Zmiana w Yad Vashem ws. Piusa XII

Zamiast „Pius XII” podpis nosi obecnie tytuł „Watykan”. Usunięto m.in. zdanie, że zawarcie konkordatu z Niemcami w 1933 r. oznaczało uznanie przez Stolicę Apostolską „reżimu nazistowskiego i rasistowskiego”. Nie twierdzi się już, że w marcu 1939 r. nowo wybrany papież zrezygnował z publikacji „listu przeciwko rasizmowi i antysemityzmowi, przygotowanego przez poprzednika”. Złagodzono oskarżenie o to, że Pius XII milczał wobec Zagłady i dopisano cytat z jego przemówienia radiowego z 1942 r., w którym kilka miesięcy po jej rozpoczęciu mówił o setkach tysięcy niewinnych ludzi skazanych na śmierć z powodu narodowości lub pochodzenia. Choć brak publicznego protestu ze strony papieża w obliczu deportacji i eksterminacji Żydów nazwany został „moralnym zaniedbaniem”, to jednocześnie tekst przyznaje, że dzięki postawie neutralności Kościół mógł prowadzić tajną akcję ratunkową.

Nowy podpis w przekładzie na język polski brzmi:

Watykan

Watykan za Piusa XI, Achillesa Rattiego, reprezentowany przez sekretarza stanu Eugenio Pacellego, podpisał w lipcu 1933 r. konkordat z nazistowskimi Niemcami w celu zachowania praw Kościoła katolickiego w Niemczech.

Reakcja Piusa XII, Eugenio Pacellego, na mordowanie Żydów w czasie Holokaustu jest przedmiotem kontrowersji wśród uczonych. Od początku II wojny światowej Watykan zachowywał politykę neutralności. Papież powstrzymał się od podpisania deklaracji Aliantów z 17 grudnia 1942 r., potępiającej eksterminację Żydów. Jednak w swoim bożonarodzeniowym orędziu z 24 grudnia 1942 r. mówił o „setkach tysięcy osób, którzy bez żadnej winy z ich strony, czasem tylko z powodu swej narodowości lub pochodzenia, zostały skazane na śmierć lub powolne konanie”. Żydzi nie zostali wprost wymienieni. Kiedy Żydzi byli deportowani z Rzymu do Auschwitz, Papież publicznie nie protestował. Stolica Apostolska osobno apelowała w imieniu Żydów do rządzących Słowacją i Węgrami. Krytycy Papieża głoszą, że jego decyzja o powstrzymaniu się od potępienia mordowania Żydów przez nazistowskie Niemcy stanowi moralne zaniedbanie: brak jasnego przewodnictwa otworzył wielu drogę do kolaboracji z nazistowskimi Niemcami, upewnionych myślą, że nie sprzeciwia się to moralnemu nauczaniu Kościoła. Pozostawiło to również inicjatywę ratowania Żydów w rękach indywidualnych duchownych i świeckich. Jego obrońcy utrzymują, że ta neutralność zapobiegła bardziej surowym posunięciom przeciwko Watykanowi i instytucjom kościelnym w Europie, co umożliwiło podjęcie znaczącej ilości tajnych działań ratunkowych na różnych szczeblach Kościoła. Wskazują ponadto przypadki, w których Papież dawał zachęty do działań, dzięki którym Żydzi zostali uratowani. Zanim cały odnośny materiał będzie dostępny dla uczonych, temat pozostanie otwarty dla dalszych badań.

Podajemy także wersję angielską:

The Vatican

The Vatican, under Pius XI, Achille Ratti, and represented by the Secretary of State Eugenio Pacelli, signed a concordat with Nazi Germany in July 1933, in order to preserve the rights of the Catholic Church in Germany.

The reaction of Pius XII, Eugenio Pacelli, to the murder of the Jews during the Holocaust is a matter of controversy among scholars. From the onset of World War II, the Vatican maintained a policy of neutrality. The Pontiff abstained from signing the Allies' declaration of December 17, 1942 condemning the extermination of the Jews. Yet, in his Christmas radio address of December 24, 1942 he referred to “the hundreds of thousands of persons who, without any fault on their part, sometimes only because of their nationality or ethnic origin (stirpe), have been consigned to death or to a slow decline.” Jews were not explicitly mentioned. When Jews were deported from Rome to Auschwitz, the Pontiff did not publicly protest. The Holy See appealed separately to the rulers of Slovakia and Hungary on behalf of the Jews. The Pope’s critics claim that his decision to abstain from condemning the murder of the Jews by Nazi Germany constitutes a moral failure: the lack of clear guidance left room for many to collaborate with Nazi Germany, reassured by the thought that this did not contradict the Church’s moral teachings. It also left the initiative to rescue Jews to individual clerics and laymen. His defenders maintain that this neutrality prevented harsher measures against the Vatican and the Church's institutions throughout Europe, thus enabling a considerable number of secret rescue activities to take place at different levels of the Church. Moreover, they point to cases in which the Pontiff offered encouragement to activities in which Jews were rescued. Until all relevant material is available to scholars, this topic will remain open to further inquiry.