Katecheza środowa: pieśń weselna Pomazańca Bożego

2. W liturgii Nieszporów wykorzystujemy ten Psalm jako modlitwę, dzieląc ją na dwie części. Obecnie wysłuchaliśmy części pierwszej (por. ww. 2-10), która po wspomnianym już wprowadzeniu pisarza - autora tekstu (por w. 2) przynosi wspaniały wizerunek władcy, szykującego się do swego wesela. Z tego względu judaizm uznał Psalm 45 (44) za pieśń weselną, która wysławia piękno i siłę daru miłości między małżonkami. W szczególności niewiasta może powtórzyć za Pieśnią nad pieśniami: "Mój miły jest mój, a ja jestem jego" (2,16); "Jam miłego mego, a mój miły jest mój" (6,3). 3. Sylwetka oblubieńca królewskiego zarysowana jest w sposób uroczysty, przy użyciu całego aparatu dworskiej scenerii. Nosi on dystynkcje wojskowe (Ps 45 [44], 4-6), do czego dochodzą przepyszne perfumowane szaty, w tle zaś lśnią pałace, ze zdobionymi kością słoniową wspaniałymi i rozbrzmiewającymi muzyką komnatami (por. ww. 9-10). Na środku wznosi się tron i wspomina się o berle - dwóch oznakach władzy i królewskiego nadania (por ww. 7-8). W tym miejscu chcielibyśmy podkreślić dwa elementy. Przede wszystkim piękno oblubieńca, znak wewnętrznego blasku i błogosławieństwa Bożego: "Tyś najpiękniejszy z synów ludzkich" (w. 3). Opierając się na tym właśnie wersecie tradycja chrześcijańska przedstawiła Chrystusa w postaci męża doskonałego i fascynującego. W świecie często naznaczonym brzydotą i szpetotą obraz ten jest zaproszeniem do odnalezienia "via pulchritudinis" (droga piękna) w wierze, w teologii i w życiu społecznym, aby wznieść się do boskiego piękna. 4. Piękno jednakże nie jest celem samym w sobie. Druga uwaga, jaką chcemy uczynić, dotyczy właśnie spotkania piękna ze sprawiedliwością. Władca bowiem "wstępuje [na rydwan] w obronie wiary, pokory i sprawiedliwości" (w. 5); "miłuje sprawiedliwość i wstrętna jest mu nieprawość" (w. 8), a berło jego królestwa jest "berłem sprawiedliwym" (w. 7). Pięknu musi towarzyszyć dobroć i świętość życia, aby zajaśniało w świecie świetliste oblicze Boga dobrego, wspaniałego i sprawiedliwego. Według uczonych, w wierszu 7. wezwanie "o, Boże" jest skierowane do samego króla, jako konsekrowanego przez Pana, a więc należącego w jakimś sensie do boskiego obszaru: "Tron Twój, o Boże, trwa wiecznie". Może też być wezwaniem jedynego najwyższego króla, Pana, który pochyla się nad królem-Mesjaszem. Pewne jest, że List do Hebrajczyków, odnosząc Psalm do Chrystusa, nie waha się uznać pełnej a nie jedynie symbolicznej boskości Syna, wstępującego w swą chwałę (por. Hbr 1, 8-9). 5. Idąc za tą interpretacją chrystologiczną, na zakończenie odwołajmy się do głosu Ojców Kościoła, którzy każdemu wersetowi przypisują inne jeszcze wartości duchowe. Tak więc dla zdania z Psalmu, mówiącego, że "pobłogosławił Bóg na wieki" królowi-Mesjaszowi (por. w. 3), święty Jan Chryzostom zbudował następujące wprowadzenie chrystologiczne: "Pierwszy Adam obłożony został wielkim przekleństwem, drugi natomiast ogromnym błogosławieństwem. Ten pierwszy usłyszał: »Przeklęty bądź w twoich trudach« (Rdz 3, 17), i znów: »Przeklęty ten, co wypełnia dzieło Pańskie niedbale!« (Jr 48, 10), i »Przeklęty, kto nie trzyma się nakazów tego Prawa i nie wypełnia ich« (Pwt 27, 26) i jeszcze »Przeklęty jest wiszący« (Pwt 21, 23). Widzisz, ile tu złorzeczeń? Od wszystkich tych przekleństw wyzwolił cię Chrystus, stawszy się za nas przekleństwem (por. Gal 3,13): tak bowiem, jak się upokorzył, aby cię wywyższyć i zmarł, abyś był nieśmiertelny, tak też stał się przekleństwem, aby napełnić cię błogosławieństwem. Cóż więc mógłbyś porównać z tym błogosławieństwem, gdy za sprawą przekleństwa obdarza cię błogosławieństwem? On bowiem nie potrzebował błogosławieństwa, lecz ofiarowuje je tobie" (Expositio in Psalmum XLIV, 4: PG 55, 188-189).