Jan Heweliusz urodził się 28 stycznia 1611 r. w Gdańsku, a zmarł - także w tym mieście, 28 stycznia 1687 r. Od dziesięciu lat gdański samorząd stara się uczcić dzień, w którym zbiegają się obie rocznice.

"Zaczęło się od imprez organizowanych 28 stycznia, potem święto Heweliusza trwało trzy dni, następnie tydzień, a w tym roku - miesiąc" - poinformowała PAP Anna Czekanowicz dyrektor Biura Prezydenta Miasta Gdańska ds. Kultury.

W ramach trwającego właśnie Miesiąca Heweliusza gdańszczanie i turyści mogą obejrzeć wystawę "Zodiak Jana Heweliusza" przybliżającą dokonania gdańskiego astronoma oraz ekspozycję "Wszechświat z Ziemi", na którą składają się m.in. wielkoformatowe zdjęcia kosmosu wykonane w obserwatoriach astronomicznych na całym świecie.

Obie wystawy prezentowane są w Centrum Hewelianum znajdującym się na terenie Parku Kulturowego Fortyfikacji Miejskich "Twierdza Gdańsk". W Centrum odbywają się także warsztaty astronomiczne.

W wybranych gdańskich szkołach realizowany jest z kolei program, w ramach którego dzieci i młodzież poznają postać Jana Heweliusza oraz związane z nim miejsca. Uczestnicy programu odwiedzają m.in. Ratusz Staromiejski, w który Heweliusz pracował jako rajca oraz kościoły: św. Jana, w którym astronom był chrzczony i św. Katarzyny, gdzie został pochowany. Na trasie historycznego szlaku jest też Biblioteka Gdańska PAN, gdzie przechowywane są dzieła Jana Heweliusza.

Kumulacja imprez związanych z rocznicą urodzin i śmierci astronoma będzie miała miejsce 28 stycznia. W tym dniu ulicami historycznego centrum Gdańska przejdzie parada, której uczestnikami będą głównie gdańscy uczniowie. Po zakończeniu parady w gdańskim Dworze Artusa odbędzie się wręczenie nagród im. Jana Heweliusza przyznawanych przez gdański samorząd miejscowym wybitnym naukowcom.

W tym roku nagrodę w kategorii nauk humanistycznych otrzyma specjalista w dziedzinie prawa - prof. dr hab. Zdzisław Brodecki, z kolei nagrodę w kategorii nauk ścisłych i przyrodniczych - lekarz prof. dr hab. Jacek Jassem.

Gdański astronom, piwowar, grafik, drukarz i wydawca, Jan Heweliusz pochodził z rodziny browarników. W młodości studiował prawo, matematykę, astronomię i rysunek na uczelniach w Holandii, Anglii i Francji. Po powrocie do Gdańska w 1634 roku przez wiele lat prowadził intensywne obserwacje astronomiczne, korzystając przy tym z wielu samodzielnie zbudowanych, unikalnych przyrządów. W 1664 r. Heweliusz został członkiem Królewskiej Akademii Nauk w Londynie.

Jak poinformowała PAP Anna Czekanowicz, w przyszłym roku, kiedy to przypadać będzie 400. rocznica urodzin Heweliusza, samorząd Gdańska chce przez cały rok organizować imprezy związane z postacią astronoma. "Będziemy też czynić starania, aby nie tylko w Gdańsku, ale w całej Polsce rok 2011 został uznany za rok Heweliusza" - wyjaśniła Czekanowicz.