Wynikało to z zaplanowanych i kontynuowanych także obecnie prac remontowych i modernizacyjnych w budynku, w którym prace te były niezbędne już od wielu lat. W Seminarium Lubelskim oprócz 170 studentów przygotowujących się do kapłaństwa w Archidiecezji Lubelskiej studiuje obecnie także 40 alumnów grekokatolickich, spośród których 21 pochodzi z Ukrainy. Przyjmujemy z satysfakcją tę formę współpracy, w której wspólnota ideałów prowadzących do kapłaństwa Chrystusowego wychodzi poza granice Unii Europejskiej i staje się wyrazem naszej solidarności z przyjaciółmi z Ukrainy. Naszą wspólną troskę stanowi prowadzony nadal remont Archikatedry. W roku sprawozdawczym na prace remontowe wydano łącznie ponad 1.5 min złotych. Przed rokiem niespłacone długi za remont Archikatedry sięgały 900 tyś. zł. Dzięki ofiarom złożonym jako cegiełki rozprowadzane we wszystkich paraf iach wpłynęło w roku sprawozdawczym 276 tyś. zł. W końcu 2004 r. zaległe rachunki do zapłacenia za prace remontowe z ubiegłego roku wynosiły jeszcze 332 tyś. zł. Ufam, iż do pomyślnego zakończenia prac remontowych w Archikatedrze przyczyni się grant z f unduszów Unii Europejskiej; w celu jego uzyskania złożyliśmy niezbędne wnioski. Bardzo pozytywnie należy ocenić działalność Archdiecezjalnego Wydawnictwa „Gaudium”. Przed dwoma laty dokonano istotnej organizacji jego sprzętu zakupując nowe japońskie maszyny drukarskie. Ponieważ fundusze archidiecezji nie powalały na sfinansowanie zakupu, zaciągnięto wtedy kredyt. Jest on spłacany zgodnie z ustaleniami, natomiast Wydawnictwo nie tylko przynosi dochód, lecz również realizuje poważny program wydawniczy dotyczący 200-lecia diecezji i ukazujący ważne dziedziny obecności Kościoła Lubelskiego w kulturze i życiu społecznym.

Wyrazem przygotowań do jubileuszu 200-lecia był także II Kongres Kultury Chrześcijańskiej zorganizowany we wrześniu 2004 r. Wydatki związane ze zwrotem kosztów dojazdu i zakwaterowaniem 52 prelegentów kongresowych, z kraju i zagranicy, sięgnęły 60 tyś. zł. Koszty te pokryli w pełni sponsorzy Kongresu, którym wyrażam serdeczną wdzięczność za troskę o dialog Kościoła ze światem kultury. Ważną formę troski Kościoła Lubelskiego o problemy środowisk dotkniętych skutkami biedy i bezrobocia stanowi pomoc stypendialna dla utalentowanej młodzieży z ubogich rodzin. Próbę przeciwdziałania najbardziej bolesnym następstwom biedy stanowił m.in. stworzony przed ponad 2 laty Archidiecezjalny System Stypendialny. Obecnie nosi on nazwę: „Szansa dla tysiąca". Z jego systematycznej comiesięcznej pomocy korzysta 303 stypendystów, pochodzących głównie z wiosek i małych miasteczek, ale również z Ukrainy i Afryki. Mogą oni kontynuować naukę dzięki pomocy zorganizowanej przez kapłanów oraz sponsorów ze środowisk lokalnego biznesu. Inną ważną dziedzinę systematycznego wspierania środowisk ubogich stanowi pomoc dla misji. Za pośrednictwem centralnych ośrodków misyjnych w Warszawie przekazano w ubiegłym roku z naszej Archidiecezji na pomoc dla misjonarzy 170 tyś. zł; bezpośrednio kapłanom lubelskim pracującym na wschodzie oraz na terenach misyjnych Arcybiskup przekazał natomiast 126 tyś. zł. Wspierając budowę Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie Archidiecezja przeznaczyła na ten cel w roku sprawozdawczym 107 tyś. zł oraz pośredniczyła w przekazie ofiar przez indywidualnych właścicieli firm. Nie było w tym roku żadnych podwyżek płac dla pracowników Kurii; ostatnie podwyżki były w roku 2003. Nie zmienił się też status Metropolity, który pobiera wynagrodzenie za wy kłady prowadzone w KUL, nie otrzymuje natomiast żadnej pensji kurialnej. Celem niniejszego sprawozdania jest ukazanie realnego oblicza Kościoła. W środowiskach poszukujących sensacji systematycznie bywają powtarzane wiadomości, iż Kościół Lubelski dysponuje wielkimi funduszami i zamierza nabyć dom towarowy, szpital MSW, hotele, stacje benzynowe. Przedstawienie podobnych rozliczeń pozwala ukazać właściwy stan finansów Kościoła, który funkcjonuje przede wszystkim dzięki ofiarom wiernych dzielących troski ubożejącego środowiska. Ukazuje ono, że nawet remontu Archikatedry nie możemy przyspieszyć, by nie uwikłać się w trudne do spłacenia długi. Opowieści o nadzwyczajnych finansach Kościoła okazują się wtedy produktem fantazji, rozwijanym w środowiskach, które bardzo niewiele łączy z Kościołem.