Kościół w świecie 2008 - najważniejsze wydarzenia

KAI/sx

publikacja 23.12.2008 20:02

W ramach podsumowania roku podajemy najważniejsze wydarzenia religijne na świecie w roku 2008, opracowane przez KAI:

STYCZEŃ Włochy. Benedykt XVI nie odwiedził 17 stycznia rzymskiego Uniwersytetu La Sapienza. Dlaczego? - to pytanie zadawali sobie wszyscy Włosi przez kilka następnych tygodni. Głównym powodem odwołania papieskiej był protest grupy wykładowców i studentów przeciwko obecności Ojca Świętego na inauguracji roku akademickiego na uczelni założonej przez papieża Bonifacego VIII. Za powód kontestacji obecności Benedykta XVI podali, że w przeszłości kard. Joseph Ratzinger dawał wielokrotnie wyraz braku szacunku dla osiągnięć nauki. W obronie papieża pomawianego o obskurantyzm i reakcjonizm wystąpili przedstawiciele prawie wszystkich środowisk społecznych Włoch, m.in. ówczesny premier rządu Romano Prodi, a także dalecy i krytyczni wobec Kościoła lewicowi intelektualiści. Wietnam. Konflikt między Kościołem katolickim a komunistycznymi władzami. 25 stycznia grupa wiernych została pobita i aresztowana podczas modlitewnego protestu w Hanoi. Katolicy domagali się zwrotu gmachu dawnej delegatury apostolskiej, nielegalnie zajętego przez lokalne władze 30 lat temu. 31 stycznia Stolica Apostolska zaapelowała do wietnamskich katolików o powstrzymanie się od akcji, które mogłyby zakłócić porządek publiczny. Mimo licznych apeli protesty do dzisiaj nie ustają. Po objęciu w 1954 r. władzy w Wietnamie Północnym komuniści odebrali Kościołowi nie tylko budynek delegatury apostolskiej, ale także hanojskie kościoły św. Pawła i św. Jana de la Salle, seminarium duchowne w Lieu Giai, szkołę w Dung Lac i katolickie wydawnictwo. LUTY Włochy. 40-lecie Wspólnoty św. Idziego. Cytatem słynnej kwestii z filmu Woody Allena "Annie Hall" - "Bóg umarł, Marks nie żyje, ja też nie czuję się najlepiej" - rozpoczął swoje kazanie kard. Tarcisio Bertone, który odprawił 1 lutego w bazylice św. Jana na Lateranie Mszę św. z okazji 40-lecia powstania wspólnoty. Na liturgii obecni byli m.in. członkowie kierownictwa wspólnoty: jej założyciel profesor Andrea Riccardi i prezes Marco Impagliazzo. Obecni byli także delegaci Kościołów prawosławnych i reformowanych oraz ponad stu biskupów katolickich z Włoch i zagranicy. Wspólnota, założona w 1968 r. w Rzymie przez kilku licealistów, którzy przez modlitwę i pomoc biednym chcieli realizować wezwanie Ewangelii, skupia dziś ponad 50 tys. członków w ponad 70 krajach świata. Rzymska organizacja słynie z przedsięwzięć o zasięgu ogólnoświatowym. Bierze aktywny udział w kampanii na rzecz zniesienia kary śmierci. Co roku, w różnych miastach Europy organizuje międzyreligine spotkania „Ludzie i religie”. Kuba. Z okazji 10. rocznicy historycznej pielgrzymki Jana Pawła II na Kubę w dniach 20-26 lutego przebywał na wyspie sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Tarcisio Bertone. Spotkał się m.in. z nowym przywódcą Kuby, Raulem Castro, poświęcił pomnik Jana Pawła II oraz odprawił Mszę św. na placu przed hawańską katedrą. Przedstawiciel Watykanu odwiedził wszystkie miejsca, w których w dniach 21-25 styczniu 1998 r. przebywał Jan Paweł II. Wizyta sekretarza stanu przypadła na okres wyjątkowych zmian na wyspie. 19 lutego Fidel Castro, po 49 latach dyktatorskich rządów ogłosił, że zrzekł się władzy i przekazał ją swojemu bratu. MARZEC Armenia/Azerbejdżan. W dniach 4-9 marca sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Tarcisio Bertone przebywał na Kaukazie. W dniach 4-6 marca odwiedził Armenię, a 6-9 Azerbejdżan. W Armenii obok rozmów z prezydentem i przedstawicielami władz państwowych watykański sekretarz stanu spotkał się m. in. ze zwierzchnikiem Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego katolikosem Gareginem II i modlił się z nim w jego macierzystej katedrze w Eczmiadzynie. W Baku, stolicy Azerbejdżanu kard. Bertone spotkał się z władzami kraju oraz przewodniczył uroczystemu otwarciu kościoła Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. W Baku jest około 400 katolików, w tym połowa to cudzoziemcy. Włochy. W Rocca di Papa pod Rzymem 14 marca zmarła Chiara Lubich, założycielka Ruchu Fokolari. Miała 88 lat. Na uroczystości pogrzebowe, które odbyły się 18 marca przybyło ok. 40 tys. osób, w tym wielu pielgrzymów spoza Rzymu, z całych Włoch, a także innych krajów świata. Msza św. pogrzebowa została odprawiona w bazylice św. Pawła za Murami. Koncelebrze, w której uczestniczyło 15 kardynałów, w tym metropolita krakowski Stanisław Dziwisz i przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich Stanisław Ryłko, przewodniczył watykański sekretarz stanu, kard. Tarcisio Bertone. Ciało Chiary Lubich spoczęło w głównej siedzibie ruchu w Mariapoli pod Rzymem, w pobliżu letniej rezydencji papieży w Castel Gandolfo. Chiara Lubich urodziła się w 1920 r. w Trydencie. W 1943 r. założyła Ruch Focolari, który w 1964 r. - pod nazwą Dzieło Maryi - otrzymał aprobatę Stolicy Apostolskiej. Nazywany jest "ruchem jedności i powszechnego braterstwa" i rozwija duchowość komunii. Obecnie liczba jego członków wynosi ponad 150 tys., a sympatyków - około 5 mln. Jest on obecny w 190 krajach świata, w tym również w Polsce. USA. Ks. prof. Michał Heller światowej sławy kosmolog, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie został 12 marca laureatem Nagrody Templetona nazywanej także „teologicznym Noblem”. Jest to najwyżej na świecie dotowana nagroda przyznawana indywidualnie naukowcowi i wynosi ok. 1,6 mln dolarów. Ks. prof. Heller otrzymał ją za całokształt działalności dotyczącej relacji między religią, teologią a naukami. Laureat odebrał nagrodę 7 maja z rąk księcia Edynburga, Filipa podczas prywatnej ceremonii w Pałacu Buckingham w Londynie. Całą sumę przeznaczył na budowę Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie.

KWIECIEŃ Włochy. W dniach 2-6 kwietnia w rzymskiej Bazylice św. Jana na Lateranie obradował I Światowy Apostolski Kongres Miłosierdzia. Spotkanie zainicjowane przez metropolitę Wiednia kard. Christopha Schönborna, rozpoczęło się w trzecią rocznicę śmierci Jana Pawła II. Zainaugurowała je Msza św. pod przewodnictwem Benedykta XVI. Jednym z głównych gości był kard. Stanisław Dziwisz. Do Rzymu przybyli licznie czciciele Bożego Miłosierdzia z całego świata. W trakcie obrad mówiono m.in. o „tajemnicy Bożego Miłosierdzia jako skarbie Kościoła”, „Miłosierdziu dla Komunii Kościoła”, „Bożym Miłosierdziu dla misji Kościoła”. Na zakończenie obrad zaproponowano, aby II Światowy Apostolski Kongres Miłosierdzia odbył się w Krakowie-Łagiewnikach. USA. Pod hasłem „Chrystus naszą Nadzieją!” przebiegała w dniach 15-20 kwietnia pielgrzymka Benedykta XVI do USA. Papież odwiedził Waszyngton i Nowy Jork. Wezwał amerykańskich katolików do odnowy swej wiary, a tamtejszy Kościół do przejrzystego i uczciwego świadectwa w kontekście rosnących zagrożeń sekularyzacji. Towarzyszył jej apel o sprawiedliwy i zrównoważony rozwój i poszanowanie praw każdej osoby ludzkiej, wygłoszony w siedzibie ONZ. Na ósmą zagraniczna pielgrzymkę apostolską Benedykta XVI złożyły się m.in. spotkanie z prezydentem USA, dwie Msze z udziałem tysięcy wiernych, wystąpienie na forum ONZ, spotkania z duchowieństwem, młodzieżą, nabożeństwo ekumeniczne i spotkanie międzyreligijne i przejmująca modlitwa na Ground Zero. Amerykanie przyjmowali Benedykta XVI z takim samym entuzjazmem jak jego poprzednika. Sześciodniowa wizyta papieska w USA miała przede wszystkim charakter duszpasterski i – jak podkreślali komentatorzy – stała się „źródłem odnowy i nadziei dla Kościoła w USA”. Benedykt XVI okazał się jednak także bardzo wymagający wobec amerykańskiego Kościoła. Wzywał katolików do spójnej wiary, wypominając im, że często ma ona charakter „wybiórczy”. Pięciokrotnie – co powszechnie było podkreślane – odniósł się do skandali seksualnych z udziałem księży, jakie miały miejsce w USA w niedawnej przeszłości, wyrażając konieczność zadośćuczynienia ofiarom. Wyraźnie podkreślał swą troskę o jednoznaczne i przejrzyste świadectwo nie tylko urzędowych sług Kościoła, ale i wszystkich wierzących. Już podczas spotkania z episkopatem papież poddał wnikliwej analizie duchową kondycję amerykańskich katolików. Przestrzegł przed uleganiem sekularyzacji, relatywizmowi i stopniowemu oddalaniu się wielu katolików od Kościoła i praktykowania wiary. Z kolei podczas spotkania z młodzieżą na terenie seminarium św. Józefa w Nowym Jorku papież mówił o wielu zagrożeniach, jakim muszą sprostać chrześcijanie w dzisiejszym świecie. Zachęcał młodzież do odważnego podążania za Chrystusem i wezwał Amerykanów do wierności Ewangelii. W trakcie wizyty papież odbył także ważne spotkania ekumeniczne i międzyreligijne. Benedykt XVI szczególnie uhonorował amerykańskich Żydów. Na swoje osobiste życzenie odwiedził nowojorską synagogę, co zostało uznane za „wydarzenie historyczne”. Amerykańska wizyta papieża miała także wymiar polityczny. Benedykt XVI przemawiał na forum Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych i odbył rozmowę z prezydentem George'm Bushem. MAJ Ukraina. W dniach 23-26 maja z wizytą na Ukrainie przebywał kard. Tarcisio Bertone. Watykański sekretarz stanu był we Lwowie, gdzie 24 maja przewodniczył beatyfikacji siostry Marty Wieckiej, szarytki, która ofiarnie służyła ona chorym w szpitalach we Lwowie, w Podhajcach i w Bochni. Ostatnią jej placówką był szpital w Śniatyniu. Tam dobrowolnie zastąpiła pielęgniarza, ojca rodziny, przy dezynfekcji pomieszczenia po osobie chorej na tyfus. Zarażona tą chorobą, zmarła w 1904 r. w wieku 30 lat. Kard. Bertone odwiedził także Kijów, gdzie wziął udział w liturgii greckokatolickiej oraz odprawił łacińską Mszę z procesją uroczystości Bożego Ciała. Spotkał się także z prawosławnym metropolitą Wołodymyrem oraz z prezydentem Wiktorem Juszczenką. Pobłogosławi też dominikański Instytut Teologiczny św. Tomasza z Akwinu. CZERWIEC Białoruś. W dniach 18 do 22 czerwca na Białorusi przebywał sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Tarcisio Bertone Była to pierwsza wizyta oficjalna w tym kraju dostojnika watykańskiego tak wysokiego szczebla. Watykański hierarcha odwiedził Mińsk, Laskowice Pińsk i Grodno. Spotkał się z członkami Konferencji Biskupów Katolickich tego kraju oraz z prawosławnym egzarchą całej Białorusi, metropolitą mińskim i słuckim Filaretem. Najważniejszym akcentem politycznym wizyty było spotkanie z prezydentem Aleksandrem Łukaszenką, który na ręce kard. Bertone złożył zaproszenie dla papieża do odwiedzenia Białorusi. Ponadto obie strony postanowiły rozpocząć prace nad zawarciem porozumienia pomiędzy Stolicą Apostolską a Republiką Białoruś. Kanada. W Quebecu w dniach 15-22 czerwca obradował 49. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny. Przebiegał on pod hasłem „Eucharystia Bożym darem dla życia świata”. W kongresie wzięło udział kilkanaście tysięcy wiernych z 75 krajów świata. Legatem papieskim był kard. Jozef Tomko, długoletni przewodniczący Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych. W obradach wzięło udział kilkudziesięciu kardynałów, wśród nich metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, kilkuset biskupów i tysiące kapłanów. Każdy dzień kongresu miał swój odrębny temat. Eucharystię rozpatrywano kolejno jako dar Boży we właściwym znaczeniu i jako pamiątkę misterium paschalnego Chrystusa, mówiono o budowaniu przez nią Kościoła – sakramentu zbawienia, o Eucharystii jako „życiu Chrystusa w życiu człowieka” i o związkach Eucharystii i misji oraz o świadectwie o Eucharystii, dawanym przez wierzących „w sercu świata”. Każdy dzień był również poświęcony Kościołowi w różnych częściach świata: w Ameryce Północnej, Europie, Ameryce Południowej, Azji, Oceanii i Afryce. Kolejny 50. MKE odbędzie się w 2012 r. w stolicy Irlandii – Dublinie.

LIPIEC Hiszpania. W dniach 15-18 lipca w Madrycie odbyła się konferencja przedstawicieli wielkich religii zwołanej z inicjatywy króla Arabii Saudyjskiej Abdullaha bin Abdulaziza Al Sauda. Na zakończenie trzydniowych obrad 200 jej uczestników podpisało deklarację wzywającą do konstruktywnego dialogu, aby po licznych sporach „otworzyć nowy rozdział na drodze pojednania”. W spotkaniu, które odbyło się w dniach wzięli udział przedstawiciele chrześcijaństwa, islamu, judaizmu, hinduizmu i buddyzmu. Watykan reprezentował kard. Jean-Louis Tauran, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego. Australia. W dniach 15-20 lipca w Sydney odbywał się XXIII Światowy Dzień Młodzieży z udziałem Benedykta XVI. Odbył się one pod hasłem: „Gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami". Głównym przesłaniem spotkania była duchowa odnowa chrześcijaństwa, społeczeństwa i Kościoła siłą Ducha Świętego, przestroga przed duchową pustynią, apel o nową erę w której egoizm, chciwość, powierzchowność zastąpi solidarność i wzajemny szacunek. Do australijskiej metropolii przyjechało ok. 300 tys. młodych pielgrzymów z 177 krajów świata. Oprócz spotkań z papieżem w trakcie ŚDM w całym mieście głoszono katechezy i odbywał się Festiwal Młodych. Benedykt XVI lecąc z Rzymu do Sydney, odbył najdłuższą jak dotychczas podróż swego pontyfikatu. Papież pielgrzymował do Australii przede wszystkim, aby spotkać się z młodzieżą świata. Przez cały czas wzywał do zaufania Duchowi Świętemu i otwarcia się na jego dary. Z uporem wyjaśniał, że istota postawy chrześcijańskiej polega na takim otwarciu się na spotkanie z Bogiem, które przemieniając człowieka od wewnątrz, uzdalnia go do przemiany otaczającego świata. Jednocześnie w mocnych słowach przestrzegał przed usuwaniem Boga na drugi plan i wyłączaniem religii i wiary z przestrzeni publicznej. Podkreślał, że świat jest już zmęczony chciwością, wyzyskiem, podziałami, "monotonią fałszywych idoli" i "bólem fałszywych obietnic". Krytykował postawę relatywizmu, który - jak podkreślił - z samej swej istoty nie jest w stanie dostrzec pełnego obrazu i ignoruje zasady, które uzdalniają nas do widzenia i wzrastania w jedności, ładzie i harmonii. Podczas Mszy św. z biskupami, księżmi i seminarzystami w katedrze w Sydney, Benedykt XVI stanowczo potępił pedofilię ze strony duchownych. Podczas Mszy św. wieńczącej ŚDM Benedykt XVI zapowiadał nową epokę, którą zbudować może „nowe pokolenie chrześcijan”. Papieska wizyta w Australii przebiegała także pod znakiem ekumenizmu i dialogu międzyreligijnego. Na zakończenie papież ogłosił, że XXVI ŚDM w 2011 r. odbędzie się w Madrycie. SIERPIEŃ Indie. Po zabójstwie hinduistycznego przywódcy Swami Laxamananady 23 sierpnia w stanie Orisa, w okręgu Kandhamal doszło do trwającego przez kilka tygodni tragicznej w skutkach fali pogromów chrześcijan. Atakom hinduistycznych fundamentalistów towarzyszyło hasło: „Zabijcie chrześcijan i zniszczcie ich instytucje”. Mimo, że do zabójstwa przyznała się organizacja maoistyczna codziennie dochodziły doniesienia o katowanych i porywanych księżach oraz o gwałtach, jakich napastnicy dopuszczali się m.in. na siostrach zakonnych. Atakowane były nie tylko chrześcijańskie kościoły i ośrodki, ale także domy zamieszkiwane przez wyznawców Chrystusa. Chrześcijanie opuszczali swoje domostwa i ukrywali się w lasach. Nadal nie wiadomo dokładnie, ilu chrześcijan zginęło w pogromach. Oficjalnie mówiło się o 60, ale liczbę zabitych szacuje się na od kilkudziesięciu do kilkuset. Hinduiści spalili lub w inny sposób zniszczyli 4215 domów i 252 kościoły lub domy modlitwy. Choć sytuacja nieznacznie się poprawiała, wielu chrześcijan wciąż pozostaje na wygnaniu. W samym tylko okręgu Kandhamal w obozach uchodźców przebywa ich 11 tys. Do prześladowań doszło także w stanie Andhra Pradeś. Watykan potępił ataki na chrześcijan. Kard. Jean-Louis Tauran, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego nazwał je „grzechem przeciwko Bogu i ludzkości”. Włochy. Pod hasłem „Być protagonistami albo nikim” od 24 do 30 sierpnia w Rimini nad Adriatykiem 29. Mityng Przyjaźni Między Narodami organizowany tradycyjnie przez Ruch Komunia i Wyzwolenie. W spotkaniu oprócz tysięcy członków i sympatyków ruchu wzięli udział wybitni przedstawiciele Kościoła, życia publicznego, politycy, naukowcy ludzie kultury. „Dla Kościoła wciąż trwa czas męczenników” – mówił prezes Papieskiej Akademii Życia, abp Rino Fisichella, a abp Dominique Mamberti, szef watykańskiej dyplomacji wzywał do walki z chrystianofobią podobnie jak z antysemityzmem i islamofobią. Wikariusz apostolski Arabii, bp Paul Hinder podkreślał, że wśród krajów Półwyspu Arabskiego, z wyjątkiem Arabii Saudyjskiej, panuje względna wolność religijna. Natomiast przewodniczący Włoskiej Konferencji Biskupiej kard. Angelo Bagnasco zaznaczył, że „zadaniem Kościoła jest przypominanie zwolennikom sekularyzacji i laicyzmu, że ten, kto chce tworzyć historię bez Boga, tworzy historię wrogą człowiekowi”.

WRZESIEŃ Litwa. Od 6 do 15 września w Szydłowie obchodzono 400-lecie objawień Matki Bożej. Szydłów, po litewsku Šiluva, to – obok Ostrej Bramy w Wilnie – najważniejsze sanktuarium maryjne i ośrodek pielgrzymkowy na Litwie. Główna uroczystość z udziałem 20 tys. pielgrzymów Litwy i różnych krajów Europy, w tym wielu z Polski, odbyła się 14 września. Mszy św. przewodniczył papieski wysłannik kard. Joachim Meisner z Kolonii. Eucharystię koncelebrował Prymas Polski kard. Józef Glemp. Do „żmudzkiej Częstochowy” przybyło w sumie ponad 100 tys. pielgrzymów. 7 września obchodzono uroczyście 15. rocznicę wizyty Jana Pawła II. Francja. W dniach od 12 do 15 września Benedykt XVI pielgrzymował do Paryża i Lourdes. Choć głównym celem papieskiej wizyty były obchody 150. rocznicy objawień Matki Bożej w Lourdes, to Benedykt XVI nadał swej wizycie uniwersalny wymiar. Jego przesłanie dotknęło fundamentalnych dla obecności Kościoła w tym kraju kwestii, którymi są dialog ze współczesną i coraz bardziej zlaicyzowaną kulturą oraz swoboda w wykonywaniu swej misji w systemie definiowanym jako „oficjalna świeckość”. Jak komentowano papież podbił „Francję katolicką”, ale słuchała go również „Francja filozofów, krytyczna i pozbawiona złudzeń”. Papieskie pielgrzymowanie do Francji składało się z dwóch etapów: paryskiego i Lourdes. W Paryżu Benedykt XVI oddał hołd „umiłowanemu narodowi”, w którym Kościół już w II w. n.e. odegrał zasadniczą rolę w rozwoju cywilizacji. Rozmowa papieża z prezydentem Nicolas'em Sarkozy'm była okazją do refleksji nad „pozytywną laickością” - zdrowym rozróżnieniem między sferą społeczno-polityczną a religijną. Papież spotkał się ze francuskim światem kultury, podczas którego mówił o początkach teologii zachodniej i korzeniach kultury europejskiej. W paryskiej katedrze Notre-Dame podczas nieszporów spotkał się z francuskim duchowieństwem i potem z 60-tysięczną rzeszą młodych Francuzów. Ponadto Ojciec Święty złożył wizytę w Instytucie Francuskim, gdzie spotkał się ze swymi kolegami z Akademii Nauk Moralnych i Politycznych, a po niej odprawił Mszę św. sprawowaną w monumentalnej scenerii Pałacu Inwalidów, podczas której zachęcił wiernych Paryża i całej Francji do poszukiwania Boga. Drugim etapem pielgrzymki było sanktuarium w Lourdes, gdzie Benedykt XVI odwiedził miejsca związane z duchowym dojrzewaniem świętej Bernadety. Centralnym punktem pobytu Benedykta XVI w Lourdes była Eucharystia z okazji roku jubileuszowego objawień. Potem spotkał się z episkopatem Francji, przewodniczył procesji i adoracji eucharystycznej z udziałem tysięcy wiernych. W ostatnim dniu pobytu w Lourdes, we wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Bolesnej, na placu przed sanktuarium przewodniczył Mszy św. z udziałem zgromadzonych chorych i niepełnosprawnych, którym udzielił sakramentu namaszczenia. W sumie do sanktuarium w czasie roku jubileuszowego przybyła rekordowa liczba, 9 mln pielgrzymów z całego świata. PAŹDZIERNIK Irak. Islamscy fundamentaliści zabili 7 października w Mosulu trzech chrześcijan. Była to kolejna zbrodnia na tle religijnym dokonana przez islamskich terrorystów, którzy chcą zmusić chrześcijan do zrezygnowania z wszelkiej działalności gospodarczej i opuszczenia Iraku. Tylko w październiku w Mosulu zginęło 16 wyznawców Chrystusa. Ponad 2 tys. chrześcijańskich rodzin, czyli ok. 13 tys. ludzi, zmuszono do ucieczki. W Mosulu, który jest jednym z najbardziej zróżnicowanych religijnie miast w Iraku, gdzie przeważają Kurdowie i Arabowie przed rozpoczęciem prześladowań żyło 25 tys. chrześcijan teraz jest ich kilkuset. Przed wybuchem konfliktu w 2003 r. w Iraku żyło 800 tys. chrześcijan. Do dzisiaj z powodu wojny i przemocy 250 tys. opuściło kraj. Francja. Tysiące osób oddały 22 października w Paryżu ostatni hołd siostrze Emmanuelle ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej z Syjonu. Zakonnica zmarła dwa dni wcześniej na południu Francji w wieku 99 lat. Liturgii żałobnej w stołecznej katedrze Notre-Dame przewodniczył arcybiskup Paryża kard. André Vingt-Trois. Wiadomość o śmierci s. Emmanuelle, zwanej „gałganiarką z Kairu”, gdyż przez 20 lat opiekowała się tamtejszymi nędzarzami, wywołała żywe reakcje na całym świecie, zwłaszcza we Francji, Egipcie i Watykanie. Demokratyczna Republika Konga. 14 października episkopat kraju zaapelował o pokój przy granicy z Rwandą. Od 28 sierpnia trwają tam walki między siłami rządowymi a rebeliantami gen. Nkundy, który kontroluje tereny rozciągają się na północ od jeziora Kiwu. Od sierpnia z regionu konfliktu uciekło ponad 1,6 mln osób. Szacuje się, że w toczącym się w latach 1998-2003 konflikcie we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga życie straciło prawie 5,5 miliona ludzi. Jest to najkrwawszy konflikt na świecie od zakończenia II wojny światowej. Rosja. W Moskwie 27 października zamordowano dwóch jezuitów, pracujących w Rosji: 47-letniego o. Ottona Messmera – Rosjanina pochodzenia niemieckiego i 42-letniego o. Victora Betancurta – Ekwadorczyka. Ich ciała znaleziono dzień później w miejscu ich zamieszkania. Po śmierci jezuitów kondolencje wystosował m. in. patriarcha Moskwy Aleksy II. Zakonnicy zostali pochowani w krajach swojego pochodzenia.

LISTOPAD Belgia. Aktualne wyzwania stojące przed Europą były tematem jesiennego zgromadzenia plenarnego Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). Odbyło się ono w dniach 12-14 listopada w Brukseli. Biskupi podkreślili, że kryzys finansowy ujawnił znacznie głębszy kryzys duchowy i błędny porządek wartości w życiu społeczeństw. Przejawia się on m.in. w tym, że wartość pracy ludzkiej zeszła na dalszy plan wobec pragnienia zysku. Przewodniczący COMECE bp Adrianus Van Luyn wezwał, aby nie pomniejszać znaczenia potrójnego kryzysu, jaki spotkał w ostatnich miesiącach Unię Europejską: kryzys po referendum w Irlandii, którego wynik zawiesił Traktat Lizboński i w konsekwencji reformę instytucjonalną UE, kryzys geopolityczny związany z wojną między Rosją i Gruzją, a w końcu kryzys gospodarczy i finansowy. Cypr. W Nikozji w dniach 16-18 listopada odbyło się spotkanie z cyklu „Ludzie i religie” organizowane przez Wspólnotę św. Idziego. Do stolicy Cypru przyjechali przedstawiciele chrześcijaństwa, islamu, judaizmu i buddyzmu – hierarchowie, teologowie, przywódcy polityczni i działacze społeczni. „Żadna nienawiść, żaden konflikt, żaden mur nie może się oprzeć modlitwie, cierpliwej miłości prowadzącej do dialogu oraz przebaczeniu” - stwierdzili przedstawiciele różnych religii w deklaracji końcowej. Wśród poruszanych tematów znalazły się m. in. pokój w regionie Morza Śródziemnego, wrogość wobec obcokrajowców, rola Europy w rozwiązaniu konfliktu izraelsko-palestyńskiego, 60. rocznica przyjęcia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz misja Jana Pawła II jako apostoła pokoju. Następne spotkanie odbędzie się w 2009 r. w Krakowie i Oświęcimiu. Ukraina. We Lwowie odbył się 22 listopada ingres nowego metropolity tego miasta, abp Mieczysława Mokrzyckiego do tamtejszej archikatedry. W świątyni pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zgromadziły się rzesze wiernych z Ukrainy, Polski i innych krajów. Dotychczasowy metropolita kard. Marian Jaworski wezwał wiernych do wsparcia nowego hierarchy w jego posłudze. GRUDZIEŃ Rosja. W podmoskiewskiej rezydencji w Peredełkino 5 grudnia zmarł w wieku 79 lat patriarcha Moskwy i całej Rusi, Aleksy II. W związku ze śmiercią prawosławnego metropolity Moskwy i Wszechrusi, Benedykt XVI przesłał telegram kondolencyjny na ręce Świętego Synodu Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Pogrzeb Aleksego pod przewodnictwem patriarchy Konstantynopola Bartłomieja I odbył się 9 grudnia w moskiewskim soborze Chrystusa Zbawiciela. Uczestniczyli w niej przedstawiciele wszystkich Kościołów prawosławnych, w tym kilku patriarchów i innych zwierzchników – łącznie ok. 200 hierarchów i księży - oraz delegacje innych wyznań chrześcijańskich i wspólnot religijnych. Na czele delegacji watykańskiej stał kard. Walter Kasper, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan. Konferencję Episkopatu Polski reprezentował kard. Józef Glemp. Patriarcha został pochowany w soborze katedralnym Objawienia Pańskiego na Jełochowie.