Pawełki rozpoczęte

Nowenna zakończy się w niedzielę 18 stycznia. Przez dziewięć kolejnych dni w znajdującej się w bazylice kaplicy św. Pawła, zbudowanej na wzór kaplicy zygmuntowskiej na Wawelu, odprawiane będzie nabożeństwo, podczas którego przy wtórze dętej orkiestry śpiewane są XVIII-wieczne hymny, a ojcowie głoszą okolicznościowe homilie. Następuje też uczczenie relikwii św. Pawła I Pustelnika przez wszystkich uczestników nabożeństwa. Relikwiarz w kształcie godła paulinów: palmy z dwoma lwami po bokach i kruka z bochenkiem chleba, na co dzień znajduje się w jasnogórskim muzeum 600-lecia. Tradycja "Pawełek" sięga wielu wieków wstecz i jest wezwaniem do szczególnej modlitwy w intencji ojców i braci paulinów. Nabożeństwo ku czci św. Pawła I Pustelnika odprawiane jest w każdym miejscu świata, gdzie znajdują się paulini. Na Jasnej Górze, w największym klasztorze paulińskim, który jest jednocześnie siedzibą generała zakonu, dziewięciodniowe nabożeństwo ma szczególnie uroczystą oprawę. Jak podkreśla o. prof. Zachariasz Jabłoński nowenna to szczególny czas "świętej mobilizacji" każdego paulina. "Patrzymy na św. Pawła nie tylko jako na postać historyczną, ale przede wszystkim jako wzór naśladowania Chrystusa" - podkreśla o. Jabłoński. Jego zdaniem zakon paulinów naznaczony jest swego rodzaju paradoksem, z jednej strony zakonnicy są bowiem pustelnikami, a równocześnie sanktuaria, które prowadzą nawiedzają tysiące, albo miliony jak w przypadku Jasnej Góry pielgrzymów. "Aby ten paradoks móc realizować musimy mieć czasy intensywnej modlitwy i wyciszenia, powrotu do źródeł naszego życia w zakonie" - stwierdza paulin. Zapytany o rolę, jaką dzisiaj w świecie odgrywają pustelnicy o. Jabłoński podkreślił, że są oni po to, aby Europa nie stała się pustynią. "Serce ludzkie, które się oddziela od Boga staje się puste. Zadaniem wysp klasztorów jest wypraszanie postawy dojrzałego człowieczeństwa" - uważa zakonnik. Liturgiczne wspomnienie św. Pawła I Pustelnika przypada 15 stycznia. W wigilię tego dnia paulini zachowują ścisły post, spożywając w postawie klęczącej tylko jeden posiłek do syta. Natomiast w samą uroczystość ponawiają śluby ubóstwa, czystości i posłuszeństwa. Tzw. zewnętrzny odpust odbywa się na Jasnej Górze zawsze w niedzielę - w tym roku będzie to 18 stycznia. Św. Paweł żył w południowym Egipcie w latach 228-341. Kościół uznał go za pierwszego pustelnika - w znaczeniu doskonałości osiągniętych cnót - podczas kanonizacji, mającej miejsce w 491 r. w Rzymie, za pontyfikatu papieża Gelazego I. Wiadomość o życiu św. Pawła przekazał jego duchowy spadkobierca św. Antoni Opat. Spisał je później św. Hieronim. Paweł znalazł się na pustyni uciekając przed prześladowaniami cesarza Decjusza. Prowadząc tam życie na modlitwie, umartwieniu i pokucie przeżył w ścisłym zjednoczeniu z Bogiem ponad 100 lat. Po jego śmierci założony został na Synaju, istniejący do dzisiaj klasztor, wzorujący się na zasadach, którymi kierował się św. Paweł I Pustelnik. Na szerszą skalę ruch pustelniczy rozwinął się w Europie dopiero w XIII wieku. Do Polski paulini zostali sprowadzeni w roku 1382 przez księcia Władysława Opolczyka, który dla opieki nad przywiezionym z Rusi obrazem Matki Bożej, ufundował pierwszy klasztor pauliński na Jasnej Górze w Częstochowie. Zakon paulinów powstał w XIII wieku na Węgrzech z pustelników zamieszkujących lasy naddunajskie, którzy za wzór swego życia obrali Pawła z Teb. Czczono tam Pawła Pustelnika jako cudownego opiekuna dzieci i matek oczekujących na potomstwo. Stąd w ostatnim dniu nowenny specjalne błogosławieństwo otrzymają dzieci. Tradycyjnie nie zabraknie dla najmłodszych także "darów pustyni", a więc fig, daktyli i cukierków.