Audiencja środowa: O świętych Judzie Tadeuszu i Szymonie Kananejczyku

KAI

publikacja 12.10.2006 06:15

O Apostołach św. Judzie Tadeuszu i św. Szymonie Kananejczyku (zwanym Gorliwym) mówił w środę Benedykt XVI podczas audiencji generalnej w Watykanie.

Papież kontynuował cykl środowych katechez poświęconych Apostołom. Na placu św. Piotra zgromadziło się 35 tys. pielgrzymów z całego świata, w tym wielu Polaków. Po audiencji Papież poświęci figurę św. Edyty Stein, którą ustawiono w jednej z zewnętrznych niszy Bazyliki św. Piotra. Papieską katechezę poprzedziło odczytanie fragmentu Listu św. Judy Apostoła. W katechezie Papież zwrócił uwagę na potrzebę dialogu pomiędzy "ideami współczesnego świata a tożsamością chrześcijańską". "Droga porozumienia i dialogu jaką podjął Sobór Watykański II musi być kontynuowana. Mimo, że ta droga dialogu jest konieczna, nie może ona przesłaniać nam obowiązku ciągłej refleksji i przemyślenia głównych aspektów naszej tożsamości chrześcijańskiej, z której nie możemy zrezygnować. Należy pamiętać, że nasza tożsamość wymaga siły, przejrzystości i odwagi wobec wyzwań jakie stawia przed nami współczesny świat" - mówił Papież. Papież podkreślił, że wspólnota dwunastu Apostołów, niekiedy bardzo różniących się, jest dla nas wzorem. "Grupa dwunastu Apostołów jest obrazem Kościoła, w którym jest miejsce na wszystkie charyzmaty dla wszystkich narodów, otwartego na wszelkie łaski. W Kościele, w którym wszyscy odnajdują jedność w Jezusie Chrystusie" - powiedział Papież. Benedykt XVI osobiście odczytał streszczenie katechezy po francusku, angielsku, niemiecku, hiszpańsku i portugalsku oraz pozdrowił pielgrzymów mówiących w tych językach. Zwracając się do pielgrzymów z Polski Papież powiedział: "Pozdrawiam obecnych tu Polaków. Pan Jezus powiedział do Judy: "Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go, i przyjdziemy do niego, i będziemy u niego przebywać" (J 14, 23). Nawiedzenie grobów Apostołów niech napełnia was miłością Chrystusa, za którą oni oddali życie. Niech Bóg wam błogosławi".

Wśród pielgrzymów z Polski były m. in. grupy z Ustronia, Siedlec, Warszawy, Lublina, Kielc oraz Polskie Misje Katolickie z Niemiec. Była to 68. audiencja ogólna od początku pontyfikatu Benedykta XVI. Publikujemy cały tekst przemówienia papieskiego: Drodzy bracia i siostry, przedmiotem naszych rozważań jest dzisiaj dwóch z dwunastu Apostołów: Szymon Kananejczyk i Juda Tadeusz (nie mylić z Judaszem Iskariotą). Mówimy o nich razem nie tylko dlatego, że w spisach Dwunastu występują zawsze obok siebie (por. Mt 10,4; Mk 3,18; Łk 6,15; Dz 1,13), ale również dlatego, że wiadomości o nich są nieliczne, pomijając fakt, że w kanonie Nowego Testamentu znalazł się list przypisany w przeszłości drugiemu z nich. Szymon otrzymuje przydomek, który zmienia się w czterech spisach: jeśli gdy Mateusz i Marek nazywają go "Kananejczykiem", Łukasz określa go mianem "Zeloty". W rzeczywistości oba te pojęcia są równoznaczne, gdyż oznaczają to samo, w języku hebrajskim czasownik qanà' znaczy bowiem "być zazdrosnym, żarliwym" i może się odnosić zarówno do Boga, który zazdrosny jest o wybrany przez siebie naród (por. Wj 20,5), jak i do ludzi, którzy płoną zapałem służenia jedynemu Bogu z całkowitym oddaniem, jak Eliasz (por. 1 Krl 19,10). Bardzo więc prawdopodobne, że Szymon, jeśli nawet nie należał do nacjonalistycznego ruchu Zelotów, wyróżniał się przynajmniej płomiennym zapałem do żydowskiej tożsamości, a więc do Boga, do swego ludu i do Prawa Bożego.

Jeżeli sprawy tak wyglądają, Szymon znajduje się na antypodach Mateusza, który, przeciwnie, jako celnik uprawiał zawód, uważany wówczas za całkowicie nieczysty. Jest to oczywisty znak, że Jezus powołuje swych uczniów i współpracowników z najrozmaitszych warstw społecznych i religijnych, bez żadnych uprzedzeń. Jego interesują osoby, nie kategorie społeczne czy etykietki! To piękne, że w grupie Jego uczniów, wszyscy, choć tak odmienni, od Zeloty po celnika, współistnieli razem, przezwyciężając łatwe do wyobrażenia trudności: to bowiem sam Jezus był motywem spoistości, w którym wszyscy tworzyli jedno. Stanowi to wyraźnie naukę dla nas, często skłonnych do podkreślania różnic, a nawet przeciwieństw, zapominając, że w Jezusie Chrystusie otrzymaliśmy moc godzenia naszych konfliktów. Pamiętajmy również o tym, że grupa Dwunastu stanowi zapowiedź Kościoła, a zatem zapowiada Kościół, w którym ma być miejsce dla wszystkich charyzmatów, narodów, ras, wszystkich przymiotów ludzkich, które w komunii z Jezusem znajdują zgodę i jedność. Jeśli chodzi o Judę Tadeusza, to nazwała go tak tradycja, łącząc dwa różne imiona: ponieważ gdy Mateusz i Marek nazywają go po prostu "Tadeuszem" (Mt 10,3; Mk 3,18), to Łukasz określa go jako "Judę, syna Jakuba" (Łk 6,16; Dz 1,13). Przydomek Tadeusz jest niepewnego pochodzenia i bywa objaśniany jako pochodzący od aramejskiego taddà', co znaczy "pierś", oznaczałby więc "wielkodusznego", bądź jako skrót od greckich imion "Theódoros, Theódotos". Wiemy o nim niewiele. Tylko Jan wspomina o prośbie, z jaką Apostoł ten zwrócił się do Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy. Rzekł Tadeusz do Pana: "Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?" Jest to sprawa bardzo aktualna, z którą my także przychodzimy do Pana: dlaczego Zmartwychwstały nie objawił się w całej swej chwale swoich nieprzyjaciołom, by pokazać, że zwycięzcą jest Bóg? Dlaczego ukazał się jedynie swoim uczniom? Odpowiedź Jezusa jest tajemnicza i głęboka. Pan powiada: "Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go i przyjdziemy do niego, i przyjdziemy do niego, i będziemy u niego przebywać"(J 14, 22-23). A znaczy to, że Zmartwychwstałego trzeba zobaczyć i postrzegać także sercem, w taki sposób, aby Bóg mógł w nim zamieszkać. Pan nie ukazuje się jako rzecz, ale chce wejść w nasze życie i dlatego Jego objawienie się jest objawieniem, które pociąga i zakłada otwarte serce. Tylko w ten sposób widzimy Zmartwychwstałego.

Judzie Tadeuszowi przypisano autorstwo jednego z listów Nowego Testamentu, nazywanych "katolickimi", ponieważ skierowane są nie do któregoś z określonych Kościołów lokalnych, ale mają znacznie szerszy krąg adresatów. List ten bowiem wystosowany został "do tych, którzy są powołani, umiłowani w Bogu Ojcu i zachowani dla Jezusa Chrystusa" (w. 1). Główną troską tego pisma jest ostrzeżenie chrześcijan przed tymi wszystkimi, którzy pod pretekstem szczególnego wybrania Bożego tłumaczą swoje wyuzdanie i sprowadzają braci na manowce swym nie do przyjęcia nauczaniem, wprowadzając w Kościele niezgodę "pod wpływem snów" (por. w. 8), jak nazywa Juda ich nauki i idee. Porównuje on ich wręcz do upadłych aniołów i w twardych słowach powiada, że "poszli drogą Kaina" (w. 11). Ponadto otwarcie porównuje ich do "obłoków bez wody wiatrami unoszonych... drzew jesiennych nie mających owocu, dwa razy uschłych, wykorzenionych... rozhukanych bałwanów morskich wypluwających swoją hańbę... gwiazd zabłąkanych, dla których nieprzeniknione ciemności na wieki przeznaczone" (ww. 12-13). Nie przywykliśmy dzisiaj może do tak polemicznego słownictwa, które jednak mówi nam coś ważnego: że we wszystkich pokusach, jakie istnieją, we wszystkich prądach współczesnego życia musimy zachować tożsamość naszej wiary. Oczywiście należy bezwzględnie podążać dalej z uporem drogą wyrozumiałości i dialogu, na jaką szczęśliwie wkroczył Sobór Watykański II. Jednakże ta droga dialogu, tak bardzo niezbędna, nie może sprawić, byśmy zapomnieli o obowiązku przemyślania i podkreślania wciąż na nowo z jednakową mocą głównych i niepodważalnych linie naszej chrześcijańskiej tożsamości. Z drugiej strony należy dobrze pamiętać, że ta nasza tożsamość wymaga mocy, jasności i odwagi w obliczu przeciwności świata, w którym żyjemy. Dlatego czytamy dalej w liście: "Wy zaś, umiłowani, budując samych siebie na fundamencie waszej najświętszej wiary, w Duchu Świętym się módlcie i w miłości Bożej strzeżcie samych siebie, oczekując miłosierdzia Pana naszego Jezusa Chrystusa, które wiedzie ku życiu wiecznemu" (ww. 20-22). List kończy się takimi oto przepięknymi słowami: "Temu zaś, który może was ustrzec od upadku i stawić nienagannymi i rozradowanymi wobec swej chwały, jedynemu Bogu, Zbawcy naszemu przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego, chwała, majestat, moc i władza przed wszystkimi wekami i teraz, i na wszystkie wieki! Amen"(ww. 24-25). Widać doskonale, że autor tych słów w pełni przeżywa swą wiarę, do której należą takie wielkie rzeczywistości, jak integralność moralna i radość, ufność, a w końcu chwała, ponieważ wszystko uzasadnione jest dobrocią naszego jedynego Boga i miłosierdziem Pana naszego Jezusa Chrystusa. Dlatego, tak Szymon Kananejczyk, jak i Juda Tadeusz, niech pomagają nam odkrywać wciąż na nowo i żyć niezmordowanie pięknem wiary chrześcijańskiej, umiejąc dawać jej zdecydowane i zarazem pogodne świadectwo.