Kraków: Zgłębiając tajemnicę Kościoła - po czterdziestu latach

Violetta Reder/a.

publikacja 21.01.2005 12:21

W Dniu Judaizmu, 17 stycznia 2005, w auli Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie o _Nostra aetate_, jej genezie i owocach, rozmawiali red. Konstanty Gebert, ks. Manfred Deselaers i ks. Józef Morawa.

Wcześniej kard. Franciszek Macharski przewodniczył nabożeństwu w bazylice ojców franciszkanów, na którym obecni byli także goście z gminy żydowskiej. Podsuwając słowa Nostra aetate jako motto VIII Dnia Judaizmu w Kościele w Polsce, Episkopat Polski nakłonił nas już na początku roku do rozważenia przełomowego dla Kościoła wydarzenia, którego 40-lecie obchodzić będziemy 7 grudnia. Tamtego dnia w roku 1965 Sobór Watykański II promulgował posiadający znaczenie dogmatyczne, najkrótszy soborowy dokument, który stał się jednym z najbardziej widomych znaków nawrócenia Kościoła - Deklarację o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich. Kościół zgłębiając własną tożsamość i konfrontując się z własną historią - stanął na Soborze wobec zagadnienia relacji z innymi. Początkowo deklaracja ta była planowana przez bł. papieża Jana XXIII jako dotycząca wyłącznie stosunku Kościoła do Żydów. Tego uporządkowania domagała się wiedza o ponadtysiącletnim antyjudaizmie Kościoła, o nauczaniu przezeń pogardy i nienawiści wobec Żydów - w kontekście Zagłady 6 mln europejskich Żydów dokonanej przez pogański nazizm hitlerowski. W tekście, który przeszedł najdłuższą i najbardziej burzliwą historię redakcji spośród dokumentów soborowych, Sobór przypomina o organicznej więzi Kościoła z ludem żydowskim (używając Pawłowej metafory szlachetnej oliwki i wszczepionych w nią gałązek), o żydowskiej narodowości Chrystusa, Jego Matki i Apostołów. Mówi o nieodwołalnej wierności Boga wobec swego ludu. Zaleca obustronne poznanie się i szacunek, wspólne rozmowy i studia biblijne. Dowodzi absurdalności oskarżenia Żydów o zabicie Jezusa, wskazując na uniwersalne przyczyny Jego zbawczej śmierci. Zakazuje przedstawiania Żydów jako odrzuconych przez Boga. Potępia wszelkie prześladowania, opłakując akty antysemityzmu i nienawiści wobec Żydów. Dni Judaizmu w Kościele krakowskim są organizowane przez Referat Ekumeniczny Kurii Archidiecezji Krakowskiej.