Nietypowa podróż do przeszłości

Maciej Rajfur

publikacja 10.06.2017 17:55

Zajrzeliśmy do kroniki przedstawiającej losy klasztoru, kościoła i parafii franciszkanów na Karłowicach. Znaleźliśmy kilka naprawdę interesujących smaczków.

Nietypowa podróż do przeszłości Archiwum prowincji św. Jadwigi Zakonnicy pływający po stawie klasztornym

W niedzielę 11 czerwca będziemy obchodzić uroczystość 100-lecia parafii św. Antoniego. Trudno sobie dziś wyobrazić karłowickie osiedle bez duszpasterstwa ojców franciszkanów. Zakonnicy w brązowych habitach od ponad wieku bardzo mocno wrośli we wrocławską ziemię, oddając jej to, co najlepsze.

"Kronika ta przypomina mozaikę układaną z drobnych kamyków, wydawałoby się podobnych do siebie i nieciekawych. Dopiero po ułożeniu całości okazuje się, że wszystkie kamyki tworzą jedną doskonałą i piękną całość, że każdy kamyk jest ważny i niezbędny. Wszystkie suche daty i wydarzenia umieszczone w tej kronice są kamykami tworzącymi mozaikę" - pisał Tomasz Słowiński.

Postanowiliśmy przyjrzeć się szczegółowo kronice i wybrać dla czytelników "Gościa Niedzielnego" najbardziej oryginalne wydarzenia. Niektóre zabawne, inne poważne, jeszcze inne po prostu ważne.

28 marca 1894 r. - właściciel Karłowic Guido von Drabicius spisuje umowę z franciszkanami na budowę kościoła i klasztoru,  jesienią 1895 r. przystąpiono do budowy kościoła i klasztoru, który stał się siedzibą Wyższego Seminarium Duchownego franciszkanów.

11 czerwca 1899 r. - pierwsze święcenia kapłańskie kleryków karłowickich: Kunibert Pietsch i Florian Grobelny.

1 stycznia 1917 r. - przy kościele klasztornym erygowano parafię pw. św. Antoniego z Padwy i datę tę uważa się za dzień jej powstania. Wówczas obejmowała ona ok. 4,5 wiernych. W pierwszym roku działalności parafii było 5 chrztów, 3 śluby, 6 pogrzebów, rozdano około 53 tys. Komunii św.

Lata 1939-1941 - z klasztoru karłowickiego powołano do wojska i skierowano na front II wojny światowej 25 ojców, 14 kleryków i 31 braci zakonnych.

Grudzień 1945 - po II wojnie światowej parafianie przybywają z Kresów Wschodnich, Mazowsza, Wielkopolski, Lubelszczyzny, Małopolski. Najwięcej z województwa lwowskiego (3 tys.), tarnopolskiego (2,6 tys.), stanisławowskiego (1,9 tys.) i wileńskiego (1,6). Ciekawa notatka z Archiwum Prowincji: "Wierni pochodzący z Kresów Wschodnich odznaczają się na ogół dobrodusznością i pobożnością. Wierni z zachodnich części Polski przyjmują wiarę rzeczowo i spokojnie".

23 lipca 1946 r. - ojciec gwardian wywiesił "Porządek stróżowania". Ojcowie, klerycy i bracia pilnują klasztoru przed złodziejami.

30 listopada 1946 r. - "Mamy 12 polskich ministrantów, ponieważ szkoła rozpoczyna się o godz. 7, ciągle mamy z ministrantami kłopoty".

9 marca 1947 r. - pierwszy raz sprzedawano czasopisma katolickie: "Gość Niedzielny", "Tygodnik Powszechny", "Rycerz Niepokalanej".

Wrzesień 1949 r. - parafia kupiła konia, by dojeżdżać do chorych.

2 czerwca 1954 r. - konwent zgromadził się w refektarzu, a o. Albert wygłosił krótkie przemówienie. Potem w kościele zakonnicy zaśpiewali "Pod Twoją obronę", a na cmentarzu klasztornym odmówili "De profundis". 6 czerwca 1954 r. ostatni z nich opuścili Karłowice. Parafię przejęli księża diecezjalni, a seminarium franciszkańskie zostało przeniesione do Kłodzka. Wszystko z powodu wcześniejszych decyzji władz komunistycznych.

18 grudnia 1956 r. - franciszkanie wrócili do kościoła (skutecznie interweniowali u kard. B. Kominka), ale nie otrzymali klasztoru z powrotem.

1956 r. - powołanie duszpasterstwa akademickiego.

Grudzień 1958 r. - na Roraty uczęszcza 500 dzieci.

25 grudnia 1958 r. -  szopkę uatrakcyjniają 4 kanarki.

Styczeń 1963 r. - z powodu niezwykłych mrozów i braku opału nie było nauki religii przez 2 tygodnie.

31 maja 1966 r. - bp Wronka i bp Urban udzielili sakramentu bierzmowania ok. 1000 młodym ludziom (na 1000. rocznicę chrztu Polski).

15 grudnia 1974 r. - kolorowy telewizor w klasztorze.

Maj 1976 r. - ojciec proboszcz sprowadza do kościoła zagraniczny rzutnik, który umożliwił wyświetlanie tekstów pieśni na ekranie.

25 maja 1978 r. - przy ul. Macedońskiej urodził się 35-milionowy obywatel PRL, który został ochrzczony w kościele franciszkanów.

Wielkanoc 1983 r. - w parafii jest 250 ministrantów, najwięcej w jej dziejach.

6 sierpnia 1983 r. - "O godzinie 9 początek III pielgrzymki Wrocław-Częstochowa. Bardzo blisko naszego klasztoru biegła trasa pielgrzymki. Ojciec proboszcz z wodą święconą, ubrany w strój liturgiczny, święcił każdą grupę (oprócz tego także samochody radzieckie, które od czasu do czasu przejeżdżały)".

1 stycznia 1984 r. - "Największa frekwencja jest na Mszy o 11.45. Przychodzi dużo dzieci i dużo dorosłych. Nigdy nie mogą się pomieścić".

30 kwietnia 1984 r. - mecz Młodzież O. Antoniego - Franciszkanie 6:6. Przeciwnikami byli studenci, którzy często mają do czynienia z piłką. Ojcowie - wiadomo! Było sporo publiczności, a wśród nich kibicowali o. Roman Celary i o Anioł Kwiatkowski - wikarzy parafii. Sędziował 19-letni ministrant - Tomasz Wiącek.

12 listopada 1985 r. - początki serii wykładów o języku polskim naszego parafianina doc. Jana Miodka.

15 lutego 1985 r. - nowy porządek Mszy św. w niedzielę - odprawiano ich aż 11!

1 listopada 1987 r. - "O. Antoni dokonał poświęcenia restaurowanych kwater ofiar stalinizmu na cmentarzu Osobowickim. A obok sali tajniacy...".

Maj 1991 r. - decyzją Urzędu Miasta franciszkanie odzyskują cały klasztor.

13 czerwca 1993 r. - odpust parafialny, mecz piłki nożnej Duży Dom kontra Klasztor, zakończony zwycięstwem zakonników. "Pięknego gola strzelił o. Wacław".

11 grudnia 1993 r. - ukazała się kaseta z kolędami, którą nagrał parafialny chór "Antonianium".

2-4 czerwca 1995 r. - młodzież maluje ogromny fresk z życia św. Anotniego na ścianach "Lumpexu".

29 października 1995 r. - w kościele na Mszach było 2345 kobiet i 1717 mężczyzn. Do Komunii św. przystąpiło 966 kobiet i 541 mężczyzn.

30 sierpnia 1996 r. - "O godz. 11 przez 15 minut dzwoniły nasze dzwony kościelne na znak protestu przeciw decyzji Sejmu, postanowiono bowiem, że w Polsce wolno zabijać dzieci nienarodzone".

Zobacz archiwalne, klimatyczne zdjęcia klasztoru i parafii św. Antoniego na Karłowicach TUTAJ.