10 listopada podczas spotkania z członkami Konferencji Biskupów Katolickich Białorusi gość z Watykanu przedstawił im obecną sytuację ekumeniczną w Kościele.

Jego zdaniem, ekumenizm narodził się nie wczoraj ani w ogóle w ostatnich dziesięcioleciach, ale już na Ostatniej Wieczerzy, gdy Jezus modlił się, „aby byli jedno”. "Chrystus założył jeden Kościół, a podziały w nim są następstwem grzechu" – podkreślił niemiecki kardynał kurialny.

Nowego impulsu ruchowi ekumenicznemu dał Sobór Watykański II – mówił dalej przewodniczący Rady. Zwrócił uwagę, że dążenie do jedności chrześcijan to najważniejsza rzeczywistość duchowa, dlatego też jego sercem jest ekumenizm duchowy. "Droga do jedności prowadzi wyłącznie przez modlitwę i nawrócenie, które jednak dotyczy dwóch stron" – kontynuował swe rozważania kard. Kasper. Wyjaśnił, że należy je rozpocząć od samego siebie, trzeba też nauczyć się słuchać innych oraz samemu zmieniać swe myślenie i serce. "Dopiero wtedy nastąpi prawdziwy ekumenizm" – podkreślił gość biskupów białoruskich.

Zaznaczył przy tym, że nie ma to nic wspólnego z synkretyzmem, dialog bowiem jest możliwy tylko przy zachowaniu tożsamości z każdej strony. Zdaniem mówcy, wrogami są obecnie nie inne wyznania, lecz zeświecczenie, niewiara i tym podobne zjawiska. "Dlatego konieczna są wspólna odpowiedź chrześcijan na wyzwania naszych czasów" – dodał kardynał.

Wymienił następnie trzy główne filary dialogu międzychrześcijańskiego. Pierwszym jest dialog z prawosławiem, który mówca podzielił na dwa okresy. Pierwszy rozpoczął się na początku lat osiemdziesiątych XX wieku, obecnie zaś jesteśmy świadkami drugiej jego fazy, którą jest dialog teologiczny. W 2005 r., po kilkuletniej przerwie, rozmowy między przedstawicielami obu Kościołów wznowiono i od tamtego czasu odbyły się trzy spotkania w tym zakresie – w Belgradzie, Rawennie i niedawno na Cyprze. Ta ostatnia, jak dotychczas, sesja poświęcona była prymatowi papieskiemu w pierwszym tysiącleciu chrześcijaństwa. "Poczyniono już małe kroki w tym kierunku, ale przed nami jeszcze bardzo długa droga" – stwierdził przewodniczący Papieskiej Rady. Według niego, pozytywne jest to, że obie strony są nastawione na kontynuację rozpoczętego dialogu.

Drugim filarem jest dialog ze wspólnotami protestanckimi. W tej dziedzinie wiele zrobiono, jednakże w ostatnim czasie w Kościołach tych pojawiło się wiele problemów, wywołanych przez liberalizm na płaszczyźnie moralnej. Mówca wymienił w tym kontekście zwłaszcza ważność dialogu z anglikanami. Przypomniał, że 9 listopada ogłoszono w Watykanie konstytucję apostolską Benedykta XVI „Anglicanorum coetibus”, zgodnie z którą anglikanie mogą, zgodnie ze swą wolą, przejść do Kościoła katolickiego. Dokument ten – przypomniał kardynał – jest odpowiedzią na prośby samych wiernych, których społeczność doświadcza obecnie wielkich podziałów. "Są one spowodowane m.in. niejasnościami wokół dopuszczenia kobiet do kapłaństwa i biskupstwa" – wyjaśnił mówca.

Trzecim filarem ekumenizmu są nowe ruchy i religie, których wiele pojawiło się ostatnio na świecie.

Hierarcha watykański zaznaczył, że obecnie dużo uwagi należy poświęcić również ekumenicznej formacji słuchaczy wyższych uczelni duchownych. Na zakończenie swego wystąpienia wyraził przekonanie, że sytuacja ekumeniczna na Białorusi jest dobra.

Kardynał Kasper, który jako przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan stoi z urzędu również na czele działającej w jej łonie Komisji ds. Stosunków Religijnych z Judaizmem, przebywa w tym kraju na zaproszenie prawosławnego metropolity mińskiego i słuckiego, patriarszego egzarchy Białorusi – Filareta, aby wziąć udział w odbywającej się obecnie w Mińsku konferencji nt. dialogu chrześcijańsko-żydowskiego.