Piotrkowska „Lista Kristmanna”

Grzegorz Łubczyk

GN 40/2020 |

publikacja 01.10.2020 00:00

Piotrkowskie getto odegrało rolę poligonu doświadczalnego w nazistowskiej polityce eksterminacyjnej ludności żydowskiej. Było pierwszym tego typu miejscem planowej zagłady nie tylko w okupowanej przez Niemców Polsce, ale w całej ogarniętej wojną Europie.

Getto w Piotrkowie Trybunalskim jesienią 1939 r. Getto w Piotrkowie Trybunalskim jesienią 1939 r.
forum/RSW/Forum

Niemieckie bomby spadły na Piotrków Trybunalski 2 września 1939 r., a już trzy dni później oddziały Wehrmachtu zajęły miasto. Zamordowanie ponad 600 mieszkańców w 51 egzekucjach podczas zaledwie dwóch pierwszych dni okupacji stanowiło zapowiedź gehenny czekającej 54 tys. piotrkowian, w tym ponad 13 tys. Żydów.

Tworzenie getta

21 września 1939 r. Reinhard Heydrich, szef Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy, wysłał do zarządców okupowanych miast telefonograf dotyczący „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Po zapoznaniu się z jego treścią Hans Drechsel, niemiecki komisarz Piotrkowa, rozłożył plan miasta, po czym wydał zarządzenie, według którego wszyscy piotrkowscy Żydzi między 8 a 31 października mieli obowiązek przenieść się do swej nowej „dzielnicy”. Nim jednak to się stało, Drechsel nałożył na gminę żydowską kontrybucję w wysokości 15 tys. zł. Tę kwotę należało wpłacić w ciągu tygodnia, a była – jak usłyszano – „odszkodowaniem za straty poniesione przez Niemców w czasie zdobywania Piotrkowa”.

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
  • Zobacz więcej w bibliotece
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.