W piątek po południu kraje UE formalnie zgodziły się na wykorzystanie na pożyczkę pomostową dla Aten środków z Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej (EFSM), wspólnego dla wszystkich państw unijnych, a nie tylko strefy euro. Pożyczka została udzielona na trzy miesiące. "To oznacza, że 7,16 mld euro dotrze do Grecji o czasie, w poniedziałek" - powiedział Dombrovskis.

Pieniądze te mają pozwolić Grecji na uregulowanie zaległości wobec Międzynarodowego Funduszu Walutowego i spłatę części należności wobec Europejskiego Banku Centralnego przed zakończeniem negocjacji o nowym programie pomocowym. Termin na spłatę raty długu do EBC w wysokości 3,5 mld euro przypada właśnie w poniedziałek, 20 lipca.

Kraje spoza strefy euro otrzymały gwarancje na wypadek, gdyby Grecja nie była w stanie spłacić pożyczki. Według Dombrovskisa jako zabezpieczenie mają służyć zyski z obligacji, zakupionych przez Europejski Bank Centralny. Dodatkowo gwarancją dla budżetu UE będą fundusze, przeznaczone w budżecie dla Grecji. Mogą one zostać pomniejszone o kwotę niespłaconej pożyczki.

Zastrzeżenia wobec wykorzystania EFSM na finansowanie pomostowe dla Grecji miała początkowo przede wszystkim Wielka Brytania, Czechy, a także Szwecja.

W ramach utworzonego w 2010 roku EFSM Komisja Europejska mogła zebrać na rynkach finansowych korzystnie oprocentowane pożyczki na łączną kwotę do 60 mld euro. Na jego uruchomienie muszą wyrazić zgodę ministrowie finansów całej UE, a decyzja wymaga kwalifikowanej większości. Obecnie EFSM ma do dyspozycji 13,2 mld euro.

Dombrovskis dodał, że jeszcze w piątek po południu odbędzie się telekonferencja eurogrupy, która formalnie ma zdecydować o rozpoczęciu negocjacji z Grecją nad trzecim programem pomocy dla tego kraju i dać Komisji Europejskiej mandat do prowadzenia tych rozmów. Negocjacje mają potrwać kilka tygodni, prawdopodobnie do połowy sierpnia. Potrzeby finansowe Grecji eurogrupa oceniła na 82-86 mld euro i tyle maksymalnie może wynieść wartość nowego trzyletniego programu pomocowego.

"To był tydzień ważnych decyzji dotyczących wsparcia Grecji w odzyskaniu stabilności finansowej i powrotu jej gospodarki na właściwe tory. Te decyzje podjęto dla dobra greckiego społeczeństwa" - powiedział Dombrovskis.

Według niego przyjęcie przez grecki parlament w środę pierwszych warunków, uzgodnionych na szczycie strefy euro w miniony weekend, było pierwszym, ważnym krokiem w kierunku odbudowy zaufania między Grecją a jej wierzycielami. 22 lipca parlament w Atenach ma przyjąć kolejne ustawy.

Dombrovskis ocenił, że sprawa restrukturyzacji greckiego długu "będzie na stole" rozmów. Jednak to wierzyciele muszą zdecydować czy i w jaki sposób to się stanie.

Na szczycie strefy euro w miniony weekend odrzucono możliwość nominalnej redukcji zadłużenia Grecji. Restrukturyzacja mogłaby też jednak zakładać np. odroczenie terminów spłat długu. Na potrzebę restrukturyzacji wskazał Międzynarodowy Fundusz Walutowy, który - zgodnie z życzeniem eurolandu - ma uczestniczyć w trzecim programie pomocowym dla Grecji.