USA: Religie naprawiają świat

KAI

publikacja 31.07.2005 10:17

Przeszło 200 uczestników z 24 krajów świata zgromadziła konferencja "Naprawiać Świat - Wspólna praca religii w społeczeństwie globalnym" (Healing the World - Working Together Religion In Global Society), która w dniach 24-28 lipca obradowała w Chicago.

Jednym z głównych wątków wielu referatów i dyskusji była przypadająca w tym roku 40. rocznica ogłoszenia soborowej deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich "Nostra Aetate". Zagadnieniu temu poświęcono specjalną sesję plenarną i seminarium. Wybór miejsca spotkania nie był przypadkowy, Chicago jest bowiem miastem, w którym od lat wzorowo współpracują ze sobą nie tylko w zażegnywaniu lokalnych konfliktów religijnych, ale i dla polepszenia warunków życia miejscowych społeczności, rady środowiskowe, zrzeszające przedstawicieli różnych religii. Mieszka tu również przewodniczący Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów (MRChiŻ) prof. John Pawlikowski OP, a na czele miejscowej archidiecezji katolickiej stoi kard. Francis George, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Stanów Zjednoczonych, czynny uczestnik w dialogu międzyreligijnym. Wystąpienie Kardynała, nawiązujące do jego osobistych doświadczeń oraz przemian, jakie dokonały się w dialogu chrześcijańsko-żydowskim w wyniku ogłoszenia "Nostra Aetate" było mocnym akcentem zamykającym konferencję. W tym kontekście znaczące było także wystąpienie rabina Irvinga Greenberga, którego wiodącą tezą było odrzucenie przez religie wszelkich roszczeń absolutystycznych. Uważa on już za niemożliwe stawianie się jednej religii ponad inne w roli depozytariusza jedynej i bezwzględnej prawdy. Zdaniem Greenberga, chrześcijaństwo i judaizm, niezależnie od siebie, powinny rozwijać pluralizm, w którym jest miejsce na drugą religię. Według tego znanego z zaangażowania w dialog nowojorskiego rabina, judaizm powinien przezwyciężyć frustrację i zamykanie się przed chrześcijaństwem. Na potrzebę krytycznego spojrzenia na własną tradycję religijną zwrócił też uwagę w swoim referacie nt. deklaracji soborowej o. prof. John Pawlikowski. Podkreślił, że nie jest to łatwe, bo gorliwość religijna nie zawsze niosła ze sobą dobro. Po odstąpieniu od "misji" wobec Żydów i zaniechaniu nawracania ich widzi on potrzebę teologicznego opracowania stanowiska Kościoła wobec starszych braci w wierze. W dyskusji wokół "Nostra Aetate" można było dostrzec dwa nurty. Jedni uczestnicy podkreślali znikomą wiedzę o dokumencie i konieczność szerokiej edukacji i działań na rzecz upowszechnienia jego przesłania; drudzy twierdzili, że na tyle zmieniła się atmosfera myślenia katolików o religii żydowskiej, że "zostawmy dokumenty ekspertom i działajmy". "Zapalono już zielone światło" - dodawali.

Więcej na następnej stronie

Kilka wystąpień poruszało bolesny problem antysemityzmu. Mówcy wielokrotnie operowali przykładami ignorancji niewykształconych autorów książek i artykułów prasowych. Powszechne przygnębienie wzbudziły cytaty opracowane przez prof. Amy Jill Levine z Uniwersytetu Vanderbilta w Nashville (USA), która zebrała pełne niewiedzy i prymitywne myśli autorek wywodzących się z Trzeciego Świata i publikujących w wydawnictwach Światowej Rady Kościołów. W ich ujęciu wyzwolenie kobiet jest wzorem do naśladowania, utożsamianym z Jezusem, jego brak natomiast utożsamiany jest z judaizmem i Żydami. Autorka referatu zastrzegła, że dotyczy to przede wszystkim autorek protestanckich. Tego typu "zjawiska" nie spotkała w krajach katolickich Trzeciego Świata, w szczególności w Ameryce Łacińskiej. Tematyka sesji plenarnych, seminariów i spotkań w mniejszych grupach obejmowała wszystkie najistotniejsze zagadnienia dla dialogu międzyreligijnego, i to nie tylko chrześcijańsko-żydowskiego, który dominował na konferencji. Zastanawiano się nad przenikaniem religii i życia publicznego na poszczególnych kontynentach i w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii, roztrząsano stosunki latyno-żydowskie, żydowsko-chrześcijańsko-muzułmańskie, zaangażowanie religijne kobiet w świecie zglobalizowanym (sesja z udziałem przedstawicielki islamu), omawiano doświadczenia biomedyczne z perspektywy chrześcijańskiej i żydowskiej. Wiele miejsca poświęcono przyszłości dialogu, wychodząc od dnia dzisiejszego, a zwłaszcza staraniom o pojednanie i pokój w Izraelu i Palestynie, pluralizmowi religijnemu, napięciom w stosunkach chrześcijańsko-żydowskich oraz teologicznym wymiarom wzajemnych relacji obu religii. Ważnym wydarzeniem dla uczestników konferencji była wizyta w "Spetrus" - Instytucie Studiów Żydowskich w Chicago. Obejrzeli tam wystawę poświęconą zamordowanym i uratowanym z holokaustu dzieciom i ich wybawicielom. Tradycyjna ekspozycja wzbogacona dźwiękiem i obrazem, sugestywnie przedstawione historie jednostek przypominały, jak wielką wartością jest wzajemny dialog i przeciwdziałanie konfliktom oraz starania o pokój. Głównym organizatorem konferencji była Międzynarodowa Rada Chrześcijan i Żydów (MRChiŻ). W spotkaniu wzięli udział m.in.: sir Sigmund Sternberg, założyciel MRChiŻ; ks. Patrick Desbois, konsultant Papieskiej Rady ds. Stosunków Religijnych z Judaizmem; rabin David Rosen, dyrektor międzynarodowy do spraw międzyreligijnych Amerykańskiego Komitetu Żydowskiego; Mary Boys, profesor teologii z Nowego Jorku, autorka książek o tematyce biblijnej, nawiązujących do dialogu chrześcijańsko-żydowskiego; Muhammad Fantar, profesor Uniwersytetu w Tunisie i przewodniczący Instytutu Dialogu między Cywilizacjami i Religiami. W pięcioosobowej delegacji z Polski znaleźli się: prof. Stanisław Krajewski, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów ze strony żydowskiej; Barbara Sułek-Kowalska, członkini Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem;, ks. Jan Nowak i ks. Manfred Deselaers z Międzynarodowego Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu; Zdzisław Bielecki, członek Abrahamic Forum Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów, współprzewodniczący Rady Wspólnej Katolików i Muzułmanów ze strony katolickiej.