publikacja 21.06.2009 13:54
Rok Kapłański, wyzwania bioetyczne, potrzeba polityki na rzecz rodziny wobec kryzysu demograficznego Polski, nowy program duszpasterski, korekty w programie nauczania religii - to główne tematy 348. zebrania plenarnego KEP - 19 i 20 czerwca w Łomży.
Mówiąc o projekcie ustawy autorstwa komitetu społecznego „Contra in vitro”, abp Hoser podkreślił, że dotyczy ona wyłącznie sfery prawa karnego, a konkretnie zakazu metody in vitro. Zakaz in vitro obwarowuje sankcją penalną. Tak samo eksperymenty na embrionach i handel nimi. „Jest to ustawa zbyt skrótowa, aczkolwiek jest ona zgodna z nauczaniem Kościoła” – wyjaśnił arcybiskup. Na zakończenie abp Hoser zaznaczył, że w Polsce istnieje „imperatywna” potrzeba szybkich regulacji prawnych w tej dziedzinie. „Obecny brak jakichkolwiek regulacji prowadzi do niezwykle szeroko pojętych nadużyć jeśli chodzi o ludzkie życie na etapie embrionalnym” - dodał. Biskupi zapowiedzieli, że zagadnienia bioetyczne, w tym projekty dotyczące uregulowań prawnych dla zapłodnienia in vitro, będą jednym z tematów najbliższego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu, które odbędzie się 25 czerwca w Warszawie. Odnosząc się do znanych już projektów nt. in vitro, przewodniczący KEP abp Józef Michalik powiedział dziennikarzom, że biskupów nie interesuje aspekt polityczny a więc to, jaka partia przedstawia dany projekt. „Nas interesuje jego zgodność z zasadami etyki katolickiej, prawa naturalnego, prawa Bożego” – dodał hierarcha. Z kolei biskup łomżyński Stanisław Stefanek dodał, że choć posłowie „mają określoną barwę polityczną i należą do różnych opcji” to jednak „w stanowieniu prawa powinni kierować się prawem naturalnym i prawem Bożym” . Zaznaczył, że wskazania dla chrześcijańskich posłów nt. głosowania w kwestiach bioetycznych zawiera m.in. przyjęty w Łomży 100-stronicowy dokument Episkopatu pt. „Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie”. Odnosząc się do problemów małżeństw, które mają problemy z płodnością bp Stefanek zwrócił uwagę, że postęp techniczny m.in. w chirurgii i diagnostyce genetycznej bardzo ułatwia ich leczenie. Dodał, iż we wspomnianym dokumencie Episkopat zachęca takie pary do korzystania z osiągnięć naprotechnologii oraz do adopcji dzieci. Nowy statut Episkopatu zatwierdzony Stolica Apostolska dokonała zatwierdzenia nowego statutu Konferencji Episkopatu Polski – poinformował bp Stanisław Budzik, sekretarz generalny Episkopatu. Statut zakłada wzmocnienie pozycji biskupów diecezjalnych, określa obowiązki Prymasa Polski, wprowadza też pewne zmiany w zakresie trybu podejmowania decyzji w ramach Konferencji Episkopatu. Promulgacja dokumentu nastąpi 7 października br. i odtąd będzie on obowiązywać. Nowy statut ustanawia Radę Biskupów Diecezjalnych, składającą się ze wszystkich urzędujących biskupów diecezjalnych. Będzie ona spotykać się co najmniej dwa razy w roku. Jej decyzje nie będą musiały być przegłosowywane na zebraniu plenarnym. Zdefiniowane zostały też kompetencje Prymasa Polski, które wcześniej nie były jasno określone. Prymasowi przyznano stałe miejsce w Radzie Stałej. Podkreślone zostało też „honorowe pierwszeństwo” Prymasa wśród biskupów. W Radzie Stałej zagwarantowane zostało także miejsce dla kardynałów, którzy pełnią jednocześnie urząd biskupa diecezjalnego. Będzie do niej wchodzić także dwóch biskupów pomocniczych, z wyboru.
Istotnym artykułem nowego statutu – podkreśla bp Budzik - jest zapis dotyczący orzeczeń doktrynalnych Episkopatu. W przypadku kiedy zostaną przyjęte jednogłośnie, to są promulgowane przez Episkopat. Jeśli nie zostały przyjęte jednogłośnie, to wymagają recognitio ze strony Watykanu. Stolica Apostolska może je zatwierdzić, gdy uzyskały przynajmniej dwie trzecie głosów. Znowelizowany statut umożliwia, zgodnie z zasadami ogólnymi, członkostwo w Konferencji Episkopatu i możliwość pełnienia pewnych funkcji przez biskupów seniorów (emerytów). Wprowadzono też zapis, że do komisji rad i zespołów Konferencji Episkopatu będą mogli należeć jako członkowie również kapłani i ludzie świeccy. Dotąd mieli oni status konsultorów. Program duszpasterski: "Bądźmy świadkami Miłości" Zatwierdzony na obecnym zebraniu Episkopatu program duszpasterski na rok liturgiczny 2009/2010, składa się z trzech głównych punktów. Pierwszy mówi o tym, by otworzyć się na miłość Boga tak, aby pokazywać entuzjazm wiary. Drugi polega na "rozbudzaniu dynamizmu ewangelizacyjnego", a trzeci mówi o potrzebie budowania solidarności społecznej. Abp Gądecki, przewodniczący Komisji ds. Duszpasterstwa KEP zapowiedział, że ogłoszony program jest ostatnim z realizowanego obecnie cyklu 5-letniego. Niebawem Episkopat rozpocznie przygotowania do nowego, kilkuletniego cyklu. Do połowy sierpnia biskupi mogą zgłaszać swoje propozycje do Komisji ds. Duszpasterstwa, która podda je analizie podczas jesiennego spotkania. Nowa formuła modlitwy za Żydów Przyjęto nowe tłumaczenie wielkopiątkowej modlitwy za Żydów. W miejsce pojęcia „narodu niegdyś wybranego”, jest teraz mowa o „narodzie pierwszego wybrania”, zgodnie z formułą obowiązującą w całym Kościele, a wprowadzoną bezpośrednio po Soborze Watykańskim II. Niezbędne było nowe tłumaczenie, gdyż ta właśnie modlitwa została błędnie przetłumaczona w polskiej wersji obowiązującego w całym Kościele Mszału Rzymskiego z 1970 r. Tekst łaciński Mszału używa sformułowania: „populus prioris aquisitionis”, czyli mówi o narodzie „pierwszego wybrania”. Dotąd w polskim tłumaczeniu mszału zawarte było błędne tłumaczenie: „Naród, który niegdyś był narodem wybranym”. Kongres Teologów Polskich – w 2010 r. Bp Andrzej Dziuba, przewodniczący Rady Naukowej KEP zaprezentował program VIII Kongresu Teologów Polskich, który odbędzie się w przyszłym roku na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tematem spotkania będzie „Wiara i rozum”. W spotkaniu udział wezmą wybitni polscy teologowie, m.in. uhonorowany nagrodą Templetona ks. prof. Michał Heller, a także goście z zagranicy, w tym z Watykanu. Oprócz naukowców reprezentujących różne nurty teologiczne, na Kongresie pojawią się także przedstawiciele nauk przyrodniczych, takich jak fizyka, astronomia czy chemia. Bp Dziuba powiedział, że organizacja kongresu teologicznego na świeckiej uczelni ma szczególną wymowę. „Chcemy przekazać przesłanie wiary, która jest przecież jednym z przejawów kultury, i która ma szczególne miejsce w rozwoju cywilizacyjnym ludzkości, bo - jak uczył Jan Paweł II - jest drugim, obok rozumu, skrzydłem, dzięki któremu się rozwija się cywilizacja” – zaznaczył bp Dziuba.
Potrzeba reform w katechezie szkolnej Biskupi rozmawiali o konsekwencjach wynikających z reformy oświaty, o podręczniku katechezy dla dorosłych i o rozprawie w Trybunale Konstytucyjnym na temat wliczania stopnia z religii do średniej ocen, która odbędzie się 1 lipca. Abp Kazimierz Nycz stojący na czele Komisji Wychowania Katolickiego Episkopatu wyjaśnił, że nowa podstawa programowa, która została przyjęta przez rząd w ubiegłym roku, wymusza określone zmiany w programie nauczania religii w szkole. W związku z tym, że do szkół będą iść 6-latkowie, korekty nauczania religii muszą nastąpić na razie na poziomie klas 1 – 3. Pierwsza Komunia Św. musi zostać przesunięta z klasy drugiej do trzeciej. Wymaga to też innego ustawienia przygotowania do tego sakramentu. Abp Nycz wyjaśnił, że do tej pory regulowały tę kwestię dwa dokumenty państwowe i dwa kościelne. Były to podstawa programowa i standard wymagań egzaminacyjnych na poszczególnych etapach nauczania: do matury, egzaminu gimnazjalnego i do egzaminu wieńczącego szkołę podstawową. Podstawa określała to, co się powinno osiągnąć w procesie nauczania, a standard egzaminacyjny definiował, co uczeń musi wynieść z danej klasy. Obecnie – na skutek przyjętej reformy – te sprawy zostały złączone w formie jednego dokumentu. Do tych zasad przyjętych przez państwo będzie musiał się dostosować i Kościół, tworząc analogiczne dokumenty związane z nauczaniem religii. Formuła pogrzebu skremowanych zwłok Episkopat przyjął formułę obrzędu pogrzebu przed złożeniem urny do grobu. Dotychczasowa stosowana przy pogrzebach mówiła m.in.: „z prochu powstałeś i w proch się obrócisz”, zaś modyfikacja przygotowana na okoliczność pochówku skremowanych zwłok będzie brzmiała: „z prochu powstałeś i prochem jesteś”. Zmiany dotyczą także innych formuł modlitewnych, których będzie uwzględniony fakt pochówku urny z prochami zmarłego, a nie trumny z jego ciałem. Przy tradycyjnym pochówku, tuż przed złożeniem trumny do grobu, kapłan wygłaszał modlitwę: „Niech Bóg da tobie pić ze źródeł wody życia”. Formuła wygłaszana przed złożeniem urny brzmieć będzie: „W Chrzcie św. zostałeś odrodzony z wody i Ducha Świętego, niech Bóg dopełni w Tobie to, co wtedy rozpoczął”. Biskupi uchwalili, że zwrócą się do Stolicy Apostolskiej z prośbą, by zgodziła się na stosowanie obydwu formuł, do wyboru. Bp Cichy zaznaczył w rozmowie z KAI, że kiedyś Kościół nie przewidywał katolickiego pochówku skremowanych zwłok, bowiem w większości przypadków spalenie ciała zmarłego wynikało z pogardy do wiary Kościoła czy zmartwychwstania. Natomiast podczas II Soboru Watykańskiego zezwolono na pochówki urn z prochami i obrzęd dopuszcza Kodeks Prawa Kanonicznego. „Teraz sytuacja uległa zmianie, Kościół dopuszcza taki pochówek, nawet w świątyni Bożej Opatrzności przewidziano miejsca na urny” – zauważa przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP. „Nie można zaś urządzić pogrzebu kościelnego jeśli ktoś daje się spalić powodowany negacją wiary w zmartwychwstanie” – podkreśla bp Cichy. Decyzje personalne Arcybiskup Tadeusz Gocłowski zakończył kadencję członka Komisji Wspólnej Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski. Na to stanowisko biskupi wybrali abp. Stanisława Gądeckiego, metropolitę poznańskiego i zastępcę przewodniczącego Konferencji Episkopatu. Weźmie on udział w najbliższym posiedzeniu komisji. Przedstawiciele rządu i Episkopatu spotkają się 25 czerwca w siedzibie rządu. Po zakończeniu pięcioletniej kadencji, biskupi ponowili wybór abp. Mariana Gołębiewskiego, metropolity wrocławskiego, na członka Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. Nowym członkiem Rady ds. Rodziny został biskup sosnowiecki Grzegorz Kaszak,który już w trakcie studiów, od 1992 r. pracował w Papieskiej Radzie ds. Rodziny. Od 1997 r. był sekretarzem kard. Alfonso Lópeza Trujillo, przewodniczącego Rady. Po zakończeniu dwóch kolejnych kadencji swoje funkcje zakończyli bp Wiktor Skworc w Radzie Ekonomicznej i abp Kazimierz Nycz w Komisji Rewizyjnej KEP. Jednocześnie biskupi powierzyli tym hierarchom nowe funkcje. Bp Wiktor Skworc został przewodniczącym Komisji Rewizyjnej, a abp Kazimierz Nycz - przewodniczącym Rady Ekonomicznej. Zgodnie z zapisami statutowymi, biskupi dokonali także zatwierdzenia zastępcy sekretarza generalnego Konferencji - został nim ks. dr Jarosław Mrówczyński. Biskupi podjęli także inne decyzje w sprawie kandydatów w instytucjach kościelnych i duszpasterzy krajowych.