USA: Religie naprawiają świat

Jednym z głównych wątków wielu referatów i dyskusji była przypadająca w tym roku 40. rocznica ogłoszenia soborowej deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich "Nostra Aetate". Zagadnieniu temu poświęcono specjalną sesję plenarną i seminarium. Wybór miejsca spotkania nie był przypadkowy, Chicago jest bowiem miastem, w którym od lat wzorowo współpracują ze sobą nie tylko w zażegnywaniu lokalnych konfliktów religijnych, ale i dla polepszenia warunków życia miejscowych społeczności, rady środowiskowe, zrzeszające przedstawicieli różnych religii. Mieszka tu również przewodniczący Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów (MRChiŻ) prof. John Pawlikowski OP, a na czele miejscowej archidiecezji katolickiej stoi kard. Francis George, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Stanów Zjednoczonych, czynny uczestnik w dialogu międzyreligijnym. Wystąpienie Kardynała, nawiązujące do jego osobistych doświadczeń oraz przemian, jakie dokonały się w dialogu chrześcijańsko-żydowskim w wyniku ogłoszenia "Nostra Aetate" było mocnym akcentem zamykającym konferencję. W tym kontekście znaczące było także wystąpienie rabina Irvinga Greenberga, którego wiodącą tezą było odrzucenie przez religie wszelkich roszczeń absolutystycznych. Uważa on już za niemożliwe stawianie się jednej religii ponad inne w roli depozytariusza jedynej i bezwzględnej prawdy. Zdaniem Greenberga, chrześcijaństwo i judaizm, niezależnie od siebie, powinny rozwijać pluralizm, w którym jest miejsce na drugą religię. Według tego znanego z zaangażowania w dialog nowojorskiego rabina, judaizm powinien przezwyciężyć frustrację i zamykanie się przed chrześcijaństwem. Na potrzebę krytycznego spojrzenia na własną tradycję religijną zwrócił też uwagę w swoim referacie nt. deklaracji soborowej o. prof. John Pawlikowski. Podkreślił, że nie jest to łatwe, bo gorliwość religijna nie zawsze niosła ze sobą dobro. Po odstąpieniu od "misji" wobec Żydów i zaniechaniu nawracania ich widzi on potrzebę teologicznego opracowania stanowiska Kościoła wobec starszych braci w wierze. W dyskusji wokół "Nostra Aetate" można było dostrzec dwa nurty. Jedni uczestnicy podkreślali znikomą wiedzę o dokumencie i konieczność szerokiej edukacji i działań na rzecz upowszechnienia jego przesłania; drudzy twierdzili, że na tyle zmieniła się atmosfera myślenia katolików o religii żydowskiej, że "zostawmy dokumenty ekspertom i działajmy". "Zapalono już zielone światło" - dodawali.