Dziś premiera: C. Farrell i E. Harris w polskiej odysei

ek, jd

publikacja 08.04.2011 11:41

Wchodzący dziś na ekrany kin „Niepokonani” to mniej udany film Petera Weira. Niemniej ważny.

Dziś premiera: C. Farrell i E. Harris w polskiej odysei

Już samo nazwisko reżysera gwarantuje, że trafi na ekrany kin czy DVD na całym świecie odkrywając przed widzem fragment tragicznych doświadczeń zgotowanych Polakom przez komunistyczną Rosję w czasie II wojny światowej. Nie tylko zresztą Polakom.„Niepokonani” w części przynajmniej demaskują bestialskie oblicze systemu, który przemienił Rosję w jedno olbrzymie więzienie.  Znaleźli się w nim zarówno  Rosjanie, jak i obywateli państw, które miały nieszczęście znaleźć się pod radziecką okupacją.

Film kręcony był w Bułgarii i w Indiach. Dlaczego nie na Syberii? – W Rosji bardzo trudno robi się filmy. Jest z tym mnóstwo problemów – powiedział „Gościowi Niedzielnemu” Peter Weir (pełny tekst rozmowy z nim ukaże się w następnym numerze pisma).

MonolithFilmsPlus Niepokonani - oficjalny polski zwiastun / Way Back - trailer

Inspiracją do napisania scenariusza filmu stała się opublikowana w 1956 roku autobiograficzna książka Sławomira Rawicza „Długi marsz”. Współautorem był dziennikarz Ronald Downing, który spisywał opowieści Rawicza.  Książka z miejsca stała się światowym bestsellerem. O estymie, jaką się cieszy, świadczy fakt, że w rankingu „National Geographic” zajmuje 53. miejsce na liście 100 najlepszych przygodowych książek wszechczasów. Przełożono ją na 25 języków.  W Polsce została opublikowana dopiero po upadku komunizmu.

Rawicz opowiada o ucieczce międzynarodowej grupy więźniów z sowieckiego obozu pracy 303 położonego na południowy zachód od Jakucka. Prócz autora w grupie było jeszcze dwóch Polaków, później do grupy dołączyła młoda Polka, Krystyna. Według relacji Rawicza pieszo przeszli Syberię, Mongolię, pustynię Gobi, Tybet, czyli ponad 6 tysięcy kilometrów.  W Himalajach mieli spotkać dwie dziwne istoty przypominające yeti. Ostatecznie dotarli do Indii. Jednak nie wszyscy.

Hugh Levinson z BBC po rozległych badaniach w archiwach rosyjskich, białoruskich i polskich w Instytucie Sikorskiego w Londynie, doszedł do wniosku, że relacja Rawicza tylko częściowo pokrywała się z faktami. Rawicz rzeczywiście został aresztowany przez Rosjan i zesłany do obozu. Jednak z obozu nie uciekł, ale wstąpił w szeregi armii Andersa. Natomiast samą ucieczkę „wypożyczył” sobie z życiorysu uczestnika autentycznej syberyjskiej odysei, do którego w maju 2009 roku dotarł John Dyson, reporter magazynu „ Reader’s Digest”.  Okazał się nim mieszkający w Kornwalii 89 letni Witold Gliński.  To on w roku 1941 wraz z sześcioma towarzyszami niedoli uciekł z sowieckiego łagru w Jakucji.  

Przedstawiona przez Weira ucieczka do wolności to okupiona cierpieniem droga przez mękę. Syberia, zgodnie ze słowami komendanta obozu, ze swoją przyrodą i klimatem okazuje się  najlepszym strażnikiem więźniów. Tu nie można tak jak w obozie polegać tylko na sobie. Konieczna jest solidarność, zaufanie i wola przetrwania. Trudna droga do wolności staje się walką o własną godność i zachowanie człowieczeństwa w ekstremalnych warunkach.

 

Niepokonani, reż. Peter Weir, wyk.: Jim Sturgess, Colin Farrell, Ed Harris, Saoirse Ronan, Mark Strong,  USA 2010