"Szczeciński sierpień"

29 sierpnia zaplanowano oficjalne szczecińskie uroczystości związane z rocznicą, które mają się odbyć na pl. Solidarności. Przewidziano m.in. wystąpienia prezydenta Bronisława Komorowskiego i przewodniczącego NSZZ "S" Janusza Śniadka.

Jak powiedział PAP szef regionu Pomorza Zachodniego "S" Mieczysław Jurek, prezydent oficjalnie potwierdził już swój udział w uroczystościach.

Otwarta 18 sierpnia wystawa, dokładnie w 30 lat po tym jak w Szczecinie stanął pierwszy zakład pracy - stocznia remontowa "Parnica", do której przyłączały się następne, składa się ze zdjęć, dokumentów oraz wspomnień osób działających w sierpniu 1980 r.

Jak powiedziała PAP kurator wystawy Katarzyna Rembacka, przed urzędem miejskim stanęło 16 wielkoformatowych plansz. Na ogół na planszach jest jedno dominujące zdjęcie oraz kilka mniejszych uzupełniających historię. Dodała, że cała wystawa "jest pewną opowieścią o wydarzeniach dotyczących strajku oraz jego zakończeniu".

"Fotografie przedstawiają wydarzenia ze Szczecina, Gdańska, a także Warszawy. Ukazują osoby związane z tamtym okresem oraz konkretne sytuacje, które wtedy się rozgrywały. Na wystawie ustawiona została m.in. plansza, na której główne zdjęcie przedstawia kolejkę ludzi po artykuły żywnościowe, jednak na całość składają się również pomniejsze fotografie, które uzupełniają treść zdjęcia głównego na zasadzie gry symboli" - powiedziała Rembacka.

Wystawa jest m.in. efektem prac badawczych podjętych przez historyków ze szczecińskiego oddziału IPN prowadzonych w ramach projektu "Władze PRL wobec kryzysów społecznych i opozycji demokratycznej".

Wyjątkowym szczecińskim wydarzeniem będzie także koncert i widowisko multimedialne "Freedom Symphony Tribute to Solidarity", który odbędzie się 26 sierpnia w Teatrze Letnim. Innym wydarzeniem ma być wystawa "Początek", na którą złożą się wielkoformatowe fotografie przedstawiające bohaterów pamiętnego Sierpnia '80. Wystawa stanie w centrum Szczecina 27 sierpnia.

29 sierpnia zaplanowano mszę św. w szczecińskiej katedrze, a wieczorem widowisko "W hołdzie Solidarności - Drogi do Wolności" z udziałem zespołu Lombard. Oficjalne obchody zakończą się 30 sierpnia uroczystością pod bramą Stoczni Szczecińskiej.

Jak powiedziała PAP Monika Czech z regionu "S" Pomorza Zachodniego, związek wystosował zaproszenia, poza prezydentem Komorowskim, także do premiera Donalda Tuska, b. prezydenta Lecha Wałęsy oraz przewodniczącego NSZZ "Solidarność" Janusza Śniadka. Jak dodała, nie ma jeszcze oficjalnych odpowiedzi na nie.

30 sierpnia minie 30. rocznica podpisania Porozumienia Szczecińskiego, kończącego strajki 1980 roku na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Kolejne podpisano następnego dnia w Gdańsku.

Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 roku - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego.

Pierwsze strajki latem 1980 roku były reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin, wprowadzone przez ówczesną ekipę Edwarda Gierka. W połowie sierpnia 1980 r. zaczęły się strajki na Wybrzeżu.

W podpisanym w Szczecinie dokumencie znalazły się postulaty strajkujących. Przed historycznym porozumieniem strajkowało ponad 200 zakładów pracy w Szczecinie i województwie.