W Tykocinie obchodzono Purim

PAP |

publikacja 28.02.2010 18:23

W muzeum w zabytkowej synagodze w Tykocinie (Podlaskie) obchodzono w niedzielę radosne święto żydowskie Purim. Był wykład, okolicznościowy spektakl z improwizacją z udziałem publiczności oraz świąteczny poczęstunek.

Tykocin Emmanuel Dyan / CC 2.0 Tykocin
Synagoga

Tykocińska placówka od lat organizuje obchody wszystkich najważniejszych żydowskich świąt. Nawiązuje w ten sposób do tradycji miasteczka, w którym przez kilka wieków istniała liczna społeczność żydowska.

Święto Purim przypada zawsze 14 i 15 dzień miesiąca księżycowego Adar, miesiąc przed świętem żydowskiej Paschy. To jedno z najważniejszych świąt żydowskich, nazywane żydowskim karnawałem lub Świętem Odmienionych Losów. Żydzi w Purim składają jałmużnę, obdarowują się prezentami, mężczyźni przebierają się za kobiety.

Obchodzi się je na pamiątkę wydarzeń z przełomu V i VI wieku przed naszą erą, gdy od całkowitej zagłady w ówczesnym imperium perskim Żydzi zostali uratowani przez królewską metresę, Żydówkę Esterę.

Król perski Achaszwerosz za namową swego namiestnika Hamana, któremu Żyd Mordechaj nie chciał oddać czci boskiej, wydał dekret o zagładzie wszystkich Żydów. Estera, powiadomiona o dekrecie przez samego Mordechaja, który był jej krewnym, zdołała podstępem doprowadzić do konfliktu króla i jego namiestnika. Król unieważnił dokument, kazał powiesić Hamana i jego synów, Mordechaja zaś uczynił swym pierwszym ministrem.

Według biblijnej Księgi Estery, dekret o zagładzie Żydów nosi datę 13 adara i wówczas to Mordechaj wyciągnął los (co do swej przyszłości), czyli "pur" po hebrajsku, w liczbie mnogiej - "purim". Stąd pochodzi nazwa święta.

W związku z tym, że Żydzi uniknęli zagłady, Purim to święto radości. Należy się cieszyć, bawić i ucztować (także przy alkoholu), ale także dawać biednym jałmużnę, a przynajmniej dwóm zaprzyjaźnionym rodzinom wysłać słodkie wypieki. Także na obchodach święta w Tykocinie nie zabrakło poczęstunku słodyczami.

Tykocin ma kilkusetletnie tradycje żydowskie. Gmina żydowska działała tam od 1522 roku, przed wojną uważana była za jedną z największych w kraju. Przestała istnieć w sierpniu 1941 roku, gdy w pobliskim Lesie Łopuchowskim hitlerowcy zgładzili 2,5 tys. mieszkańców miasteczka.

Obecnie Tykocin to miejsce licznych wycieczek Żydów z całego świata, którzy odwiedzają odrestaurowaną synagogę, siedzibę oddziału Muzeum Podlaskiego, i tam się modlą. Szacuje się, że rocznie jest to kilkanaście tysięcy osób, w dużej części młodzież, która uczestniczy w międzynarodowych programach edukacyjnych. Blisko połowę odwiedzających stanowi żydowska młodzież i dorośli z całego świata, odwiedzający Polskę w kwietniu w ramach tzw. Marszu Żywych.