Biskupi o Karcie Praw Podstawowych i własnej przeszłości

Komunikat z 342. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski W dniach 19-21 listopada 2007 r. biskupi polscy zgromadzili się na Jasnej Górze, aby wziąć udział w corocznych rekolekcjach. W duchu skupienia i modlitwy zastanawiali się nad jutrem Kościoła w Polsce, odczytując znaki czasu, jakie Bóg daje dzisiaj swojemu Kościołowi i rozważając je w świetle Słowa Bożego. Po zakończonych ćwiczeniach duchowych, w dniu 22 listopada przedyskutowali na zebraniu plenarnym Konferencji Episkopatu Polski kilka tematów ważnych dla Kościoła w Polsce. 1. W części obrad poświęconej problematyce miejsca i roli Polski w zjednoczonej Europie biskupi zajęli stanowisko wobec projektu Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Zwłaszcza w części dotyczących wartości religijno-moralnych dokument ten, stanowiący zbiór fundamentalnych praw człowieka, ma zostać podpisany 13 grudnia br. i po ewentualnej ratyfikacji w krajach Unii ma wejść w życie w 2009 r. Episkopat Polski pozytywnie ocenia wysiłki instytucjonalnego zabezpieczania procesu jednoczenia Europy przez tworzenie prawa odwołującego się zwłaszcza do tych wartości, które mają genezę chrześcijańską i stanowią, jak właśnie w przypadku praw człowieka, najbardziej wartościową część religijnej, moralnej, kulturowej i obywatelskiej tradycji Europy. Dlatego z uznaniem odnoszą się do tych zapisów Karty, które mają ścisły związek z zasadami etyczno-społecznymi, takimi jak niezbywalna godność człowieka, solidarność, zasada pomocniczości, szacunek dla tożsamości narodowych i inne. Episkopat Polski z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej uznaje ona tożsamość i status przyznany Kościołom, stowarzyszeniom i wspólnotom religijnym w państwach członkowskich i go nie narusza (por. art. 15b). W Preambule zabrakło niestety odwołania do Boga. Zastrzeżenie a nawet sprzeciw budzą niepełne, a w niektórych wypadkach nawet nie do przyjęcia, sformułowania, zwłaszcza ograniczenie zakazu klonowania ludzkiego życia jedynie do klonowania reprodukcyjnego. Istotne jest również pojmowanie małżeństwa jako trwałego związku kobiety i mężczyzny opierającego się na prawie naturalnym, mającym swoje źródło w akcie stwórczym Boga. Pociąga to za sobą konsekwencje, na które zwrócił uwagę Ojciec Święty Benedykt XVI: „(…) z całą pewnością istnieje ludzka natura niezmienna i trwała, źródło praw wspólnych wszystkim jednostkom, także tym, którzy je negują. W tym kontekście musi być chronione prawo do sprzeciwu sumienia, ilekroć dochodzi do pogwałcenia podstawowych praw człowieka” (Benedykt XVI, Przemówienie z 24 marca 2007 r.) Biskupi są przekonani, że odwołanie się w preambule do „duchowo-religijnego i moralnego” dziedzictwa historycznego Europy pozwala, aby zawarte w Karcie Praw Podstawowych wartości, prawa, wolności i zasady rozumieć w duchu wielowiekowej, chrześcijańskiej tradycji, stanowiącej jeden z istotnych elementów cywilizacji europejskiej. Z zadowoleniem przyjmują do wiadomości, że negocjacje w sprawie Traktatu Reformującego dobiegają końca a także fakt, że wszystkie rządy Unii Europejskiej zaakceptowały stanowisko Polski (por. Protokół nr 7), gwarantujące niezależność prawodawstwa polskiego w sprawach moralnych. Jest ono nie tylko wyrazem uszanowania najbardziej autentycznych wartości Europy, ale także kultury i ustawodawstwa krajowego.