Zmarła Ida Haendel. W obozie Auschwitz wystąpiła przed Benedyktem XVI

baja /La Repubblica

publikacja 02.07.2020 15:50

Światowe media nazywają Żydówkę polskiego pochodzenia "legendą skrzypiec XX wieku". Jej talent porównuje się do talentu Yehudi Menuhina i Izaaka Sterna.

Skrzypaczka urodziła się w Polsce, w Chełmie, w 1928 roku. La Repubblica /FB Skrzypaczka urodziła się w Polsce, w Chełmie, w 1928 roku.

Ida Haendel, "cudowne dziecko lat trzydziestych", zmarła w wieku 91 lat w swoim domu w Miami na Florydzie. O śmierci skrzypaczki poinformowała najpierw prasa angielska, bo artystka przyjęła brytyjskie obywatelstwo.

Urodziła się 15 grudnia 1928 r. w Chełmie w Polsce, w żydowskiej rodzinie. Już w wieku 5 lat zdobyła złoty medal w pierwszej edycji Nagrody Hubermanna w konserwatorium warszawskim, grając koncert Beethovena. W wieku zaledwie 7 lat walczyła z wirtuozami kalibru Dawida Ojstracha i Ginette Neveu o zwycięstwo w Konkursie im. Henryka Wieniawskiego w 1935 roku. I w wieku 7 lat przyjęto ją także do warszawskiego konserwatorium, a później była uczennicą Carla Flescha i George’a Enescu w Paryżu.

W 1937 r. przybyła do Londynu i zadebiutowała na scenie Queen’s Hall z sir Henrym Woodem. W czasie II wojny światowej grała w fabrykach oraz dla żołnierzy angielskich i amerykańskich.

Zmarła Ida Haendel. W obozie Auschwitz wystąpiła przed Benedyktem XVI  

Jej kariera wystartowała po wojnie. Kiedy Jean Sibelius usłyszał w radiu jej wykonanie swojego "Koncertu skrzypcowego", wysłał jej bilecik z gratulacjami. W 1992 r. Towarzystwo Sibeliusa przyznało jej Medal Sibeliusa w uznaniu jej fantastycznych interpretacji jego utworów. Rok wcześniej królowa Elżbieta przyznała jej tytuł kawalera orderu Imperium Brytyjskiego.

Ida Haendel bardzo lubiła interpretować muzykę niemiecką. W 1949-1949 nagrała "Koncert na skrzypce" Beethovena z orkiestrą filharmoników pod dyrekcją Rafaela Kubelika. Innymi wielkimi jej sukcesami dyskograficznymi były wykonania "Koncertu na skrzypce" Brahmsa z Londyńską Orkiestrą Symfoniczną pod dyrekcją Sergiu Celibidache’a oraz "Koncertu na skrzypce" Czajkowskiego z Narodową Orkiestrą Symfoniczną pod dyrekcją Basila Camerona. Wśród jej ostatnich nagrań były "Sonaty i partity na skrzypce solo" Bacha.

Przez ponad 20 lat współpracowała z Międzynarodowym Festiwalem Pianistycznym w Miami. W 1993 r. zadebiutowała w koncercie z filharmonikami berlińskimi. W 2006 r. wystąpiła dla papieża Benedykta XVI podczas jego wizyty w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau.

Grała na skrzypcach Stradivariusa z 1699 roku. W 1970 r. napisała autobiografię "Kobieta ze skrzypcami". Jej karierze zostały poświęcone książki i film dokumentalny "Ja to skrzypce" z 2004 roku.