O mało poczytnej książce

- Nie jest to książka poczytna - ubolewał ks. Prymas mówiąc o zbiorze dokumentów synodalnych. Dziś nadszedł czas przejścia od fazy teoretycznej i naukowej do praktycznej, w której najważniejszą rolę powinni odgrywać proboszczowie parafii - stwierdził kard. Glemp.

O uwarunkowaniach nowej ewangelizacji w demokratycznej Polsce mówił socjolog z KUL ks. prof. Janusz Mariański. Opisał on kontekst społeczny, w którym działa dziś Kościół - wysokie bezrobocie, rozczarowanie demokracją, tęsknota za komunizmem, na co nakłada się klimat kulturowy, np. niechęć do autorytetów i instytucji, relatywizacja zasad moralnych oraz indywidualizm. Zdaniem ks. prof. Mariańskiego, wzrosła świadomość, że wiara jest świadomym wyborem, a nie dziedziczonym dobrem. Praktyką stały się niedzielne zakupy a także praca w niedzielę. Pojawiły się nowe środowiska ateistyczne i laickie Mimo to nadal około 60 proc. Polaków regularnie praktykuje i jest to wskaźnik najwyższy w Europie - podkreślił ks. Mariański. Jednak uwidacznia się spadek praktyk w niektórych grupach, np. wśród młodzieży.

W tych nowych warunkach Kościół musi się na nowo odnaleźć. Zdaniem ks. Mariańskiego, głoszenie Ewangelii w pluralistycznym świecie jest trudniejsze niż w czasach totalitaryzmu. Choć wiele czynników społecznych i kulturowych nie sprzyja misji Kościoła, nie nastąpiła w Polsce gwałtowna laicyzacja. Prelegent uznał, że dechrystianizacja - o ile wystąpi - będzie "pełzająca". Uznał jednak, że Polska nadal będzie "przypadkiem szczególnym" w Europie, krajem, w którym będzie duża grupa "klasycznych chrześcijan" coraz częściej związanych z ruchami świeckimi. Kościół będzie obecny w przestrzeni publicznej (choć powinien unikać np. listów przed wyborami na temat zasad etycznych, którymi powinien się kierować wyborca), będzie pełnił rolę ponadpolityczną, gdyż każde społeczeństwo potrzebuje wartości i trwałych norm. Głosząc Ewangelię powinien unikać z jednej strony izolacji, z drugiej - ulegania duchowi tego świata. Zdaniem ks. Mariańskiego, Kościół przyszłości będzie pluralistyczny, zróżnicowany, tolerancyjny i zachowa swoją tożsamość i świadomość misji, powierzonej przez Chrystusa.

O normach prawnych zawartych w dokumentach synodalnych mówił ks. prof. Wojciech Góralski z UKSW. Wyliczył on postulaty i dziedziny, które wymieniają dokumenty synodalne - rodzina, parafia, liturgia, diecezja, środki masowego przekazu, edukacja. W odniesieniu do wszystkich aspektów funkcjonowania Ludu Bożego uwagi, zawarte w dokumentach synodalnych mają wymiar normatywny, są postulatami, apelami, zachętami, prośbami, wezwaniami, zaproszeniami. Nie ma w tych dokumentach norm stricte prawnych, nie mają też mocy kodyfikacji prawnej, jednak tchną duchem II Soboru Watykańskiego.

Sympozjum nt. "Recepcja II Polskiego Synodu Plenarnego" zorganizowały Katedra Prawa Kanonicznego oraz Katedra Chrystologii i Eklezjologii Fundamentalnej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.