Wszystkich Świętych w Polsce

KAI/J

publikacja 02.11.2005 11:04

Msze święte i procesje - także ekumeniczne - na cmentarzach, kwesty na ratowanie zabytkowych nagrobków, modlitwy za Jana Pawła II, znicze palone w miejscach straceń z czasów okupacji niemieckiej i w miejscach wypadków drogowych - to główne elementy obchodów uroczystości Wszystkich Świętych w Polsce.

Nie zabrakło też oryginalnych inicjatyw, takich jak Litania Miast czy Noc Świętych. Biskupi o świętości Święty to człowiek, który służy innym, tak jak nowi błogosławieni i święci Polacy, którzy zostali ostatnio wyniesieni na ołtarze - powiedział kard. Józef Glemp na warszawskich Powązkach - najstarszej nekropolii stolicy. Prymas Polski stwierdził, że Pismo Święte pokazuje nam drogę dojścia do świętości. Nie jest ona łatwa, gdyż prowadzi przez ziemię, a więc przez cierpienia i trudy. Tę drogę podejmowali ludzie wszystkich kultur i kontynentów, a dziś orędują za tymi, którzy wciąż idą - stwierdził kard. Glemp. Jego zdaniem, święci to ludzie służby. W trudnych czasach, w których zmagamy się o kształt Ojczyzny, trzeba obrać drogę do świętości przez służbę - Bogu, człowiekowi i Ojczyźnie - podkreślił. - Świętość jest dla każdego, a nie tylko dla wybranych - stwierdził abp Stanisław Gądecki, który przewodniczył obchodom stulecia zabytkowego Cmentarza Jeżyckiego w Poznaniu. "Świętość nie jest przywilejem niewielu, lecz celem, który Pan Bóg stawia przed każdym człowiekiem. Powołanie do świętości ma zatem charakter powszechny. Nikt nie jest z niego wyłączony. Wszyscy w Kościele, niezależnie od tego, czy należą do hierarchii, czy są też przedmiotem jej apostolskiego posługiwania, powołani są do świętości" - mówił hierarcha podczas uroczystej Mszy św. - Jeśli wieczność jest stanem bycia jedności z Bogiem, to wieczność zaczyna się już tu, na ziemi - powiedział bp Kazimierz Gurda, który poprowadził procesję na Nowym Cmentarzu w Kielcach. Zaznaczył, że jakość wieczności zależy od tego, na ile potrafimy być blisko Boga i na ile pozwolimy Bogu być w nas. - Niech modlitwa, sakramenty święte, a szczególnie sakrament Eucharystii, dają nam uczestnictwo w wieczności - wezwał hierarcha. Prosił też, by zachęcać do życia z Chrystusem najbliższych. Modlitwy ekumeniczne Już po raz 20. katolicy i prawosławni wspólnie modlili się za zmarłych na cmentarzu na warszawskiej Woli. W ekumenicznej procesji udział wzięli wierni z prawosławnej parafii św. Jana Klimaka oraz katolickiej parafii św. Wawrzyńca. Poprowadzili ją proboszczowie: ks. archimandryta dr Paisjusz (Martyniuk) oraz ks. prałat Józef Łazicki. Podczas procesji kapłani obu Kościołów kropili wodą święconą groby prawosławnych i katolików. Duchowni wraz z wiernymi zatrzymywali się kilkakrotnie by wspólnie modlić się za wszystkich pomordowanych, za zmarłych duchownych - szczególnie za Jana Pawła II oraz prawosławnego metropolitę Bazylego, a także za bliskich zmarłych z rodzin, a także ofiary wojen i przemocy. Pamięć o Janie Pawle II Plac pod "papieskim oknem" na Franciszkańskiej, pomnik Jana Pawła II i mogiła jego rodziców oraz brata na Cmentarzu Rakowickim - w tych miejscach od rana krakowianie modlili się i palili znicze dla zmarłego Papieża. Tradycja odwiedzin rodzinnego grobowca Wojtyłów zrodziła się spontanicznie po wyborze kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. W uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny z daleka widoczna jest łuna świateł nad miejscem, gdzie spoczywają rodzice Jana Pawła II oraz jego brat Edmund. Przy ich grobowcu czuwają dziesiątki osób. - Jesteśmy im to winni. Wychowali papieża - Polaka - mówią krakowianie. Mogiła jest całkowicie przysłonięta wiązankami świeżych kwiatów, podobnie jak pomnik papieża, który stanął po jego śmierci nieopodal głównego wejścia do Cmentarza Rakowickiego. Tam również płoną znicze. Krakowianie palą je także pod papieskim oknem na Franciszkańskiej. Kwesty na cmentarzach W Poznaniu kwestowano na odnowę polskiego cmentarza na Rossie w Wilnie. Co roku 1 listopada wielkopolscy biznesmeni, politycy, artyści, sportowcy, a także dziennikarze zbierają datki wśród osób odwiedzających oba wielkie cmentarze. Za zebrane do tej pory ponad 100 tysięcy złotych odnowiono już kilka nagrobków na wileńskim cmentarzu, w tym grobowiec braci bonifratrów. Część pieniędzy przeznaczono również na wykonanie pomnika na Cmentarzu Miłostowskim na grobie zmarłego 18 lat temu w Poznaniu wybitnego poety i prozaika oraz tłumacza Biblii, Romana Brandstaettera. Z kolei na cmentarzach diecezji tarnowskiej klerycy Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie zbierali pieniądze na dokończenie rozbudowy uczelni oraz na pomoc dla Pakistanu. W ten sposób alumni chcą wesprzeć ofiary niedawnego trzęsienia ziemi w tym kraju. Rektor seminarium ks. Wiesław Lechowicz zaznacza, że uczelnia ta utrzymuje się wyłącznie z ofiar wiernych, nie ma dotacji państwowych. Jednak w tym roku z uwagi na trzęsienie ziemi w Azji, alumni postanowili przekazać połowę zebranych ofiar na pomoc humanitarną dla dotkniętych skutkami kataklizmu. Już po raz trzynasty Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego przeprowadziło na cmentarzach kieleckich kwestę na renowację zabytkowych nagrobków. Z dotychczas zebranych ofiar odnowiono 115 nagrobków, a zabezpieczono ponad 80. Na konserwację mogił Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie już od niedzieli 30 października kwestują członkowie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Ich zbiórka potrwa do następnej niedzieli - 6 listopada. Natomiast w Ostrowcu Świętokrzyskim pieniądze zbierane są tradycyjnie na wyposażenie miejscowego hospicjum. Wzorem lat ubiegłych na gnieźnieńskich cmentarzach zbierano pieniądze na rzecz odnowienia mogił zasłużonych mieszkańców Gniezna. Kwestowali przedstawiciele miejskich władz, radni, dyrektorzy gnieźnieńskich szkół, nauczyciele oraz uczniowie. Jak mówi przewodniczący Rady Miasta Robert Gaweł, celem kwesty jest nie tylko zebranie pieniędzy, ale także zachowanie pamięci o tych, którzy już odeszli. Na ponad czterdziestu cmentarzach Podkarpacia odbyła się kwesta na rzecz ubogich i bezdomnych. Rzeszowskie Towarzystwo Pomocy imienia świętego brata Alberta zbierało pieniądze na dokończenie budowy schroniska dla bezdomnych kobiet w podrzeszowskiej Racławówce, utrzymanie schroniska i jadłodajni dla bezdomnych w Rzeszowie oraz rozbudowę placówki w Jaśle.

Wizyty w kryptach Tradycyjnie w uroczystość Wszystkich Świętych na Jasnej Górze otwarto dla pielgrzymów XVII-wieczną kryptę w podziemiach kaplicy Matki Bożej. W niszach wykutych w skale, w 36 grobach, pochowani są tam paulińscy zakonnicy. Jasnogórskie katakumby udostępniane są zwiedzającym tylko raz w roku. Można je nawiedzać do 8 listopada. W miejscu, gdzie niegdyś wysypywano kości zmarłych, stoi dziś ołtarz, przy którym w czasie całej oktawy Wszystkich Świętych odprawiane są Msze św. W okresie Wszystkich Świętych można zwiedzać także podziemia klasztoru ojców reformatów w Krakowie, skrywające zmumifikowane zwłoki zakonników i mieszczan. To jedyna okazja w roku, by zobaczyć niemal 70 ciał, które przez lata dzięki specyficznemu mikroklimatowi uległy mumifikacji. Zwyczaj odwiedzania krypt na początku listopada należy do ulubionych tradycji krakowian. W tym czasie - bez względu na pogodę - do klasztoru ustawiają się ogromne kolejki. "Przychodzą zwłaszcza ci, którzy mają groby najbliższych zbyt daleko, by mogli się w tym dniu nad nimi pochylić" - opowiada gwardian zakonu franciszkanów reformatów w Krakowie o. Artur Machała. Jego zdaniem mroczna atmosfera krypt sprzyja rozważaniom nad przemijaniem i modlitwom za zmarłych. Przez cały listopad tarnowianie mają okazję modlić się w kryptach bazyliki katedralnej w Tarnowie. Otwarto je 31 października. W tarnowskiej katedrze jest siedem krypt, w których spoczywają biskupi, księża i znani właściciele miasta. Modlitwy w miejscach wypadków W Kielcach zapalono znicze i złożono kwiaty nie tylko na mogiłach cmentarnych, ale również w miejscach straceń z czasów okupacji niemieckiej. Światła pamięci rodziny zapaliły też na chodnikach lub trawnikach kieleckich ulic, gdzie ich bliscy zginęli w wypadkach drogowych. Zapłonęły również znicze na symbolicznych cmentarzach w Tatrach - wokół sanktuarium Matki Boskiej Jaworzyńskiej na Wiktorówkach, w Dolinie Olczyskiej i w Dolinie Mięguszowieckiej. Górale i ratownicy upamiętnili w ten sposób wszystkich, którzy nie powrócili z górskiej wędrówki. Niecodzienne inicjatywy Zdarzają się też niecodzienne inicjatywy. Modlitewnym czuwaniem w kościele Świętej Trójcy rozpoczęła się późnym wieczorem, 31 października, pierwsza w Gnieźnie "Noc Świętych". Zorganizowano ją, by przypomnieć wiernym, iż uroczystości obchodzone 1 i 2 listopada, to nie czas zabawy, ale duchowej łączności z tymi, którzy odeszli do Pana. Do świątyni przybyły pielgrzymki z relikwiami św. Wojciecha, św. Radzyma Gaudentego, bł. Bogumiła oraz bł. Jolenty. Uczestniczący w czuwaniu wierni wysłuchali ich krótkich żywotów oraz modlili się o odwagę i wytrwałość w dążeniu do świętości. Następnie wyruszyła procesja, która przeszła pod Pałac Arcybiskupów Gnieźnieńskich, gdzie pod balkonem papieskim zapalono znicze i modlono się o rychłą beatyfikację Jana Pawła II. O północy wierni uczestniczyli w Mszy św. odprawionej w gnieźnieńskiej katedrze. Wieczorem w 10 miastach Polski odbyła się Litania Miast. Jej uczestnicy spotkali się, aby modlić się za tych, którzy tworzyli dawną i najnowszą historię ich miasta i Polski. Litania Miast narodziła się w Gdańsku. W tym roku w modlitwę włączyły się: Sopot, Gdynia, Elbląg, Tczew, Warszawa, Iława, Kartuzy, Malbork i Kraków. Litania stanowi odpowiedź na wezwanie Jana Pawła II do podjęcia dziedzictwa męczenników i bohaterów jako zasady budowania przyszłości.