Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim odbyła się międzynarodowa konferencja „Niedokończone Msze wołyńskie. Martyrologium duchowieństwa wołyńskiego – ofiar zbrodni nacjonalistów ukraińskich w czasie II wojny światowej”. Natomiast w diecezji łuckiej zorganizowano trzydniową modlitwę za ofiary tragedii na Wołyniu.

Lubelskie obchody zostały zorganizowane przez Centrum UCRAINICUM KUL. Jak wskazuje jego dyrektor, Włodzimierz Osadczy, temat konferencji „Rzezie wołyńskie duchowieństwa” stał się punktem wyjścia dla historyków z Polski i Ukrainy. „Jak wiadomo, 11 lipca 1943 r. to dzień rozpoczęcia masowych rzezi – przypomniał dr Osadczy. – Była to druga niedziela lipca, kiedy zgodnie ze zbrodniczym planem nacjonalistycznych ideologów zaatakowano jednocześnie przeszło 100 polskich placówek. Były to przede wszystkim kościoły łacińskie, a więc pierwszymi ofiarami tego zbrodniczego planu byli księża przy ołtarzach i ludzie modlący się w kościołach. Stąd też najpierw zwróciliśmy uwagę na losy kapłanów, na ich sylwetki. Zresztą i z badawczego punktu widzenia jest to pewne ułatwienie, bo historycy gubią się w liczbach, ilu wtedy zginęło ludzi: czy 60, czy 100, czy 200 tysięcy, czy może pół miliona? Różne tutaj padają liczby, natomiast z pewnością możemy powiedzieć, że 19 kapłanów diecezji łuckiej to są właśnie ofiary zbrodni banderowskich i tych kapłanów wspominamy. Powiedziałem 19, natomiast jest wystawionych 25 banerów poświęconych poszczególnym postaciom. Dochodzą bowiem jeszcze kapłani obrządku wschodniego, czyli inaczej mówiąc greckokatolickiego, a także siostry zakonne”.

„Ta grupa ofiar wprowadziła nas do szerszego i bardzo istotnego tematu, gdy chodzi o wyjaśnienie relacji polsko-ukraińskich i wytworzenie właściwej atmosfery dla dalszego partnerstwa polsko-ukraińskiego – wyjaśnił dyrektor Centrum UCRAINICUM. – Chodzi o partnerstwo prawdziwe, a nie «strategiczne», jak to czasem pojawia się w słowniku politycznym. Po pokazaniu na KUL-u wystawa została przewieziona do Łucka i w dniu uroczystej sumy w intencji ofiar Wołynia została pokazana w katedrze. Będzie jeszcze przez kilka dni eksponowana, potem wróci do Lublina i dalej będzie ją można oglądać na KUL-u. Potem planujemy ją wystawiać w różnych placówkach polskich i ukraińskich, zarówno parafialnych, jak też akademickich. Będzie to takie bardzo konkretne świadectwo losów kapłanów – ofiar ludobójstwa na Wołyniu”.

Wystawę „Niedokończone Msze wołyńskie” przewieziono do Łucka, gdzie zorganizowano trzydniową modlitwę za ofiary ludobójstwa na Wołyniu. Wczoraj w katedrze łuckiej urządzono symboliczny cmentarz, ponieważ – jak mówi bp Marcjan Trofimiak – na żadnej z mogił ofiar tej tragedii do dziś nie ustawiono krzyży. W obchodach 67. rocznicy zbrodni wołyńskiej nie wzięli udziału przedstawiciele Kościoła greckokatolickiego ani władz ukraińskich.