Tarnów: Rekolekcje ze sztuką w Muzeum Diecezjalnym

Dyrektor Muzeum ks. Tadeusz Bukowski powiedział KAI, że w okresie Wielkiego Postu wzrasta zainteresowanie eksponatami zwłaszcza o tematyce pasyjnej. Muzeum odwiedzają całe klasy, przychodzą też grupy specjalne - na przykład niepełnosprawni. Dla nich przygotowywane są specjalne wielkopostne katechezy. Wśród pasyjnych eksponatów prezentowanych w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie na uwagę zasługuje najwcześniejszy w polskim malarstwie cykl scen męki i śmierci Zbawiciela. Jest to XV-wieczny "Tryptyk z Ptaszkowej" - ołtarz, który zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem był zamykany na czas Wielkiego Postu i stanowił szczególny przedmiot rozważań pasyjnych. Zamknięty "Tryptyk z Ptaszkowej" prezentuje osiem scen, ilustrujących najważniejsze treści rozważań wielkopostnych. Są to: Wjazd Chrystusa do Jerozolimy, Ostatnia Wieczerza, Modlitwa w Ogrójcu, Pocałunek Judasza, Chrystus przed Kajfaszem, Chrystus przed Piłatem, Droga Krzyżowa i Obnażenie z szat przed przybiciem do krzyża. Historycy sztuki, datując dzieło na lata 1430-1440, przypisują je tak zwanej szkole sądeckiej. W "Tryptyku z Ptaszkowej" zwiedzających zachwyca czytelność kompozycji scen pasyjnych. Zdaniem ks. Tadeusza Bukowskiego, program ikonograficzny nastawy ołtarzowej był konstruowany na podstawie dobrej znajomości egzegezy Pisma Świętego i w takim wymiarze dedykowany wiernym, kształtował ich wyobraźnię, pogłębiając przeżycia największych tajemnic Zbawienia. W zbiorach Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie znajduje się szereg unikatowych średniowiecznych eksponatów. Są wśród nich ołtarze, figurki i rzeźby przedstawiające mękę i śmierć Jezusa oraz złożenie do grobu. Muzeum Diecezjalne w Tarnowie zostało założone w 1888 r. przez ówczesnego rektora seminarium duchownego ks. Józefa Bąbę. Początkowo mieściło się w budynku seminarium, w okresie międzywojennym w ratuszu, a obecnie mieści się w zabytkowych kamieniczkach z XVI w., w sąsiedztwie bazyliki katedralnej w Tarnowie. Najważniejszy dział zbiorów stanowią zabytki sztuki cechowej - gotyckiej rzeźby i malarstwa z terenu Małopolski, reprezentujące tak zwaną szkołę krakowsko-sądecką. Są to dzieła bardzo ważne dla poznania dziejów polskiej kultury średniowiecznej. Drugi dział zbiorów obejmuje tkaniny kościelne od czasów średniowiecza aż po XIX wiek. Muzeum prezentuje także przykłady współczesnej rzeźby ludowej z Paszyna k. Nowego Sącza. W 1988 r. z okazji jubileuszu 100-lecia Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie zbiory wzbogaciły się o kolejną kolekcję: dzieła sztuki z około 1900 roku - płótna kilku malarzy polskich, a także zbiór porcelany i zegarów. Eksponaty te były darem nieżyjącej już tarnowskiej kolekcjonerki Olgi Majewskiej.