Podsłuchiwali Jana XXIII

Andrzej Grajewski /Kath.net

publikacja 28.10.2015 17:58

Tygodnik „Spiegel” ujawnił tajną notatkę sporządzoną przez zachodnioniemiecki wywiad BND na temat konsekwencji dla Europy Zachodniej polityki wschodniej papieża Jana XXIII oraz jego reform soborowych.

Podsłuchiwali Jana XXIII AUTOR / CC 1.0 Jan XXIII

Dokument powstał na bazie informacji operacyjnych, zdobytych w wyniku podsłuchów oraz materiałów analitycznych, pochodzących z różnych źródeł.

Przy sporządzeniu notatki służby zachodnioniemieckie dysponowały materiałem z podsłuchu rozmowy Jana XXIII z greckokatolickim metropolitą Lwowa abp. Josyfem Slipyjem. Rozmowa odbyła się w kwietniu 1963 r. Slipyj od 1945 r. był więźniem stalinowskim, nieugiętym świadkiem wiary. Został wypuszczony z sowieckich łagrów po interwencji Jana XXIII, który wynegocjował zwolnienie ukraińskiego hierarchy u sowieckiego przywódcy Nikity Chruszczowa. Rozmowa papieża ze Slipyjem  prowadzona była w Ogrodach Watykańskich, a mimo tego służby zdołały ją podsłuchać. Dotyczyła kierunków polityki wschodniej Jana XXIII oraz papieskiego zamiaru nadaniu Slipyjowi godności kardynalskiej. 

BND na podstawie swoich analiz oraz materiałów gromadzonych na całym świecie w notatce zwraca uwagę, że reformy kościelne Jana XXIII w sensie politycznym wspierają lewicę. W efekcie mogą doprowadzić do zwycięstwa partii lewicowych w takich krajach, jak Francja czy Włochy. Gdyby do tego doszło, w opinii BND, miałoby to negatywny wpływ na sytuację ludzi wierzących w Bloku Wschodnim. Lewica bowiem nie stawiałaby twardo kwestii praw człowieka oraz wolności religii podczas negocjacji z Moskwą.

Dokument nie jest kompletny, ale i tak interesujący. Zarówno ze względu na jego treść, jak i fakt, że pokazuje działania operacyjne zachodnich wywiadów wobec Watykanu. W ostatnich latach ujawnionych zostało wiele dokumentów operacyjnych wywiadów komunistycznych, m.in. enerdowskiego I Zarządu Głównego  Stasi, peerelowskiego I Departamentu MSW, czy czechosłowackiej StB, a nawet niektóre materiały I Zarządu Głównego KGB. Natomiast nie są szerzej znane materiały wywiadów państw zachodnich, które także prowadziły działania operacyjne wobec Watykanu.