Caritas Internationalis jest konfederacją katolickich organizacji charytatywnych działających w 162 krajach. Temat tegorocznego, tygodniowego spotkania to „Jedna rodzina ludzka, troska o stworzenie”.

„Trzeba przypominać możnym tego świata, że pewnego dnia Bóg postawi ich przed sądem, a wtedy się okaże, czy rzeczywiście starali się zapewnić pożywienie każdemu człowiekowi i czy zabiegali, by środowisko naturalne nie zostało zniszczone, lecz mogło rodzić pożywienie” - mówił papież w homilii. Franciszek odniósł się do postaci więziennego strażnika z dzisiejszego czytania, który po nawróceniu obmywa rany apostołów i wydaje dla nich ucztę. „Ewangelia głoszona i przyjęta w wierze skłania do obmywania nóg i ran ubogim, a także do przygotowania dla nich posiłku – mówił. – Widzimy tu prostotę gestów, gdzie przyjęciu Słowa i sakramentu chrztu towarzyszy przyjęcie brata, jakby chodziło tu o ten sam gest: przyjęcie Boga i przyjęcie bliźniego, przyjęcie bliźniego z łaską Bożą. Przyjąć Boga i ukazywać Go poprzez posługę bratu. Słowo, sakramenty i służba nawzajem się przywołują i wzajemnie się umacniają, jak to widać w tych świadectwach pierwotnego Kościoła”. Franciszek zaznaczył, że takie też jest powołanie Caritas. Stanowi ona wielką konfederację obecną w wielu regionach świata. Powinna jednak jeszcze bardziej rozwijać w parafiach i wspólnotach. W tym kontekście Franciszek przestrzegł Caritas przed zbytnią centralizacją. Musi ona być zawsze na peryferiach, a centrala ma być jedynie pomocą.

Papież przypomniał, że u podstaw służby pełnionej przez Caritas jest osobiste przyjęcie Boga i bliźniego. „Ten, kto pełni misję w Caritas – mówił Ojciec Święty – nie jest zwyczajnym pracownikiem, lecz świadkiem Chrystusa, człowiekiem, który szuka Chrystusa i daje się szukać Chrystusowi. Kocha w duchu Chrystusa, w duchu bezinteresowności i daru. Wszystkie nasze strategie i plany okazują się próżne, jeśli nie mamy w sobie tej miłości. Nie jest to miłość nasza, lecz Jego, albo jeszcze lepiej, jest to nasza miłość oczyszczona i umocniona Jego miłością”.

Podczas Mszy św.Papież przypomniał też o pladze głodu. Zaznaczył, że na świecie jest dość pożywienia dla wszystkich. Brak jednak woli, by dzielić się nim z wszystkimi. Caritas musi starać się o nakarmienie głodujących, a zarazem przypominać możnym tego świata o ich odpowiedzialności, z której zostaną kiedyś rozliczeni.

Na zakończenie homilii Franciszek wspomniał też o prześladowanych chrześcijanach, których pozbawia się pokarmu zarówno dla ciała, jak i dla ducha. Są wypędzani ze swych domów i kościołów. „Ponawiam mój apel – powiedział Papież – aby nie zapominano o tych ludziach i o tych niedopuszczalnych niesprawiedliwościach”.

Przed południem odbyła się w Watykanie wprowadzająca konferencja prasowa. Sekretarz generalny Caritas Internationalis Michel Roy mówił o planach, które będą dyskutowane podczas Zgromadzenia, w tym o priorytetach działania organizacji.

 „Przygotowaliśmy ramy strategiczne, które zostaną wprowadzone w życie w ciągu najbliższych czterech lat. Pierwszym kierunkiem naszych działań jest ułatwienie Kościołowi obecności wśród ubogich. To nie jest nic nowego, ale coś, co zostało mocno podkreślone przez Papieża Franciszka. Caritas jest częścią Kościoła i w Kościele ma specjalną rolę do spełnienia. Ma sprawić, by cały Kościół był zaangażowany na rzecz biednych. Drugim strategicznym ukierunkowaniem naszej pracy pozostaje odpowiadanie na nagłe wydarzenia. Wiemy, że dziś rano w Nepalu doszło do kolejnego silnego trzęsienia ziemi. I nasi ludzie już tam są. W ostatnim roku było 40 takich sytuacji, w których Caritas Internationalis podejmowała interwencje i koordynowała działania całej konfederacji” – powiedział Roy.

Odpowiadając na jedno z pytań przewodniczący Caritas Internationalis kard. Óscar Andrés Rodríguez Maradiaga SDB zwrócił uwagę, że ubóstwo jest poważnym problemem świata i dotyka nawet tak bogatych społeczeństw, jak na przykład europejskie.

„To jest oczywiście bardzo smutne, że w Europie wciąż jest tak wiele biedy. A w niektórych krajach ona niestety nadal rośnie. Jest to zatem cały czas temat centralny. Kiedy na przykład brakuje pracy, jest to ogromnym bólem dla tak wielu ludzi. Dam tu przykład Caritas w Hiszpanii, która jest jedną z najlepszych w naszej konfederacji. Są oni tak bardzo zaangażowani w dożywianie ludzi, którzy nie mają pracy od lat! Były okresy, kiedy wydawano tam milion posiłków dziennie. I takie coś dla Caritas, która jest organizacją prywatną i nie ma żadnego wsparcia ze strony rządu, to ogromny wysiłek. Ale solidarność rośnie, za każdym razem coraz bardziej!” – powiedział kard. Rodríguez Maradiaga.

Jeden z zaproszonych gości Zgromadzenia to peruwiański teolog o. Gustavo Gutiérrez OP. Sędziwy dominikanin jest związany z tzw. teologią wyzwolenia. Mówił m.in. o tym, jak teologia łączy się z głoszeniem sprawiedliwości.

„Uważam, że teologia ma tu do spełnienia ważną funkcję, jeśli będziemy ją właściwie rozumieli. Chodzi o to, by refleksja teologiczna była w pełni powiązana z codziennym życiem ludzi. Teologia nie jest religijną metafizyką. To refleksja nad praktyką miłości, nad współczuciem, miłosierdziem, sprawiedliwością. I dlatego też, widziana w takiej perspektywie, może pomóc w daniu pewnej wizji, która konkretnie zobowiązuje do praktykowania sprawiedliwości i dobroczynności. To jest jej skromna rola. Ważne jest, by chrześcijanin szedł za Jezusem i wcielał w życie nauczanie, które od Niego pochodzi, a które nazywamy duchowością” – powiedział Gutiérrez.

Rzymskie zgromadzenie Caritas Internationalis poprzedziły spotkania organizacji regionalnych. W podmadryckim Eskurialu odbył się VIII Kongres Hispano-Latynoamerykański i Karaibski o Teologii Miłosierdzia. Wzięło w nim udział ponad 150 osób reprezentujących krajowe Caritas Ameryki Łacińskiej i Hiszpanii (22 krajowe i 22 diecezjalne).

Osią kongresu była adhortacja apostolska Papieża Franciszka Evangelii gaudium. Jego uczestnicy zastanawiali się, w jaki sposób odpowiedzieć na wezwanie Ojca Świętego, by Caritas stała się rzeczywistością dynamiczną, która wychodzi na peryferie i skutecznie pracuje na rzecz najbardziej ubogich i wykluczonych. „W tym roku mamy więcej uchodźców niż kiedykolwiek w historii – powiedział przewodniczący Caritas Internationalis kard. Rodríguez Maradiaga. – Co 12 sekund jedno dziecko umiera z głodu; tyle samo czasu potrzeba, aby sprzedać samochód w Chinach. Musimy iść dużo dalej, pracować tam, gdzie najbardziej nas potrzebują, na peryferiach, na marginesach społecznych. Musimy być głosem wykluczonych. Nie możemy zaakceptować tego, aby na świecie panowały ubóstwo i głód, kiedy są środki dla wszystkich” – dodał arcybiskup stolicy Hondurasu.

Szczególnym patronem obrad był abp Oscar Arnulfo Romero z San Salvador, który zostanie beatyfikowany 23 maja br. „Romero jest dla nas rachunkiem sumienia; umarł w obronie praw człowieka, opcji na rzecz ubogich – powiedział bp Gregorio Rosa Chávez z Salwadoru. – To Boży człowiek, który służył Kościołowi i ubogim”.