Drzewo Krzyża Świętego - jedyna relikwia niepodzielonego Kościoła

Na 17.00 zaplanowano główną Mszę św., której będzie przewodniczył biskup pomocniczy zamojsko-lubaczowski Mariusz Leszczyński. Następnie ulicami Starego Miasta przejdzie procesja z relikwiami Drzewa Krzyża Świętego na plac po Farze, gdzie odbędzie się nabożeństwo ekumeniczne prowadzone przez parafię prawosławną w Lublinie. Po powrocie procesji do bazyliki dominikanów przy ul. Złotej wszyscy wierni będą mogli oddać cześć relikwiom.

Adoracja Krzyża św. od IV w. odbywa się w niepodzielonym Kościele. W Lublinie, w dniu święta Podwyższenia Krzyża Świętego adoracja relikwii odbywa się przez przedstawicieli kościołów wschodnich i zachodnich. Od prawie 600 lat Drzewo Krzyża Świętego przechowywane jest w klasztorze o. Dominikanów w Lublinie.

Autentyczność tego rodzaju relikwii identyfikowano m.in. poprzez badanie rodzaju drewna. Krzyż, na którym umarł Jezus Chrystus, według naukowców został wykonany z czarnej sosny (Pinus nigra). Sosna czarna to drzewo, które występuje w górach Europy Południowej, Środkowej oraz Azji Mniejszej. Ta odmiana jest niezwykle tolerancyjna wobec podłoża i odporna na słońce.

Odnalezienie relikwii Drzewa Krzyża Świętego w IV w. przypisuje się św. Helenie. Nie wiadomo, w jaki sposób relikwia Krzyża św. znalazła się w klasztorze dominikańskim. Według Jana Długosza relikwię przywiózł do Lublina książę Grzegorz, ale na południowej Rusi nigdy nie było księcia o tym imieniu. Niejasne przekazy mówią, że przywiózł ją w 1420 r. bp Andrzej, dominikanin z Krakowa, który otrzymał ją w darze od księcia kijowskiego Iwana w roku 1387. Książę miał przyjechać wraz z relikwią do Lublina i został pochowany w kościele dominikanów. Takiego biskupa jednak nie odnotowały żadne źródła. Uważano go za postać na wpół legendarną. Jednak w 1994 r. w czasie prac badawczych i inwentaryzacyjnych w bazylice przy ul. Złotej w Lublinie odkryto w podziemiach niszę grobową z pochówkiem bp. Andrzeja - informują lubelscy dominikanie. Kult relikwii rozwinął się jednak z wielu przyczyn dopiero po podpisaniu Unii Lubelskiej. Obecnie lubelscy dominikanie są strażnikami trzech niewielkich fragmentów relikwii Drzewa Krzyża Świętego.