Zdaniem Artura Santosa Silvy w obchodach tych aspekt religijny i udział Kościoła jest bardzo istotny. Podsumowując sto lat ustroju republikańskiego podkreślił on, że po pierwszym okresie ostrego konfliktu późniejszy rozwój relacji państwo-Kościół miał zasadniczo pozytywny przebieg. Dowodem tego jest obecnie prowadzony dialog między instytucjami kościelnymi i państwowymi, także w kwestii obchodów jubileuszowych. Wśród inicjatyw znalazł się też projekt przebadania przez historyków dziejów rozdziału Kościoła od państwa w Portugalii, w tym zapoznanie się w tej kwestii ze źródłami watykańskimi. Zdaniem tamtejszego ministerstwa kultury pogłębiłoby to wiedzę obywateli na temat własnej przeszłości.

Znaczącym probierzem relacji państwo-Kościół w rządzonej przez socjalistów Portugalii będzie majowa wizyta Benedykta XVI. O tym, że nie wszystko po stu latach wygląda tam różowo świadczą rządowe eksperymenty w sferze społecznej, zwłaszcza w odniesieniu do małżeństwa i rodziny. Ostatnim tego przejawem, po ułatwieniach w dziedzinie rozwodów, jest zapowiedź legalizacji związków osób tej samej płci. Parlamentarna decyzja w tej sprawie spodziewana jest 8 stycznia. Choć portugalski Kościół krytykował tego rodzaju politykę społeczną, to zrezygnował jednak z mobilizowania społeczeństwa zastrzegając, że sprawa ta leży w gestii parlamentu.